Wdrażanie zasad OECD mających na celu wzmocnienie uczciwości w zamówieniach publicznych

Integrity - Uczciwość w zamówieniach publicznych

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju od wielu lat zajmuje się tematem (uczciwości) w zamówieniach publicznych. Swoją aktywność w tym zakresie realizuje w sześciu obszarach:

1. Zasad

2. Wymiany doświadczeń

3. Wskaźników efektywności

4. Zielonych zamówień

5. Jakości usług opieki zdrowotnej zależnej od zamówień

6. Energii – umów ramowych

Szczegółowe informacje na temat każdego z obszarów uzyskają Państwo na stronie OECD: http://www.oecd.org/gov/ethics/public-procurement.htm.

Wdrażanie zasad OECD mających na celu wzmocnienie uczciwości w zamówieniach publicznych

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju opracowała zbiór zasad mających na celu wzmocnienie uczciwości w zamówieniach publicznych (ang. The OECD Principles for Integrity in Public Procurement), które zostały zatwierdzone przez Radę OECD w październiku 2008 roku jako "Rekomendacje OECD w sprawie poprawy uczciwości w zamówieniach publicznych" (ang. OECD Recommendation on Enhancing Integrity in Public Procurement).

Rekomendacje mają charakter wytycznych dla decydentów w obszarze zamówień publicznych zebranych w ramach czterech filarów tematycznych:

*   Przejrzystość;

*   Dobre zarządzanie;

*    Zapobieganie wykroczeniom, zgodność i monitoring;

*    Odpowiedzialności i kontrola.

Rekomendacje OECD w sprawie poprawy uczciwości w zamówieniach publicznych są dostępne na stronie internetowej OECD: http://www.oecd.org/governance/ethics/41549036.pdf.

Mając na uwadze pomoc państwom członkowskim we wdrażaniu zasad integralności w zamówieniach publicznych, OECD przygotowała zestawienie narzędzi (The OECD Toolbox) w zakresie regulowania i funkcjonowania systemu zamówień publicznych stosowanych w państwach członkowskich i państwach niebędących członkami OECD. Mają one na celu wsparcie urzędników publicznych w projektowaniu i opracowywaniu wytycznych oraz procedur właściwych dla etapu przygotowania, udzielenia i realizacji zamówienia publicznego. Są dostępne na stronie: http://www.oecd.org/governance/procurement/toolbox/.

W 2011 roku OECD przeprowadziła ankietę wśród państw członkowskich dotyczącą stanu realizacji zasad określonych w Rekomendacjach w sprawie poprawy uczciwości w zamówieniach publicznych. Na tej podstawie powstał Raport obrazujący postępy w implementacji zasad uczciwości w zamówieniach publicznych (ang. Implementing the OECD Principles for integrity in public procurement. Progress since 2008) http://www.oecd-ilibrary.org/governance/implementing-the-oecd-principles-for-integrity-in-public-procurement_9789264201385-en.

Z Raportu wynika, że prawie wszystkie państwa członkowskie OECD podjęły w latach 2008-2012 działania mające na celu reformę ich systemów zamówień publicznych, choć w większości były to zmiany legislacyjne. Jedynie połowa państw biorących udział w badaniu na podstawie, którego został przygotowany Raport, zdecydowała się na reformy wykraczające poza samą procedurę udzielenia zamówienia publicznego. Dodatkowo, w Raporcie wskazuje się, że państwa członkowskie OECD poprzez zamówienia publiczne starają się osiągać cele innych polityk rządowych takie jak wsparcie MŚP, promocja innowacji, włączanie aspektów środowiskowych i społecznych.

W 2015 roku Dyrektoriat OECD ds. Zarządzania Publicznego zaktualizował Rekomendacje OECD w sprawie poprawy uczciwości w zamówieniach publicznych z 2008 roku publikując Rekomendacje OECD dotyczące zamówień publicznych: http://www.oecd.org/gov/ethics/recommendation-on-public-procurement.htm.

Nowe Rekomendacje (ang. OECD Recommendation of the Council on Public Procurement) opierają się na zaleceniach z 2008 roku poszerzonych o analizę efektywności osiąganych celów publicznych realizowanych poprzez stosowanie zamówień publicznych. Mają wspomóc rządzących w lepszym wypełnianiu celów politycznych poprzez dobre zarządzanie zamówieniami publicznymi, co z kolei ma doprowadzić do zwiększenia zaufania publicznego (obywateli do rządu).

Nowe Rekomendacje mają na celu:

- wspomaganie prawidłowego wydatkowania środków publicznych poprzez wykorzystanie zamówień publicznych jako narzędzia strategicznego,

- zwiększenie efektywności wydatków publicznych (oszczędność 1% odpowiada 43 mld Euro rocznie w krajach OECD),

- zmniejszenie ryzyka zaistnienia nieefektywności i korupcji występujących zwłaszcza w zamówieniach na dużą infrastrukturę i złożone projekty.