Uprzejmie informujemy, że 28 czerwca br. opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1735 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji technologii neutralnych emisyjnie i zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1724 (tzw. Rozporządzenie NZIA). Rozporządzenie stanowi jeden z aktów sektorowych wprowadzających określone regulacje w obszarze zrównoważonych zamówień publicznych (art. 25 - Wkład w zrównoważoność i odporność w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego).

W przypadku zamówień obejmujących wskazane technologie neutralne emisyjnie jako część ich przedmiotu, lub w przypadku zamówień na roboty budowlane i koncesji na roboty budowlane, które wykorzystują tę technologię, należy uwzględniać następujące wymogi:

1. minimalne obowiązkowe wymogi dotyczące zrównoważenia środowiskowego, które będą stosowane od wejścia w życie aktu wykonawczego (którego przyjęcie ma nastąpić do 30 marca 2025 r.) w przypadku centralnych jednostek zakupujących  oraz umów powyżej 25 mln EUR, oraz od lipca 2026 r. w przypadku wszystkich innych umów;

2. co najmniej jeden z następujących warunków, wymogów lub zobowiązań umownych w odniesieniu do zamówień na roboty budowlane i koncesji na roboty budowlane:

• warunek specjalny odnoszący się do względów społecznych lub związanych z zatrudnieniem w postaci klauzuli dotyczącej realizacji zamówienia w rozumieniu art. 70 dyrektywy 2014/24/UE i art. 87 dyrektywy 2014/25/UE oraz ogólnych zasad dyrektywy 2014/23/UE;
• wymóg wykazania zgodności z mającymi zastosowanie wymogami cyberbezpieczeństwa określonymi w rozporządzeniu w sprawie cyberodporności), w tym, w stosownych przypadkach i w miarę dostępności, za pośrednictwem odpowiedniego europejskiego programu certyfikacji cyberbezpieczeństwa;
• szczególne zobowiązanie umowne do terminowego zrealizowania elementu zamówienia dotyczącego technologii neutralnych emisyjnie, które może prowadzić do powstania obowiązku uiszczenia odpowiedniej opłaty, jeżeli obowiązek ten nie zostanie spełniony, i które wykracza poza wymogi przewidziane w mających zastosowanie przepisach krajowych, jeżeli takie przepisy istnieją.

Obowiązek wyboru jednego z ww. warunków, wymagań lub zobowiązań umownych dotyczy postępowań o udzielenie zamówienia na roboty budowlane oraz postępowań o zawarcie umowy koncesji na roboty budowlane w zakresie określonym dyrektywą 2014/24/UE, dyrektywą 2014/25/UE i dyrektywą 2014/23/UE stosuje się od 29 czerwca 2024 r.

Dodatkowo, instytucje i podmioty zamawiające są zobowiązane uwzględnić wkład oferty w odporność w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego objętych zakresem stosowania dyrektyw 2014/23/UE, 2014/24/UE lub 2014/25/UE, w przypadku gdy takie zamówienia obejmują wskazane technologie neutralne emisyjnie jako część ich przedmiotu, lub w przypadku zamówień na roboty budowlane i koncesji na roboty budowalne, które wykorzystują tę technologię, a także w przypadku zamówień udzielanych na podstawie umowy ramowej, gdy szacunkowa wartość tych umów jest równa lub przekracza unijne progi.

Celem „wkładu oferty w odporność” jest przeciwdziałanie istniejącym lub grożącym zależnościom ze strony państw trzecich w zakresie dostaw technologii neutralnych emisyjnie.

Zamawiający są zobowiązani zgodnie z art. 25 ust. 7 pkt 2 NZIA do stosowania wymogu „wkładu oferty w odporność”, jeżeli w momencie zaproszenia do ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego lub w momencie rozpoczęcia takiego postępowania Komisja ustaliła zgodnie z art. 29 ust. 2 NZIA, że:

- udział konkretnej technologii neutralnej emisyjnie lub jej głównych konkretnych komponentów pochodzących z państwa trzeciego stanowi ponad 50 % dostaw tej konkretnej technologii neutralnej emisyjnie lub jej głównych konkretnych komponentów w Unii, lub

- udział dostaw w Unii konkretnej technologii neutralnej emisyjnie lub jej głównych konkretnych komponentów pochodzących z państwa trzeciego wzrósł średnio o co najmniej 10 punktów procentowych i osiąga co najmniej 40 % dostaw w Unii.

Wymóg „wkładu oferty w odporność” będzie stosowany od wejścia w życie o aktu wykonawczego zgodnie z art. 29 ust. 2 NZIA. Przyjęcie aktu wykonawczego zaplanowane jest na przełom 2024/ 2025 r.

Obowiązki nałożone na instytucje i podmioty zamawiające mają zastosowanie w odniesieniu do następujących technologii neutralnych:

• technologii słonecznych, w tym technologii fotowoltaicznych, technologii słonecznej termicznej energii elektrycznej i technologii słonecznej energii termicznej;
• technologii lądowej energetyki wiatrowej i technologii morskiej energii odnawialnej;
• technologii baterii i magazynowania energii;
• technologii pomp ciepła i energii geotermicznej;
• technologii wodorowych, w tym elektrolizerów i ogniw paliwowych;
• zrównoważonych technologii biogazu i biometanu;
• technologii CCS;
• technologii sieci elektroenergetycznej, w tym technologii ładowania elektrycznego w transporcie oraz technologii służących cyfryzacji sieci;
• technologii energii pochodzącej z rozszczepienia jądrowego, w tym technologii jądrowego cyklu paliwowego;
• technologii zrównoważonych paliw alternatywnych;
• technologii energii wodnej.

Tekst rozporządzenia NZIA dostępny jest poniżej.