Polska na Węgrzech

1 września ambasador Sebastian Kęciek spotkał się z węgierskim ministrem spraw zagranicznych i handlu Péterem Szijjártó. Rozmowa dotyczyła przede wszystkim stosunków dwustronnych. W tym symbolicznym dniu ambasador przekazał ministrowi również "Raport o stratach wojennych Polski" pokazujący skalę zniszczeń naszego kraju wskutek niemieckiej okupacji podczas II wojny światowej.

1 września ambasador Sebastian Kęciek, konsul RP Andrzej Kalinowski i attaché obrony płk Sławomir Mnitowski złożyli w imieniu Ambasady RP w Budapeszcie kwiaty na grobach Józsefa Antalla seniora, Zoltána Baló i Lóránda Utassyego na cmentarzu Farkasrét w Budapeszcie. To już kilkunastoletnia tradycja, że 1 września polscy dyplomaci i węgierska Polonia upamiętniają w ten sposób postacie, które w czasie II wojny światowej obejmowały opieką i pomagały polskim uchodźcom, których dziesiątki tysięcy zaczęły napływać na Węgry we wrześniu 1939 roku. Na grobach Antalla, Baló i Utassyego zgromadzeni złożyli wiązanki kwiatów, proboszcz Polskiej Parafii Personalnej w Budapeszcie ks. Krzysztof Grzelak odmówił modlitwę, a warty honorowe wystawiły garnizon budapeszteński Wojska Węgierskiego oraz stowarzyszenie rekonstrukcji historycznej Legion Wysockiego. W uroczystości wzięli udział także przedstawiciele organizacji polonijnych oraz członkowie rodzin Antallów i Baló, w tym pierwszy minister spraw zagranicznych Węgier po upadku komunizmu (w rządzie Józsefa Antalla juniora) Géza Jeszenszky.

2 września ambasador Sebastian Kęciek oficjalnie zainaugurował odbywającą się w Budapeszcie polsko-węgierską konferencję „Kongres Polska Wielki Projekt – Kultura poza granicami”.

4 września kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Katarzyna Ratajczak-Sowa wzięła udział w uroczystości rozpoczęcia roku szkolnego Szkoły Polskiej im. Sándora Petőfiego przy Ambasadzie RP w Budapeszcie.

W dniach 6-8 września ambasador Sebastian Kęciek wziął udział w Forum Ekonomicznym w Karpaczu, w tym w spotkaniu ministrów spraw zagranicznych i handlu Węgier Pétera Szijjártó i minister klimatu Anny Moskwy oraz jako panelista w dyskusji „Infrastruktura polonijna finansowana ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Rezultaty i plany”.

9 września ambasador Sebastian Kęciek wziął udział w Narodowym Czytaniu, zorganizowanym przez stowarzyszenie Polonia Nova w Budapeszcie. Lekturą tegorocznej odsłony Czytania Narodowego, akcji społecznej popularyzującej czytanie polskiej literatury, nad którą patronat zwyczajowo sprawuje para prezydencka, była powieść „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Oprócz Budapesztu na Węgrzech fragmenty powieści Elizy Orzeszkowej zabrzmiały również w Debreczynie, Miszkolcu, Peczu i Szolnoku.

12 września ambasador Sebastian Kęciek wziął udział w uroczystościach upamiętniających 80. rocznicę ofiarowania przez polskich żołnierzy-uchodźców figury Matki Boskiej Królowej Pokoju w Fehérvárcsurgó. Podczas II wojny światowej w okolicach Fehérvárcsurgó znalazło schronienie 120-150 polskich żołnierzy, pomoc dla nich organizowały różne instytucje węgierskie i osoby prywatne, m.in. Margit Wenckheim, wdowa po hrabim Józsefie Károlyim. Hrabina Wenckheim już jesienią 1939 roku doprowadziła do przyjmowania pierwszych polskich uchodźców w centralnej siedzibie majątku Fehérvárcsurgó, dzięki czemu miejscowość ta stała się polskim centrum, również duchowym. W geście podziękowania węgierskim dobroczyńcom za okazaną pomoc 12 września 1943 roku uchodźcy ofiarowali mieszkańcom miejscowości posąg Matki Boskiej Królowej Pokoju.

13 września Ambasadę RP w Budapeszcie odwiedziły wychowanki Młodzieżowego Centrum Edukacji i Readaptacji Społecznej w Goniądzu, które wraz ze swoimi koleżankami z Ostrzyhomia biorą udział w projektach artystycznych i sportowych. W czasie spotkania z ambasadorem Sebastianem Kęciekiem dowiedziały się, na czym polega rola placówki, jak wygląda praca ambasadora, a także, jak można rozwijać przyjaźń polsko-węgierską.

13 września ambasador Sebastian Kęciek przyjął goszczącą w Ambasadzie RP w Budapeszcie z kurtuazyjną, powitalną wizytą nową ambasador Czech na Węgrzech Evę Dvořákovą.

13 września wernisażem wystawy „Biomorph Connections – Polish and Hungarian Exhibition” w galerii House of Lucie w Budapeszcie rozpoczęła się realizacja kolejnego projektu współfinansowanego przez Ambasadę RP w Budapeszcie w ramach Programu Polsko-Węgierskiej Współpracy Pozarządowej. Ambasadę RP na wernisażu reprezentowały: dyrektor Instytutu Polskiego Dominika Teske oraz III sekretarz Aleksandra Borek.

14 września konsul RP Andrzej Kalinowski złożył kwiaty pod tablicą upamiętniającą poległych polskich lotników w Madaras (komitat Bács-Kiskun). W uroczystości wzięli także udział Poległych uhonorowali burmistrz Madaras Csaba Balla, radna pobliskiego miasta Kiskunhalas Éva Nagy Bognárné oraz mieszkańcy. W Madaras upamiętniono polskich lotników, którzy w 13 września 1944 roku zginęli na peryferiach miejscowości. To siedmioosobowa załoga brytyjskiego samolotu Liberator VI GR-R (KH101), należącego do 1586. Eskadry Specjalnego Przeznaczenia Królewskich Sił Lotniczych (Royal Air Force; RAF), który został zestrzelony przez węgierską obronę przeciwlotniczą w trakcie lotu z Włoch z zaopatrzeniem dla powstańców walczących w Warszawie.

16 września dzieci i młodzież szkół polskich w Budapeszcie wzięły udział wraz z ambasadorem Sebastianem Kęciekiem w porządkowaniu kwatery walczących podczas II wojny światowej żołnierzy polskich na Nowym Cmentarzu Komunalnym (Új köztemető) w Budapeszcie.

16 września kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Katarzyna Ratajczak-Sowa była gościem magazynu wyszehradzkiego państwowego radia Kossuth. Rozmowa dotyczyła przede wszystkim beatyfikacji rodziny Ulmów oraz polskich Sprawidliwych wśród Narodów Świata.

18 września na pamiątkę 84. rocznicy otwarcia przez Węgry granicy dla polskich uchodźców wojennych w 1939 roku ambasador Sebastian Kęciek zapalił znicz pod pomnikiem Henryka Sławika i Józsefa Antalla w Budapeszcie.

18 września konsul RP w Budapeszcie Andrzej Kalinowski i konsul honorowy RP w Keszthely Géza Cséby złożyli w Keszthely kwiaty przy tablicy „Polska Golgota”, upamiętniając polskich uchodźców oraz ofiary agresji sowieckiej na Polskę i zbrodni katyńskiej. Kwiaty złożył również burmistrz Keszthely Jenő Manninger. Odsłonięta 20 października 2020 roku z inicjatywy konsula Csébyego tablica to płaskorzeźba przedstawiająca postać żołnierza rozpiętego na krzyżu wyrastającym z polskiej czapki oficerskiej. Motyw uzupełnia napis „Katyń” oraz po polsku i węgiersku „Polska Golgota 1940”.

21 września kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Katarzyna Ratajczak-Sowa wygłosiła przemówienie z okazji prezentacji albumu „Rotmistrz Witold Pilecki 1901-1948”, wydanego w języku węgierskim we współpracy Komitetu Pamięci Narodowej (NEB), Instytutu Polskiego w Budapeszcie oraz Instytutu Pamięci Narodowej (IPN).

23 września kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Katarzyna Ratajczak-Sowa w Székesfehérvár wzięła udział w konferencji prasowej zorganizowanej w 282. rocznicę urodzin Maurycego Beniowskiego. Podczas wydarzenia zapowiedziano, że powstaje musical opowiadający o losach polsko-węgierskiego szlachcicu. Jego premiera odbędzie się właśnie w Székesfehérvár.

25 września w Ambasadzie RP w Budapeszcie obchodzone było Święto Wojska Polskiego. Uroczystość zgromadziła liczne grono członków wojskowego korpusu dyplomatycznego, przedstawicieli sił zbrojnych Węgier, a także delegacji Ministerstwa Obrony Narodowej.

27 września 2023 r., w 490. rocznicę urodzin Stefana Batorego, ambasador Sebastian Kęciek złożył wieniec pod pomnikiem polskiego króla, znajdującym się w XIV dzielnicy Budapesztu - Zugló. Towarzyszyli mu dyrektor Instytutu Polskiego w Budapeszcie Dominika Teske, rzecznik narodowości polskiej w węgierskim parlamencie Ewa Słaby-Ronayné, przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Polskiego Maria Felföldi, przewodnicząca Stołecznego Samorządu Polskiego Katarzyna Balogh oraz przedstawiciele samorządu XIV dzielnicy Budapesztu. Ambasador w krótkich słowach przypomniał postać Stefana Batorego – w Polsce pamiętanego i cenionego jako jeden z najwybitniejszych władców, a na Węgrzech wciąż słabiej znanego. Uczczeniem 490 rocznicy urodzin księcia Siedmiogrodu, który został wybrany królem Polski i wielkim księciem Litwy i przed dekadę swoich rządów (1576-1586) zdecydowanie wzmocnił Rzeczpospolitą, ambasada postanowiła przypomnieć jego postać na Węgrzech.

27 września w ambasadzie ambasador Sebastian Kęciek i konsul RP Andrzej Kalinowski wręczyli przyznane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę medale za długotrwałe pożycie małżeńskie państwu Györgyi Konrádné Sutarskiej i Konradowi Sutarskiemu, świętującym 61. rocznicę małżeństwa, oraz państwu Władysławie Chudzikiewicz-Rege i Béli Rege, obchodzącym 59. rocznicę ślubu.

29 września I sekretarz Marcin Bobiński z Wydziału Polityczno-Ekonomicznego ambasady wziął udział w wyszehradzkim panelu dyskusyjnym poświęconym rozszerzeniu Unii Europejskim ze szczególnym uwzględnieniem Bałkanów Zachodnich, zorganizowanym przez stowarzyszenie House of European Affairs and Diplomacy na Narodowym Uniwersytecie Służby Publicznej w Budapeszcie.