Obchody 80. rocznicy udziału ORP Piorun w obronie szkockiego miasta Clydebank przed atakami Luftwaffe.
14.03.2021
W dniach 13 i 14 marca 2021r. zorganizowane zostały obchody upamiętniające 80 rocznicę nalotów Luftwaffe na miasto Clydebank. Podczas wielogodzinnego bombardowania miasta, nocą z 13 na 14 marca 1941r. zginęło w samym Clydebank 528 osób a 617 zostało poważnie rannych. W rejonie Clydeside zginęło 1,200 osób a 1,100 zostało rannych. Clydebank Blitz było najtragiczniejszym wydarzeniem okresu II wojny światowej w Szkocji.
Zaangażowaniem w obronę miasta podczas nalotów zasłynął polski okręt wojenny ORP Piorun, który w tym czasie stał zakotwiczony w dokach remontowych stoczni John Brown. Dowodzony przez kapitana Eugeniusza Pławskiego ORP Piorun, jako jedyny stawił zorganizowany opór podczas ataków na Clydebank. Heroizm polskich marynarzy do dziś pozostaje w pamięci mieszkańców i władz miasta Clydebank oraz rejonu West Dunbartonshire, a także środowisk polonijnych w Szkocji. Na placu Solidarności przed urzędem miasta Clydebank znajduje się tablica upamiętniająca bohaterstwo ORP Piorun podczas obrony miasta. Tablica została odsłonięta 13 marca 1994r. przez Provosta Alistair Macdonald i ponownie poświęcona 12 marca 2005r. Co roku odbywają się tam uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenia z 1941r. z udziałem władz lokalnych, przedstawicieli naszego urzędu i Polonii. W 2019r. w byłym doku, przy którym zacumowany był polski okręt wojenny w trakcie obrony Clydebank, została odsłonięta tablica poświęcona załodze ORP Piorun.
W roku bieżącym Provost West Dunbartonshire William Hendrie odsłonił nową tablicę upamiętniającą rocznicę bombardowania Clydebank, wraz z zastępcą Provosta i przewodniczącym Rady ds. Kultury West Dunbartonshire, Bailie Denis Agnew złożyli także wieńce przy tablicy znajdującej się na placu Solidarności.
Konsulat Generalny RP w Edynburgu rozpoczął rozmowy nt. obchodów z urzędem West Dunbartonshire już przed ponad rokiem. Niestety, ze względu na obostrzenia związane z pandemią koronawirusa w Szkocji, większość wydarzeń została przeniesiona na późniejszy termin i odbędzie się najprawdopodobniej w listopadzie br. Możliwa była jednak realizacja projektów online, w tym promocja premiery utworu instrumentalnego „Clydebank ’41”, skomponowanego specjalnie na tę rocznicę przez Szkocką Królewską Orkiestrę Narodową w ramach serii koncertów „Polska Scotland”, a także dwóch utworów śpiewanych „Song of the Clyde” oraz „Tam w Krakowie, w Pięknym Domku” w wykonaniu chóru Changed Voices.
Z okazji tegorocznej okrągłej rocznicy została również wydana broszura podkreślająca historyczne znaczenie tragicznych ataków z 1941r., a wkład w obronę Clydebank przez ORP Piorun został również zauważony przez Pierwszą Minister Szkocji p. Nicolę Sturgeon, która w swojej wypowiedzi podkreśliła heroiczną postawę polskich marynarzy: „Rząd szkocki wspomina odwagę załogi niszczyciela ORP Piorun, która stała u boku mieszkańców Clydebank broniąc miasta podczas nalotów bombowych”.
Zdjęcia: West Dunbartonshire Council.
