Polska w Wielkiej Brytanii

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Położenie geograficzne: Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, to państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W jego skład wchodzi Wielka Brytania (Anglia, Walia i Szkocja) oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Wielka Brytania zajmuje przeważającą część archipelagu Wysp Brytyjskich, który liczy łącznie ok. 5,5 tys., z czego 140 jest zamieszkałych. Znaczna część powierzchni kraju (ok. 94%) leży na głównej wyspie, oddzielonej od kontynentu europejskiego kanałem La Manche. Status dependencji Korony Brytyjskiej posiadają wyspy: Guernsey, Jersey i Man. Terytoria zależne, to: Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Falklandy, Georgia Południowa i Sandwich Południowy, Gibraltar, Kajmany, Montserrat, Turks i Caicos, Św. Helena, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego i Pitcairn. Zjednoczone Królestwo jest również członkiem-założycielem Wspólnoty Narodów zrzeszającej byłe kolonie, dominia i inne posiadłości brytyjskie.

Ludność: Ludność liczy ponad 67 mln osób. Stolicą UK jest Londyn
Obszar: Powierzchnia całkowita kraju wynosi 243.610 km2.
Język urzędowy: Językiem urzędowym w całej Wielkiej Brytanii jest język angielski. Dodatkowo, w Walii i Szkocji językami urzędowymi są odpowiednio również walijski i szkocki.
 
Warunki klimatyczne

Klimat Wielkiej Brytanii jest umiarkowany, ciepły, morski, z łagodzącym wpływem ciepłego Prądu Zatokowego. W wyniku zetknięcia się ciepłego prądu z zimnym powietrzem znad Arktyki i Islandii nad Wielką Brytanią powstają silne wiatry i obfite opady deszczu. Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju wynoszą: w styczniu 4°C i 54 mm, w lipcu 18°C i 57 mm.

Główne bogactwa naturalne

Ropa naftowa i gaz ziemny (wydobywane z dna Morza Północnego), węgiel kamienny, rudy żelaza, ołów, cynk, cyna, wapień, piasek krzemowy, łupki.

System walutowy, kurs i wymiana

Brytyjski system monetarny został stworzony w oparciu o system dziesiętny - każdy funt (1 GBP) dzieli się na sto pensów. W obiegu są monety o wartości 1p, 2 p, 5 p, 10 p, 20 p, 50 p, £1 oraz £2, a także banknoty o wartości £5, £10, £20 i £50. Jest walutą wymienialną. 

Religia

Społeczeństwo brytyjskie jest silnie zsekularyzowane. Wśród wierzących dominującą religią jest anglikanizm, głową kościoła anglikańskiego jest król Karol III. Istotną grupę stanowią wyznawcy prezbiterianizmu, metodyści, baptyści oraz katolicy. Wśród ludności napływowej największą grupę stanowią muzułmanie, wyznawcy hinduizmu i sikhowie. 

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

W Wielkiej Brytanii nie obchodzi się świąt państwowych, natomiast dni wolne od pracy, to: 1 stycznia (New Year’s Day), Wielki Piątek (Good Friday), Poniedziałek Wielkanocny (Easter Monday), pierwszy (Early May) i ostatni (Spring Bank Holiday) poniedziałek maja, ostatni poniedziałek sierpnia (Summer Bank Holiday), 25 grudnia (Christmas Day) i 26 grudnia (Boxing Day).

Infrastruktura transportowa

Z uwagi na położenie geograficzne kraju rolę brytyjskich przejść granicznych odgrywają lotniska i porty morskie. Sieć dróg jest jedną z najlepiej rozwiniętych w Europie (obowiązuje ruch lewostronny), podobnie sieć kolejowa. Pod kanałem La Manche zbudowano również tunel, który umożliwia połączenia kolejowe pomiędzy Wielką Brytanią a Francją i pozostałą częścią Europy.

Obowiązek wizowy

Od 1 października 2021 r. podróż do Wielkiej Brytanii wymaga posiadania ważnego paszportu. Większość obywateli Unii Europejskiej, w tym Polski, może podróżować do Wielkiej Brytanii na wakacje lub krótkie wycieczki bez konieczności posiadania wizy pod warunkiem, że łączny czas ich pobytu w Wielkiej Brytanii będzie krótszy niż 182 dni w ciągu roku, a cel ich wizyty jest turystyczny.

Obowiązkiem posiadania wizy są objęci obywatele polscy zainteresowani podjęciem pracy w Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2021 r. w Wielkiej Brytanii zaczął obowiązywać nowy system imigracyjny oparty na skali punktowej obowiązujący  również wobec obywateli państw UE nieposiadających statusu osiedlonego (settled) bądź „przed-osiedlonego” (pre-settled status). Od każdej osoby ubiegającej się o wizę wymagane jest wcześniejsze uzyskanie oferty pracy zgodnej z określonym minimum wynagrodzenia, znajomość języka angielskiego oraz uzyskanie co najmniej 70 punktów. Punkty są przyznawane za m.in. za wysokość wynagrodzenia, wykształcenie oraz poziom znajomości języka angielskiego.

Ustrój polityczny

Zjednoczone Królestwo jest monarchią parlamentarną z rządem odpowiedzialnym przed parlamentem. Obecny monarcha brytyjski król Karol III, zasiadł na tronie w 2022 r. a jego koronacja odbędzie się 6 maja 2023 r. Pełni przede wszystkim funkcje głównie ceremonialne, a rzeczywiste sprawowanie władzy spoczywa w rękach premiera (Prime Minister) i jego gabinetu. Od 2022 r. premierem rządu Wielkiej Brytanii jest Rishi Sunak, który w przeszłości sprawował urząd kanclerza skarbu.

Szefem opozycyjnej Partii Pracy od kwietnia 2020 r. jest Keir Starmer, który zastąpił na tym stanowisku Jeremiego Corbina.

W Wielkiej Brytanii nie istnieje konstytucja w znaczeniu formalnym (konstytucja spisana), o ustroju zaś stanowi konstytucja w sensie materialnym, tzn. ogół norm i zasad dotyczących sprawowania władzy.

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza spoczywa w rękach Parlamentu (składającego się z dwóch izb: Izby Gmin i Izby Lordów) oraz monarchy. Parlament obraduje w Pałacu Westminsterskim. Projekty ustaw podlegają rozpatrzeniu na forum obu Izb.

Izba Gmin, niższa izba parlamentu (i właściwe ciało ustawodawcze), liczy 651 posłów. Posłowie są wybierani według ordynacji większościowej, w jednomandatowych okręgach. Organizacja i zasady działania Izby są dostosowane do systemu dwupartyjnego i podziału na rządzącą większość i opozycję. Izba Lordów, to wyższa izba parlamentu, która długo pełniła bardzo istotną rolę w brytyjskim systemie politycznym. Jej uprawnienia polegają przede wszystkim na inicjatywie ustawodawczej, możliwości zastosowania weta odraczającego wobec ustaw uchwalonych przez Izbę Gmin oraz na wnoszeniu poprawek do ustaw. Izba Lordów pełni również funkcje sądownicze. W jej skład wchodzą Lordowie duchowni i Lordowie świeccy, po otrzymaniu stosownej nominacji.

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza spoczywa w rękach Rządu, pod przewodnictwem premiera. Premier jest odpowiedzialny za działania Rządu przed Parlamentem. Specyficzną cechą ustroju jest rozróżnienie pomiędzy rządem a gabinetem. Rządem nazywa się ogół ministrów powoływanych przez premiera lub monarchę, a ich liczba sięga stu osób. Gabinet to znacznie węższy (21 osób), właściwy organ rządowy.

Struktura administracji gospodarczej

Administracją gospodarczą w Wielkiej Brytanii zajmuje się HM Treasury, spełniające rolę Ministerstwa Finansów i Skarbu oraz Department for Business and Trade (DBT). Kwestą podatków i ceł zajmuje się HM Revenue & Customs. Ciałem odpowiedzialnym za politykę monetarną w Wielkiej Brytanii jest Bank of England – bank centralny Wielkiej Brytanii.
Najważniejsze organy administracji publicznej odpowiedzialne m.in. za sprawy gospodarcze, to:

• Prime Minister, First Lord of the Treasury and Minister for the Civil Service (Premier Rządu Brytyjskiego),
• Her Majesty Treasury (Ministerstwo Finansów),  
• Office for Budget Responsibility (Urząd ds. Odpowiedzialności Budżetowej),
•  Department for Business, Energy and Industrial Strategy (Ministerstwo ds. Biznesu, Energii i Strategy Przemysłowej),    
• Foreign and Commonwealth Office (Ministerstwo Spraw Zagranicznych),

Sądownictwo gospodarcze

Sądownictwem zajmują się sądy okręgowe (County Courts) rozpatrujące większość spraw o charakterze cywilnym. Rozpatrywaniem odwołań od decyzji obejmujących imigrację, ubezpieczenie społeczne, alimenty, renty i emerytury, podatki oraz grunty zajmują się Trybunały (Tribunals). Sprawy związane z majątkiem i zarządem powierniczym, spółkami podatkowymi oraz upadłością leżą w gestii Wydziału Kanclerskiego (Chancery Division), wchodzącego w skład Wysokiego Trybunału (High Court). W Wydziale Kanclerskim umiejscowione są również: Sąd ds. Spółek (Companies Court) oraz Sąd ds. Patentów (Patents Court). Odwołaniami od orzeczeń sądów okręgowych w sprawach o upadłość i grunty zajmuje się Sąd Wydziałowy (Divisional Court), również wchodzący w skład Wysokiego Trybunału. Instancją odwoławczą od orzeczeń Wysokiego Trybunału, trybunałów oraz niektórych spraw przekazanych przez sądy okręgowe jest Sąd Apelacyjny (Court of Appeal). Odwołania od orzeczeń Sądu Apelacyjnego, a w wyjątkowych okolicznościach również od orzeczeń Wysokiego Trybunału, trafiają do Izby Lordów (House of Lords) brytyjskiego Parlamentu.

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (UK) jest państwem o gospodarce rynkowej, drugiej pod względem wielkości PKB (w ujęciu nominalnym) w Europie (po Niemczech) i szóstej na świecie (wg Międzynarodowego Funduszu Walutowego, MFW). UK jest również jednym z najważniejszych na świecie centrów finansowych (szczególna pozycja londyńskiego City) i handlowych.

Wg najnowszych prognoz zaprezentowanych przez MFW w maju br. wzrost gospodarczy w UK w 2024 r. ma wynieść 0,7%, a w 2025 r. 1,5% (prognozy OECD są bardzie sceptyczne, odpowiednio 0,4% w 2024 r. i 1,0% w 2025 r.). Z dużym optymizmem przyjęto dane dotyczące wzrostu gospodarczego za I kwartał 2024 r., w którym wzrost PKB wyniósł 0,6% (najwięcej w G7).

W ostatnich miesiącach miał miejsce znaczący spadek inflacji, której wartość mierzona za pomocą wskaźnika cen dóbr konsumpcyjnych (CPI) w maju br. wyniosła 2,0% w ujęciu rok do roku (r/r) i była niższa o 0,3 punktu procentowego (p.p.) niż w kwietniu br. Z kolei inflacja bazowa miała wartość 3,5% (spadek z 3,9% w kwietniu br.) a inflacja w sektorze usług 5,7% (nieznaczny spadek w porównaniu do kwietnia, gdy wyniosła 5,9%).

Pomimo znaczącego spadku inflacji w ostatnich miesiącach Komitet Monetarny Banku Anglii podczas czerwcowego spotkania po raz 7. z rzędu podjął decyzję o utrzymaniu stóp procentowych na dotychczasowym poziomie (obecnie wysokość bazowej stopy wynosi 5,25% ). Decyzja, która została podjęta większością 7 do 2 głosów (2 członków głosowało za obniżeniem stóp do poziomu 5%), była zgodna z przewidywaniami ekspertów. Do ew. obniżek stóp procentowych w UK może dojść w II połowie 2024 r.

Dane opublikowane w czerwcu 2024 r. wskazują, że wskaźnik zatrudnienia w UK wyniósł 74,3%, a stopa bezrobocia - 4,4%. Wzrost średniego podstawowego wynagrodzenia (bez premii) wyniósł 6,0%. W ujęciu realnym (skorygowanym o inflację) wzrost wynagrodzeń ogółem wzrósł w skali roku aż o 2,3%. Wzrost wysokości wynagrodzeń pozostaje jednym z najważniejszych czynników pobudzających inflację. Wskaźnik bierności zawodowej osób w wieku od 16 do 64 lat w UK w okresie od lutego do kwietnia 2024 r. oszacowano na 22,3%. Duże zaniepokojenie budzi zwiększająca się liczba osób korzystających z zasiłków chorobowych, zwłaszcza w przypadku osób młodych i gorzej wykształconych.

Wiele z gałęzi brytyjskiej gospodarki (m.in. gastronomia, turystyka, handel detaliczny) zmaga się z problemami związanymi z rekrutacją pracowników. Problemy te nasiliły się po brexicie (zwłaszcza w przypadku branż i zawodów zatrudniających poprzednio duży odsetek pracowników z krajów UE), jak i pandemię COVID-19 (gdy wielu pracowników z zagranicy powróciło do swoich krajów). Problemy z rekrutacją przekładają się często na zwiększenie stawek wynagrodzeń bądź oferty bonusów za rozpoczęcie pracy, co z kolei napędza inflację. Środowiska biznesowe od dawna apelują do rządu o złagodzenie polityki imigracyjnej, jednak podejmowane ostatnio przez rząd decyzje mają na celu ograniczenie imigracji zarobkowej (m.in. znaczący wzrost wymaganych minimalnych progów wynagrodzeń w przypadku wiz dla pracowników wykwalifikowanych, oraz zakaz sprowadzania rodzin dla pracowników sektora opieki społecznej).

Priorytetem UK obok ustabilizowania inflacji (w maju br. osiągnęła 2%, a więc po raz pierwszy od ponad trzech lat spadla do poziomu celu inflacyjnego) nadal pozostaje pobudzenie wzrostu gospodarczego, do czego niezbędne będzie zwiększenie wartości inwestycji, zarówno publicznych jak i prywatnych. Uwzględniając konieczność zachowania dyscypliny budżetowej nie należy spodziewać się, aby w perspektywie krótkoterminowej nastąpił znaczący wzrost inwestycji publicznych. W tym kontekście kluczowe będzie przyciągnięcie nowych inwestycji prywatnych do UK (wg najnowszych danych OECD UK już po raz trzeci z rzędu odnotowało najniższy poziom prywatnych inwestycji (w stosunku do PKB) w G7). Sytuację mają poprawić zapowiadane reformy podażowej strony gospodarki oraz rozszerzenie możliwości inwestycyjnych w UK m.in. dla funduszy emerytalnych (tak, aby mogły one inwestować również w bardziej płynne aktywa), jak również inwestycje infrastrukturalne.

Istotnym czynnikiem wpływającym na kierunki i tempo rozwoju gospodarczego UK w kolejnych latach będzie również ogłoszony w czerwcu 2019 r. prawnie wiążący cel osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. (cel „net zero”). Rząd przyjął w ostatnich latach szereg strategii określających sposoby i harmonogram dekarbonizacji w poszczególnych sektorach gospodarki (np. Energy White Paper, Industrial Decarbonization Strategy czy Transport Decarbonization Plan). Opublikowano także kompleksowy dokument Net Zero Strategy. Z dokumentów tych wynika, iż w nadchodzących latach UK będzie dążyło m.in. do całkowitej dekarbonizacji sektora energetycznego, elektryfikacji transportu i rozwoju gospodarki wodorowej, choć w ostatnich miesiącach rząd R. Sunaka przedstawił aktualizację tych założeń i postanowił o odsunięciu części działań w czasie (np. wprowadzenie zakazu sprzedaży pojazdów z silnikami spalinowymi ma nastąpić w 2035 r., a nie jak dotychczas planowano w 2030 r.).

Oprócz długoterminowego celu „net zero”, UK przyjęła także bardzo ambitne na tle świata pośrednie cele klimatyczne, tj. 68% redukcję emisji gazów cieplarnianych (GHG) do 2030 r. w ramach tzw. wkładu do Porozumienia Paryskiego; oraz 78% redukcję emisji GHG do 2035 r. ustanowioną na podstawie prawa krajowego (Climate Change Act). Formalne utrzymanie tych celów wydaje się niezagrożone, choć coraz wyraźniej rysuje się erozja dotychczasowego, wieloletniego konsensusu między partiami politycznymi w zakresie głównych kierunków brytyjskiej polityki klimatycznej.

Ważne z punktu widzenia rozwoju gospodarki UK będzie również utrzymanie jego pozycji jako mocarstwa naukowego i technologicznego. UK posiada rozbudowany ekosystem innowacyjny, na który składają się m.in. uniwersytety i instytuty badawcze plasujące się stale w czołówce światowych rankingów, agencje rządowe i pozarządowe wspierające rozwój i komercjalizację badań naukowych (m.in. UK Research and Innovation, Innovate UK czy Catapult Network), a także duży rynek kapitałowy, dzięki któremu możliwe jest finansowanie nowych technologii i innowacyjnych przedsiębiorstw. UK wspiera rozwój nowych technologii poprzez szereg różnorodnych inicjatyw zapewniających m.in. ułatwienie absolwentom studiów wyższych znalezienia pracy w sektorze prywatnym po ukończeniu nauki, finansowanie innowacyjnych projektów poprzez Innovate UK lub British Business Bank, a także promocję współpracy międzynarodowej między brytyjskimi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi. W nadchodzących latach rozwój innowacji będzie także kluczowy dla osiągnięcia neutralności klimatycznej oraz dekarbonizacji w niemal wszystkich sektorach brytyjskiej gospodarki. Od 2024 r. UK, na mocy porozumienia między rządem oraz Komisją Europejską, ponownie uczestniczy w programie Horyzont Europa tym razem na zasadach członka stowarzyszonego. Status  jako kraju trzeciego oznacza, iż podmioty z UK mogą uczestniczyć w części tego programu na zasadach zbliżonych do podmiotów z PCz UE - otrzymują one prawa aplikowania o granty i finansowanie w wybranych projektach, mogą przewodniczyć badaniom, a naukowcy z UK mogą uczestniczyć również w takich inicjatywach jak Działania Marii Skłodowskiej-Curie (MSCA). W każdym z projektów Horyzontu Europa uczestniczyć musi co najmniej jedno państwo członkowskie UE, co otwiera drogę do współpracy naukowej na linii Polska-UK.

Rząd R. Sunaka w marcu 2023 r. opublikował International Technology Strategy (ITS) - wspólny plan ministerstwa spraw zagranicznych (FCDO) oraz nowopowstałego ministerstwa ds. nauki, innowacyjności i technologii (DSIT) mający na celu wsparcie wysiłków zmierzających do osiągnięcia przez UK statusu supermocarstwa technologicznego do roku 2030. W opinii rządu brytyjski sektor technologiczny jest już największy w Europie i trzeci na świecie po USA i ChRL. W UK działa ponad 85 tys. start-upów i scale-upów, a w 2022 r. brytyjskie firmy tego sektora przyciągnęły więcej inwestycji niż francuskie i niemieckie łącznie. Międzynarodowa strategia technologiczna ma pobudzić wzrost tego sektora, wzmacniając pozycję UK na światowej scenie, jednocześnie tworząc długoterminowe powiązania międzynarodowe, które będą promować UK jako miejsce do inwestowania i współpracy w zakresie technologii przyszłości.

Na początku stycznia 2023 r. premier Sunak uczynił rozwój gospodarki jednym z pięciu priorytetów swojego rządu. W ocenie rządu, inwestycje w dobrze prosperujący sektor technologiczny wspomogą rozwój gospodarczy oraz stworzą dodatkowe wykwalifikowane miejsca pracy. UK’s Science and Technology Framework określa 6 priorytetowych technologii: AI, technologie kwantowe, inżynierię biologiczną oraz biotechnologię, półprzewodniki, sieci telekomunikacyjne oraz dane.

Główne sektory gospodarki

Największy udział w brytyjskim PKB (2023) mają usługi (83%). Szczególne znaczenie mają usługi finansowe, ubezpieczeniowe oraz usługi biznesowe. Przemysł (w tym budownictwo) i rolnictwo odgrywają mniejszą rolę, notując odpowiednio udział w tworzeniu PKB na poziomie 16,2% (w tym udział budownictwa na poziomie ok. 6%)  i 0,6%. W sektorze usług zatrudnienie znajduje 85% aktywnych zawodowo. 13,9% pracuje w przemyśle i budownictwie, a około 1% w rolnictwie. Do najważniejszych gałęzi przemysłu należą: produkcja maszyn i urządzeń, sprzętu elektrycznego, wyposażenia dla kolejnictwa, przemysł stoczniowy, lotniczy, produkcja pojazdów silnikowych i części do nich, sprzęt elektroniczny i telekomunikacyjny, przemysł metalurgiczny i chemiczny. Rolnictwo UK jest nowoczesne i wysoce zmechanizowane, zapewnia ok. 54% zapotrzebowania kraju na żywność. 

Handel zagraniczny

UK należy do najważniejszych uczestników handlu międzynarodowego. Wg danych Office for National Statistics (ONS) obroty handlowe UK w 2022 r. wyniosły 1747 mld  GBP (spadek o 3,2% w porównaniu do 2022 r.), z czego na import przypadło 890 mld GBP (spadek o 3,3%,) a na eksport 857 mld GBP (spadek o 3,1%). W konsekwencji UK odnotowało wzrost deficytu handlowego na poziomie 32,6 mld GBP (0,9% PKB).

Eksport. Stany Zjednoczone pozostały największym partnerem eksportowym UK w 2023 r., udział USA w obrotach handlowych UK wyniósł 22,1%. Kolejne miejsca przypadły Niemcom (7,0%), Irlandii (6,6%) Królestwu Niderlandów (6,2%), oraz Francji (5,2%). Udział pięciu kluczowych partnerów handlowych UK w eksporcie wyniósł 47,1% jego całkowitej wartości (niewielki wzrost o niespełna 1 p.p. w porównaniu do 2022 r.).

Import. Stany Zjednoczone uplasowały się na pierwszym miejscu wśród partnerów handlowych UK w zakresie importu z udziałem na poziomie 13,3% w 2023 r. Kolejne miejsca przypadły Niemcom (9,9%), Królestwu Niderlandów (7,2%), Francji (6,7%) oraz ChRL (6,5%). Udział pięciu kluczowych partnerów handlowych UK w imporcie wyniósł 43,6% jego całkowitej wartości (wzrost o ponad 1 p.p. w porównaniu do 2022 r.).

Inwestycje zagraniczne

Wg dostępnych danych dotyczących brytyjskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) za 2021 r. nastąpił wzrost ich wolumenu (o 0,1 mld GBP) w porównaniu z 2020 r. Ich wartość wyniosła 1,8 bln GBP. Towarzyszył mu wzrost BIZ w UK (o 0,1 mld GBP do poziomu 1,9 bln GBP). W obu kategoriach UK plasowała się w światowej czołówce jako 5. najbardziej popularne miejsce do podejmowania inwestycji (utrzymała miejsce z 2020 r.) oraz 5. największy inwestor na świecie (spadek z 3. miejsca w 2020 r.).

Z punktu widzenia inwestorów brytyjskich kluczowe znaczenie miały USA (26,1%), Królestwo Niderlandów (8,8%) oraz Luksemburg (7,2%). Z kolei w przypadku państw-inwestorów w UK wiodącą rolę odgrywały: USA (33,7%), Królestwo Niderlandów (10,9%) oraz Jersey (9,6%).

Polska znalazła się poza czołową „10” zarówno wśród największych inwestorów w UK jak i wśród głównych kierunków inwestycji dla inwestorów z UK.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

UK jest członkiem kluczowych organizacji o charakterze gospodarczym: Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Światowej Organizacji Handlu (WTO), Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Grupy Banku Światowego (w jej skład wchodzą Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD), Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA), Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC), Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycyjnych (MIGA), Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSD)) oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOiR). UK jest również członkiem G7 (w 2021 r. sprawowała przewodnictwo) oraz G20 – forów skupiających największe oraz najlepiej rozwinięte państwa świata.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Po zakończeniu okresu przejściowego i opuszczeniu przez UK wspólnego rynku i unii celnej UE, UK jest traktowane przez UE jako kraj trzeci, a podstawą relacji jest zawarta 24 grudnia 2020 r. umowa o handlu i współpracy pomiędzy UE a UK (Trade and Cooperation Agreement, TCA). Porozumienie, które weszło w życie 1 maja 2021 r. po ratyfikacji przez UK oraz UE określa nowe warunki handlu towarami oraz usługami pomiędzy UE i UK.

Zgodnie z TCA, na wszystkie towary przewożone między UE a Wielką Brytanią ma zastosowanie stawka celna w wysokości 0%. Skorzystanie z zerowych stawek celnych wymaga spełnienia i udokumentowania pochodzenia celnego importowanych towarów.

Na granicy pomiędzy UE i Wielką Brytanią obowiązują kontrole celno-graniczne. Przedsiębiorcy są zobowiązani m. in. do dopełnienia standardowych formalności celnych, w tym do posiadania numeru podmiotów gospodarczych EORI, składania zgłoszeń i deklaracji celnych oraz regulowania należności celnych i podatkowych (VAT i akcyza).

W ramach reformy systemu kontroli granicznych i weterynaryjnych zmianie uległa dotychczasowa procedura eksportu i importu żywności z UE do UK. 31 stycznia 2024 r. Wielka Brytania wprowadziła certyfikaty zdrowia dla przywozu średniego ryzyka produktów zwierzęcych, roślin, produktów roślinnych oraz wysokiego ryzyka produktów żywnościowych (i pasz) niepochodzących od zwierząt, przywożonych z UE. 30 kwietnia 2024 r. wprowadzone zostały kontrole dokumentacji i identyfikacji opartej na analizie ryzyka oraz bezpośrednich kontroli produktów zwierzęcych o średnim ryzyku, roślin, produktów roślinnych oraz żywności (i pasz) wysokiego ryzyka niepochodzących od zwierząt, przywożonych z UE. Również od 30 kwietnia 2024 r. żywność z UE na rynek brytyjski może zostać wprowadzona jedynie poprzez wyznaczone do tego punkty kontroli granicznej. Jednocześnie wprowadzony został wymóg posiadania dodatkowej dokumentacji weterynaryjnej, a także opłaty importowe pn. Common User Charge. 31 października 2024 r. to planowana data wprowadzenia celnych deklaracji bezpieczeństwa i ochrony na przywóz z UE oraz tzw. „pojedynczego okna dla handlu” (Single Trade Window), aby ograniczyć duplikowanie danych importowych wprowadzanych do różnych systemów. W październiku planowane jest także wprowadzenie wymogu oznaczania części produktów etykietą „Not for EU” w ramach Windsor Framework.

Dzięki temu, że UK jest stroną Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej i stosuje  informatyczny system NCTS, tranzyt towarów może być objęty jednolitą gwarancją. Kraj ten jest również stroną Konwencji o uproszczeniach formalności w handlu towarami (SAD) i Konwencji TIR.

UE i UK wzajemnie uznają status Upoważnionego Podmiotu Gospodarczego (AEO), dzięki czemu zainteresowane unijne i brytyjskie przedsiębiorstwa mogą korzystać z dodatkowych uproszczeń celnych  na obydwu obszarach celnych.

W obrocie handlowym między UE a UK szczególny status posiada Irlandia Północna, gdzie nadal są stosowane przepisy unijnego kodeksu celnego. Pozwala to na uniknięcie odpraw i kontroli celnych na wyspie Irlandii. Do towarów importowanych do Irlandii Północnej stosowane są unijne cła, chyba że nie zachodzi ryzyko, że towary te mogłyby zostać wprowadzone na jednolity rynek UE. Cła nie są należne, jeżeli można wykazać, że nie zachodzi ryzyko, że towary importowane do Irlandii Północnej z pozostałej części Wielkiej Brytanii mogłyby trafić na jednolity rynek UE.

Więcej informacji o aktualnym stanie relacji handlowych EU – UK na stronie internetowej: https://ec.europa.eu/info/strategy/relations-non-eu-countries/relations-united-kingdom_pl

Gospodarcze umowy dwustronne

Polsko-brytyjskie stosunki gospodarcze regulowane są w oparciu o umowę o handlu i współpracy pomiędzy UE a UK (Trade and Cooperation Agreement, TCA), która określa nowe warunki handlu towarami oraz usługami pomiędzy UE i UK po zakończeniu okresu przejściowego. Porozumienie weszło w życie 1 maja 2021 r. (w okresie pomiędzy podpisaniem a wejściem w życie umowa obowiązywała tymczasowo).

Umowa TCA znosi cła oraz kontyngenty w wymianie handlowej między UK a UE pod warunkiem, że towary spełniają odpowiednie reguły pochodzenia (pochodzą z UK lub UE). Tym niemniej konieczne jest składanie deklaracji eksportowych i importowych oraz innych formularzy wymaganych w ramach procedur administracyjnych związanych z handlem zagranicznym.

W celu uzyskania preferencyjnego traktowania taryfowego towarów (zerowa stawka celna) konieczne jest udowodnienie jego pochodzenia wg zasad określonych w TCA. Przedsiębiorca polski powinien m.in. zarejestrować się w systemie eksporterów UE – REX (dotyczy przesyłek o wartości powyżej 6000 EUR), producent powinien posiadać informacje dotyczące procesu produkcyjnego wskazujące na spełnienie odpowiedniej reguły pochodzenia, a eksporter powinien uzyskać deklarację dostawcy, że produkty mają status „pochodzących”. Należy uzgodnić z importerem w UK, czy będzie on ubiegać się o preferencyjne traktowanie taryfowe na podstawie oświadczenia o pochodzeniu, czy też na podstawie tzw. wiedzy importera. Wiedza importera oznacza, że importerowi udostępnia się szczegółowe informacje i dokumenty, które potwierdzają pochodzenie eksportowanego towaru. Informacje nt. obowiązków celnych w handlu z UK znajdują się na stronie internetowej: https://www.podatki.gov.pl/clo/brexit.

Oprócz zapewnienia zerowych stawek celnych, TCA ogranicza także stosowanie administracyjnych opłat celnych za świadczone usługi celne, co ma sprzyjać wymianie handlowej między stronami. Określony jest konkretny katalog przypadków, w których można nakładać opłaty na usługi świadczone przez administracje celne, np. poza godzinami pracy, w miejscach poza urzędem celnym, dla poboru próbek.

Klasyfikacja towarów w handlu między UE a UK jest określona w nomenklaturze taryfowej każdej ze stron zgodnie z zasadami Systemu Zharmonizowanego Światowej Organizacji Celnej (HS).

W umowie strony potwierdziły stosowanie ogólnej swobody tranzytu przez swoje terytoria. Dla tych celów ma zastosowanie Konwencja o wspólnej procedurze tranzytowej. UK stało się stroną tej konwencji na zasadach autonomicznych od 1 stycznia 2021 r. tj. z chwilą wyjścia z unii celnej UE. Wcześniej UK stosowało tę konwencję jako członek UE. Polskie firmy, które obsługują dużą część rynku przewozowego w Europie mogą nadal korzystać z tej procedury tranzytowej, która umożliwia dokonywanie sprawniejszych przewozów, m.in. dzięki systemowi gwarancyjnemu i systemowi informatycznemu NCTS. Stronami konwencji są także kraje EFTA, większość krajów bałkańskich, Turcja i Ukraina.

Przewidziana w umowie instytucja odprawy czasowej daje pewność, że po spełnieniu określonych warunków przedsiębiorstwa mogą na określony czas wwozić do UK bez ceł i podatków towary dla celów gospodarczych. Dotyczy to m.in. towarów i sprzętu na wystawy, targi, konferencje, kamer filmowych, urządzeń do robót ziemnych, napraw, konserwacji, opakowań, kontenerów, palet, próbek, części zamiennych, przyrządów pomiarowych, wyposażenia naukowego, materiałów reklamowych i humanitarnych.

Umowa TCA zawiera przepisy, które mają zapewnić stały dostęp do rynku usług oraz dopływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Zapewnia usługodawcom dostęp do rynku (bez dodatkowych ograniczeń m.in. w zakresie formy prawnej działalności i limitu kapitału zagranicznego), gwarantuje traktowanie narodowe (niedyskryminacyjne traktowanie usługodawców i inwestorów z UK i UE), wyłącza konieczność spełniania warunku obecności lokalnej (żadna ze stron nie może wymagać, aby usługodawca miał siedzibę na jej terytorium jako warunek świadczenia usługi transgranicznej), zakaz wprowadzania wymagań dotyczących wydajności inwestycji (brak warunków dot. wysokości udziału krajowego w inwestycji lub ograniczeń eksportowych), obowiązywanie klauzuli najwyższego uprzywilejowania (jeśli UK lub UE zaoferują w przyszłości inwestorom lub przedsiębiorstwom z innego kraju korzystniejsze warunki prowadzenia działalności niż te oferowane w TCA, warunki te muszą zostać rozszerzone na inwestorów i przedsiębiorstwa z UK/UE).

Realizację postanowień TCA nadzorują organy, których pracom współprzewodniczą przedstawiciele UK i UE (decyzje są w nich podejmowane na zasadzie konsensusu): Rada Partnerstwa, Komitet Partnerstwa Handlowego, komitety specjalistyczne ds. handlu (pierwsze spotkania wyspecjalizowanych komitetów odbyły się w październiku 2022 r.) oraz grupy robocze. Uprawnienia nadane tym organom mają umożliwić stronom dokonanie wszelkich niezbędnych korekt w TCA.

W umowie ustanowiono również mechanizm rozstrzygania sporów, który na początkowym etapie przewiduje przeprowadzenie konsultacji w ramach wyspecjalizowanej komisji lub Rady Partnerstwa a w razie konieczności ew. skierowanie sprawy do trybunału arbitrażowego.

Dodatkowo każda ze stron może również wprowadzić środki ochronne (łącznie z nałożeniem ceł) w przypadku zaistnienia poważnych trudności gospodarczych, społecznych lub środowiskowych o charakterze sektorowym lub regionalnym.

Szereg kwestii związanych z polsko-brytyjską współpracą gospodarczą regulują bilateralne umowy międzyrządowe. Najważniejsze z nich, to:

• Umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu z 16 grudnia 1976 r.
• Umowa o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji z 8 grudnia 1987 r.

Dwustronna wymiana handlowa

Wolumen handlu zagranicznego pomiędzy UK a Polską w 2023 r. wyniósł 23,7 mld EUR. Wartość importu Polski z UK w 2023 r. wyniosła 6,1 mld EUR – nieznaczny spadek w porównaniu do 2022 r., (miejsce poza pierwszą dziesiątką głównych partnerów handlowych Polski po stronie importu), a eksportu 17,6 mld EUR – wzrost w porównaniu do 2022 r. (najwyższa wartość w historii, co daje 4. miejsce wśród głównych partnerów handlowych Polski po stronie eksportu).

Z kolei w pierwszych czterech miesiącach 2024 r. wartość obrotów handlowych PL z UK osiągnęła 8,2 mld EUR. Wartość importu Polski z UK w tym okresie wyniosła 1,9 mld EUR, a eksportu 6,3 mld EUR.

Polska notuje zdecydowaną przewagę po stronie eksportu, co pozwala osiągnąć nadwyżkę w handlu z UK – w 2023 r. na poziomie 11,5 mld EUR (najwyższa wartość w historii). Pokrycie polskiego importu eksportem wyniosło ponad 288,5% w 2023 r., a w pierwszych czterech miesiącach 2024 r. 331%.

W ujęciu długoterminowym, w latach 2011-2019 odnotowywaliśmy coroczny wzrost obrotów handlowych z UK zarówno po stronie importu (z wyjątkiem 2012 r.), jak i eksportu. Co istotne, większą dynamikę wykazywał eksport do UK (ponad 60% wzrost w latach 2011-2019) niż import (wzrost o 47,5%). W 2020 r. za sprawą pandemii nastąpił pierwszy spadek obrotów handlowych od 10 lat, mimo to UK pozostało 3. największym importerem polskich towarów. W latach 2021-2023 miał miejsce znaczący wzrost wartości obrotów handlowych Polski z UK. W roku 2022 mimo niewielkiego spadku wartości importu, obroty handlowe osiągnęły rekordowy poziom.

Struktura wymiany handlowej

Wymiana towarowa

W strukturze polskiego eksportu do UK w 2023 r. kluczowe znaczenie miało mięso i wyroby mięsne (8,4%), pojazdy drogowe inne niż samochody (5,3%), inne maszyny (5%), maszyny elektryczne (4,9%), oraz tytoń i napoje (4,7%).

W przypadku towarów importowanych z UK do Polski, w 2023 r. kluczowe znaczenie miała ropa naftowa (24%), tytoń i napoje (6,8%), samochody (4,8%), generatory prądotwórcze (4,1%) oraz metale nieżelazne (3,9%).

Handel usługami

Z punktu widzenia handlu usługami z UK dla polskiego eksportu kluczowe znaczenie mają usługi turystyczne (30,3%), transportowe (27,5%), pozostałe usługi biznesowe (27,2%), przetwórstwo (5,0%) oraz usługi telekomunikacyjne i informatyczne (4,3%).

W strukturze polskiego importu usług z UK w 2022 r. kluczowe znaczenie miały inne usługi biznesowe (37,5%), usługi turystyczne (22,4%), transportowe (12,3%), usługi telekomunikacyjne i informatyczne (10,7%) oraz usługi finansowe (4,3%).

Wielka Brytania na tle głównych partnerów handlowych Polski.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Bilans brytyjskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w Polsce w 2021 r. (najnowsze dostępne dane) po raz kolejny był ujemny. Firmy brytyjskie zmniejszyły swoje inwestycje w Polsce o 77 mln GBP tj. o 1,0%. Ich łączna wartość wyniosła 7,3 mld GBP (zaledwie 0,4% wartości brytyjskich BIZ na świecie).

Spadkowi wartości brytyjskich inwestycji w Polsce towarzyszył wzrost wartości polskich inwestycji w UK - o 56 mln GBP tj. 39,4%. Ich łączna wartość w 2021 r. wyniosła 292 mln GBP, a udział polskich BIZ w ogólnej wartości inwestycji napływających do UK był mniejszy niż 0,1% ich ogólnej wartości.

Do największych inwestycji brytyjskich w Polsce należą: Imperial Tobacco Plc (przemysł tytoniowy), GlaxoSmithKline (farmacja), British Oxygen Corporation (gazy techniczne), Bates Ltd (transport, magazyny), Shell Overseas Holdings Ltd. (produkty naftowe), AstraZeneca (farmacja), Reuters Group Limited (SSC), Kainos (SSC). 

O atrakcyjności Polski jako lokalizacji centrów usług firm UK przesądzają lokalizacja (bliskość geograficzna) oraz polityczne i kulturowe więzi, a także kompetencje pracowników i otoczenie biznesowe. 

Największe polskie firmy na rynku brytyjskim to: JDR Cable Systems (Grupa Tele-Fonika Kable), Comarch (IT), Kulczyk Investment (consulting), Can Pak (opakowania),  In Post (logistyka), Fakro (okna), Impel (nieruchomości), Inglot (kosmetyki), Pelion (farmaceutyka), Boryszew (motoryzacja), Krosnoglass (szkło dekoracyjne), Nowy Styl (krzesła, meble), Reserved (odzież), Press Glass (produkcja szkła), Ekoenergetyka (stacje ładowania pojazdów elektrycznych).

Odnotowywane jest ciągłe zainteresowanie polskich firm i osób fizycznych podejmowaniem działalności, głównie usługowej, na terenie UK: rejestrowane są firmy z sektora budowlanego, polskie hurtownie, sklepy i restauracje. Wg szacunków British  Polish Chamber of Commerce (BPCC), już ok. 50 tys. tego typu firm założonych przez Polaków funkcjonuje na terenie UK.

1 stycznia 2021 r. UK opuściło wspólny rynek oraz unię celną UE, obecne zasady wymiany handlowej określa umowa o handlu i współpracy pomiędzy UE a UK (Trade and Cooperation Agreement, TCA). Pomimo że wg sygnatariuszy umowy jest to najbardziej zaawansowane porozumienie tego typu w historii, to jednak porównaniu z okresem członkostwa UK w UE zasady wymiany handlowej uległy istotnej zmianie i znacząco się skomplikowały. UK stało się państwem trzecim w rozumieniu prawa UE i w obrotach handlowych pomiędzy nim a UE nie mają już zastosowania przepisy obowiązujące w ramach wspólnego rynku i unii celnej UE, za wyjątkiem Irlandii Północnej.

Handel towarami. Pomimo że na podstawie TCA w obrocie handlowym zostały zniesione taryfy celne, to jednak dotyczy to wyłącznie towarów, których pochodzenie z UE lub UK może być udowodnione wg skomplikowanych reguł. Odbywa się to wg podobnych zasad jak w umowach o wolnym handlu, które zawarła UE z innymi krajami trzecimi.

Wprowadzone formalności, w tym dokumentowe i fizyczne kontrole celne, wypełnianie zgłoszeń celnych, deklaracji bezpieczeństwa i spełnienie dodatkowych wymogów administracyjnych spowodowało wzrost kosztów wymiany handlowej między UK a państwami UE. Zwiększone zostało zatrudnienie personelu administracyjnego zajmującego się tymi kwestiami zarówno w przedsiębiorstwach brytyjskich jak i unijnych. Zerowa taryfa celna nie jest przyznawana automatycznie, a jedynie w oparciu o przedstawienie określonych dowodów.

Tym niemniej UK nadal autonomicznie stosuje takie same lub porównywalne do unijnych regulacje celne. Kraj pozostał w unijnym/EFTA systemie tranzytu celnego, dzięki czemu przewoźnicy mogą stosować identyczne zasady, w tym system informatyczny NCTS i pojedynczą gwarancję celną, co przyczynia się do zmniejszenia kosztów i ułatwia handel. Unijne i brytyjskie firmy posiadające status „upoważnionego przedsiębiorcy AEO” mogą wzajemnie korzystać z uproszczeń. Klasyfikacja towarów, określanie wartości celnej po obu stronach odbywają się wg podobnych zasad ustalanych w ramach WTO i WCO.

W określonych przypadkach został zniesiony wymóg składania celnych deklaracji bezpieczeństwa wobec wywożonych pustych samochodów, czy wychodzących przeładunków między portami. Towary w bagażu podróżnym również nie podlegają takiemu obowiązkowi.

Odrębne zasady odpraw celno-granicznych obowiązują w Irlandii Płn., która zgodnie z Protokołem Irlandzkim jest traktowana jakby była częścią unii celnej UE, pozostając przy tym częścią obszaru celnego UK. Od czasu brexitu taka sytuacja powodowała trudności w kontrolowaniu przemieszczających się towarów między UE, wyspą Wlk. Brytanią a Irlandią Pn. Przyjęte w marcu 2023 r. tzw. Ramy z Windsoru (Windsor Framework) wprowadziły usługę Trader Support Service , aby uprościć wymogi i procesy obsługi celno-granicznej.

Od czasu do czasu polskie przedsiębiorstwa zgłaszają trudności w UK związane z czasem trwania odpraw celnych, kolejkami samochodów dostawczych na granicy, wyjaśnianiem nieścisłości w dokumentacji, terminowością dostaw, przepływem informacji pomiędzy jednostkami administracji celnej UK, brakiem infolinii, nowym systemem odpraw celnych CDS i rekomendowanym oprogramowaniem biznesowym, niespójnościami interpretacyjnymi w odprawach e-commerce, opóźnieniami w rejestracji dla potrzeb VAT. Obecnie trwa również proces adaptacji do nowego modelu operacji na granicy (Border Target Operating Model), skutkujący opóźnieniami na granicy i zwiększonymi wymogami dokumentacyjnymi.

Handel usługami. Kluczowe znaczenie z punktu widzenia handlu usługami ma likwidacja mechanizmów szybkiego uznawania kwalifikacji zawodowych, z których UK korzystało w ramach UE. Znacząco ogranicza to swobodę świadczenia usług przez obywateli UK w UE. Obecnie specjaliści z UK muszą spełniać kryteria w tym zakresie obowiązujące w konkretnym państwie członkowskim, z kolei specjaliści z państw UE, w tym Polski są zobowiązani do spełnienia kryteriów brytyjskich. Postanowienia dotyczące kwalifikacji zawodowych nie stanowią jednak przeszkody dla podjęcia alternatywnych, bardziej korzystnych ustaleń w przyszłości. Najprawdopodobniej jednak umowy w tym zakresie będą negocjowane dla każdego zawodu z osobna.

Dostęp do rynku pracy

Od 1 maja 2004 r., po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, obywatele polscy uzyskali takie same prawo do pracy na terenie UK jak obywatele starej „piętnastki”. 30 kwietnia 2011 r. zniesiono obowiązek rejestracyjny (Worker Registration Scheme), co oznaczało, że przestały istnieć wszelkie formalne bariery w celu podjęcia pracy przez polskich obywateli.

Od 1 stycznia 2021 r. w UK obowiązuje nowy system imigracyjny oparty na skali punktowej obowiązujący również wobec obywateli państw UE nieposiadających statusu osiedlonego (settled) bądź „przed-osiedlonego” (pre-settled status). Od każdej osoby ubiegającej się o wizę wymagane jest wcześniejsze uzyskanie oferty pracy zgodnej z określonym minimum wynagrodzenia, znajomość języka angielskiego oraz uzyskanie co najmniej 70 punktów. Punkty są przyznawane m.in. za wysokość wynagrodzenia, wykształcenie oraz poziom znajomości języka angielskiego.

Wprowadzono również szereg wiz branżowych, m.in. dla pracowników sektora zdrowia i opieki społecznej (z niższym progiem wymaganego minimalnego wynagrodzenia), sektora technologii (tzw. wizy start-upowe oraz dla przedstawicieli sektora innowacyjnego) oraz dla dorywczej pracy w rolnictwie.

Poza kilkoma wyjątkami, ubiegający się o wizę pracowniczą na okres powyżej 6 miesięcy muszą uiścić dodatkową opłatę z tytułu korzystania ze świadczeń publicznej służby zdrowia, tzw. immigration health surcharge.

Więcej informacji znajduje się na stronie rządu UK:

https://www.gov.uk/browse/visas-immigration/work-visas

Obecnie nie ma istotnych różnic kulturowych w kontaktach biznesowych pomiędzy Polską a UK. Brytyjski rynek jest bardzo wymagający – konkurencja jest bardzo duża. Ponadto jest to rynek klienta, a wybór dostawców jest duży. Szanse na zaistnienie mają tylko takie firmy, które są w stanie się wyróżnić i zagwarantować produkt wysokiej jakości, wsparty niezawodną obsługą. Bardzo istotna jest również presja na niskie ceny. Dodatkowo warto pamiętać o różnicach dotyczących standardów – od innego systemu miar, przez okna, które się inaczej otwierają, po żywność, gdzie certyfikat BRC jest niezbędny. Brytyjczycy oczekują ścisłej realizacji kontraktowych uzgodnień oraz dotrzymywania terminów. Brytyjskie firmy są bardzo konkretne (jeżeli wysyłają ofertę oczekują odpowiedzi niemal natychmiast). Negocjacje powinny być prowadzone w sposób konsekwentny, ale z dużą dozą realizmu (niewskazane jest proponowanie zbyt wysokiej ceny wyjściowej). Klient oczekuje, że cena będzie znacznie niższa niż w UK czy krajach Europy Zachodniej. Oprócz ceny istotny jest również czas dostawy. Korespondencję należy prowadzić w języku angielskim.

Administracja gospodarcza:
• British Government
• Prime Minister's Office
• Her Majesty Treasury
• Office for Budget Responsibility
• Department for Business, Energy and Industrial Relations 
• Foreign and Commonwealth Office
• Department for Environment, Food and Rural Affairs
• Department for Transport
• Bank of England
• Office for National Statistics
• UK Intellectual Property Office
• Her Majesty Revenue and Customs
• Department for International Trade
• Ustawodawstwo
• Financial Conduct Authority

Sądownictwo gospodarcze.
• Organizacja wymiaru sprawiedliwości w Wielkiej Brytanii

• Anglia i Walia:
- Department of Justice
- Her Majesty’s Courts Service

• Szkocja:
- Scottish Executive
- Scottish Courts

• Irlandia Północna:
- Nortern Ireland Courts Service
 
Samorządy gospodarcze:
W Wielkiej Brytanii nie funkcjonuje samorząd gospodarczy w rozumieniu wspólnoty, do której należałyby wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą.

Do najważniejszych zrzeszeń o charakterze biznesowym należą:
• Confederation of British Industry (CBI)
• Federation of Small Businesses (FSB)
 
Prasa:
• Financial Times
• The Economist
• The Times
• Guardian
• Daily Telegraph

Strony o charakterze handlowym:
• British Polish Chamber of Commerce
• British Chambers of Commerce
• Companies House
• Zagraniczne Biuro Handlowe PAIH S.A. w Londynie