Najczęściej zadawane pytania
WJAZD DO WIELKIEJ BRYTANII
Czy po wyjściu z Unii Europejskiej będzie można wjechać do Wielkiej Brytanii korzystając jedynie z polskiego dowodu osobistego?
Od 1 października 2021 r. wjazd do Wielkiej Brytanii jest możliwy tylko na podstawie ważnego dokumentu paszportowego. Osoby posiadające status osiedlonego lub tymczasowo osiedlonego, które uzyskały ten status na podstawie dowodu osobistego, będą mogły przekraczać granicę brytyjską na podstawie dowodu osobistego do końca 2025 r.
Co z przyjazdem wakacyjnym lub w celu odwiedzenia rodziny?
Przyjazd na pobyt nieprzekraczający 6 miesięcy nie jest objęty wymogiem posiadania brytyjskiej wizy.
PAMIĘTAJ! W przypadku chęci wyjazdu w celach zarobkowych należy zawsze ubiegać się o wizę pracowniczą.
WJAZD DO POLSKI
Mój partner jest Brytyjczykiem. Na jakich zasadach będzie mógł wjechać do Polski po brexicie?
Obywatele brytyjscy mogą spędzić w Polsce i w innych krajach strefy Schengen łącznie do 90 dni w każdym okresie 180 dni – w ramach ruchu bezwizowego.
Pobyty dłuższe niż 90 dni wymagają uzyskania wizy krajowej typu D w Ambasadzie RP w Londynie.
Czy po 1 października 2021 r. będę mógł wyjechać z Wielkiej Brytanii do Polski korzystając z dowodu osobistego?
Tak – o ile linie lotnicze lub inny przewoźnik będą akceptować dowód osobisty jako dokument podróży. Przed podróżą należy się upewnić, że linia lotnicza, którą zamierzamy podróżować, przewiduje możliwość podróżowania z Wielkiej Brytanii na podstawie dowodu osobistego. W przypadku wyjazdów do krajów innych niż Polska, należy przed podróżą sprawdzić, czy kraj do którego się udajemy, akceptuje wjazd na podstawie polskiego dowodu osobistego.
STATUS OSOBY OSIEDLONEJ
Mam kartę stałego rezydenta, czy muszę wystąpić o status osiedlonego?
Tak – każdy obywatel UE, chcący pozostać w Wielkiej Brytanii po wyjściu z UE, musi uzyskać nowy status. W przypadku posiadania rezydentury procedura jest bardzo prosta. Osoby posiadające "indefinite leave to remain" bądź "indefinite leave to enter" nie mają obowiązku aplikowania w systemie osiedleńczym, jednak jest to rekomendowane w celu potwierdzenia swoich praw.
Warto zwrócić uwagę, że wymienione dokumenty są często umieszczone w paszporcie, który może stracić ważność albo zostać zgubiony. Ponadto, posiadając status osiedlonego, będzie można opuścić Wielką Brytanię na okres do 5 lat, a w przypadku indefinite leave to remain okres ten wynosi 2 lata.
Mam w starym paszporcie indefinite leave to remain, czy muszę wystąpić o status osiedlonego?
Jeżeli ktoś posiada "indefinite leave to remain" bądź "indefinite leave to enter", nie ma obowiązku występowania o status osiedlonego, ale jest to możliwe. Warto zwrócić uwagę, że wymienione dokumenty są często umieszczone w paszporcie, który może stracić ważność albo zostać zgubiony. Ponadto, posiadając status osiedlonego, będzie można opuścić Wielką Brytanię na okres do 5 lat, a w przypadku indefinite leave to remain – tylko na 2 lata.
Mam obywatelstwo brytyjskie, czy muszę coś jeszcze robić?
Nie, procedura nie dotyczy obywateli Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Moje dzieci mają brytyjskie paszporty, czy muszę ubiegać się o settled status dla nich?
Nie, obywatele brytyjscy nie muszą uzyskiwać statusu osiedlonego.
Jakie prawa zachowam po brexit?
Wszystkie dotychczasowe – do pracy, zasiłków, emerytury, opieki zdrowotnej, edukacji.
Jakie dokumenty będą potrzebne do uzyskania statusu osoby osiedlonej?
Przede wszystkim dokument tożsamości, czyli paszport biometryczny lub dowód osobisty. System aplikowania o status osiedlonego będzie automatycznie łączyć się z rejestrem podatkowym Her Majesty Revenue & Customs (odpowiednik polskich urzędów skarbowych) lub rejestrem świadczeń publicznych Department for Work and Pensions (opieka społeczna, jak w polskim ZUS).
Osoby zatrudnione / prowadzące działalność w okresie ciągłym przez 5 lat lub pobierające emeryturę / świadczenia opieki społecznej przez ten czas, powinny uzyskiwać status osiedlonego bez konieczności dostarczania żadnych dokumentów.
Osoby nieposiadające 5-letniego okresu weryfikowalnego w tych rejestrach, będą proszone przez Home Office o dostarczenie dokumentów uzupełniających. Lista dokumentów jest dostępna w serwisie internetowym Home Office.
Mam tylko kartę NIN, nie mam natomiast stałej rezydentury, ponieważ mieszkam w Wielkiej Brytanii krócej niż 5 lat. Co mam zrobić?
Każda osoba, która będzie chciała zostać w Wielkiej Brytanii po jej wyjściu z UE, będzie musiała zaaplikować i uzyskać status osiedlonego. Jeżeli okres jej zamieszkiwania będzie krótszy niż 5 lat, uzyska status tymczasowy (pre-settled status) i będzie mogła tu pozostać do czasu osiągnięcia okresu 5 lat. Status osiedlonego jest niezwiązany ze statusem rezydenta.
Jestem emerytką, czy muszę ubiegać się o status osiedlonego?
Tak, tylko osoby posiadające obywatelstwo Wielkiej Brytanii lub Irlandii są z niej zwolnione.
Mieszkam w Wielkiej Brytanii od 7 lat, ale nie pracuję zawodowo, zajmuję się wychowaniem dzieci, czy muszę się starać o status osiedlonego?
Tak – należy udowodnić, od kiedy mieszka się w Wielkiej Brytanii.
Przyjechaliśmy do Wielkiej Brytanii z mężem w 2012 roku, aby pomóc w opiece nad wnukami, czy możemy tu zostać?
Tak, muszą Państwo zaaplikować o status osiedlonego i predstawić dokumenty potwierdzające Państwa pobyt w Wielkiej Brytanii.
Mieszkałem i pracowałem w Wielkiej Brytanii od 2007 do 2017 r., kiedy to wyjechałem do RPA. Obecnie chcę wrócić do Wielkiej Brytanii, czy taki długi pobyt poza granicami wpłynie na moje prawo do pozostania?
Aby zaaplikować o status osiedlonego należy znaleźć się na terytorium Wielkiej Brytanii do końca 2020 r.
Byłem karany 12 lat temu w Polsce, czy otrzymam status osiedlonego?
Fakt posiadania przeszłości kryminalnej należy zadeklarować podczas procedury rejestracji. Takie przypadki będą rozpatrywane indywidulanie przez urzędników Home Office.
Mój mąż pochodzi z Maroka, spoza UE, czy będzie mógł pozostać w Wielkiej Brytanii po brexicie?
Tak – jeżeli małżeństwo zawarto przez brexitem, małżonek może starać się o status osiedlonego.
Ostatnio przeprowadziłam się do Londynu. Czy w obliczu brexitu powinnam zarejestrować się w Ambasadzie RP?
Nie. Procedura rejestracji – aplikowanie o status osiedlonego – jest procedurą brytyjską. Wszelkich informacji na ten temat dostarczą brytyjskie strony rządowe, do których linki można znaleźć w zakładce procedura uzyskania statusu osoby osiedlonej.
Pracuję dorywczo podróżując między Polską a Wielką Brytanią – czy mogę otrzymać status osiedlonego?
Warunkiem uzyskania statusu jest zamieszkiwanie w Wielkiej Brytanii przez 6 miesięcy w ciągu każdego roku.
PRACA I STUDIA
Jestem przedsiębiorcą, który prowadzi handel z Wielką Brytanią. Gdzie dowiem się, jakie zmiany czekają mnie od 1 stycznia 2021 r.?
Aktualne informacje dla przedsiębiorców można znaleźć na specjalnie przygotowanej stronie internetowej.
Czy w konsekwencji brexitu zmienią się opłaty za studia w Wielkiej Brytanii dla obywateli UE?
Osoby, które uzyskają status osoby osiedlonej i zaczną studia po 2020 r., będą traktowane tak samo jak obywatele brytyjscy.
Chciałbym przyjechać na studia do Wielkiej Brytanii. Czy będę potrzebował wizy?
Tak. W przypadku studiów długoterminowych, dłuższych niż 6 miesięcy, należy ubiegać się o wizę studencką.
Więcej informacji można znaleźć na stronie brexit.gov.pl.
Czy Polska będzie uznawała wykształcenie uzyskane w Wielkiej Brytanii?
Tak. Nie ulegną zmianie tryb i zasady uznawania w Polsce świadectw szkolnych, dyplomów oraz innych dokumentów o wykształceniu, wydanych przez szkoły i instytucje egzaminacyjne działające w Wielkiej Brytanii.
Czy Polska będzie uznawała kwalifikacje zawodowe uzyskane w Wielkiej Brytanii?
Tak. Zależnie od tego, czy zawarta zostanie umowa o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, wykształcenie będzie uznawane na podstawie dodatkowych umów lub obecnie obowiązujących polskich przepisów (wtedy konieczna będzie nostryfikacja dyplomów i świadectw, a następnie ubieganie się o uznanie uprawnień zawodowych).
ZDROWIE
Czy po 31 grudnia 2020 r. karta EKUZ (Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego) straci automatycznie ważność?
Nie. Osoby posiadające EKUZ nadal będą mogły korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w czasie tymczasowego pobytu na terytorium Zjednoczonego Królestwa w razie nagłego zachorowania, wypadku, zaostrzenia objawów choroby przewlekłej itp. na dotychczasowych zasadach. EKUZ należy okazać bezpośrednio brytyjskiemu świadczeniodawcy. W sytuacji nagłej, gdy nie posiadasz karty, możesz zwrócić się do NFZ o wystawienie certyfikatu tymczasowo zastępującego EKUZ (faksem, e-mailem).
Osoby posiadające brytyjskie karty EKUZ (ang. EHIC lub CRA EHIC) również zachowują swoje uprawniania do korzystania z niezbędnego leczenia na terytorium Polski.
INNE PYTANIA
Posiadam brytyjskie prawo jazdy. Czy po brexicie będzie ono uznawane w Polsce?
Po zakończeniu okresu przejściowego w dniu 31 grudnia 2020 r. Polska nadal będzie uznawać wydane w Wielkiej Brytanii prawa jazdy w okresie ważności tych dokumentów.
Po powrocie do Polski, brytyjskie prawo jazdy trzeba będzie wymienić na polskie w ciągu 6 miesięcy.
Czy jadąc do UK po brexicie w celach turystycznych lub w celu odwiedzin do 6 miesięcy wystarczy zwykłe ubezpieczenie OC samochodu, czy należy zabrać ze sobą zieloną kartę?
Podróżując do Wielkiej Brytanii samochodem ubezpieczonym w Unii Europejskiej, Andorze, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Serbii i Szwajcarii powinieneś zabrać ze sobą zieloną kartę.
Czy zasady wwożenia zwierząt domowych do UK po brexicie pozostaną takie same?
Od 1 stycznia 2021 r. wszystkie zasady dotyczące przemieszczania psów, kotów i fretek z UE do Wielkiej Brytanii pozostają w niezmienionej formie:
- Zwierzęta muszą być prawidłowo oznakowane.
- Zwierzęta muszą posiadać ważne szczepienie przeciwko wściekliźnie.
- Zwierzęta muszą posiadać paszport UE.
- Psy przemieszczane do Wielkiej Brytanii muszą zostać poddane profilaktyce przeciwko tasiemcom Echinococcus multilocularis.
Bieżące informacje na temat przemieszczania się ze zwierzętami po brexicie można znaleźć na stronie Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz stronie brytyjskiego rządu.