Prezydent awansował weterana Jana Stangreciuka na stopień podporucznika
26.08.2020
98-latni weteran Jan Stangreciuk (Jan Black) w środę, 26. sierpnia w Londynie został awansowy na pierwszy stopień oficerski podporucznika. Awans został przyznany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę.
W uroczystości, która odbyła się w środę w Ambasadzie RP w Londynie wzięli udział przedstawiciele Ambasady RP oraz Attachatu Obrony. W imieniu Prezydenta RP wręczenia Patentu Oficerskiego dokonał Ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Arkady Rzegocki oraz Attaché Obrony, Wojskowy, Morski i Lotniczy przy Ambasadzie RP w Londynie płk. Mieczysław Malec.
Jan Stangreciuk był strzelcem pokładowym na samolotach bombowych, m.in. Dywizjonu 300. Był także członkiem tzw. Guinea Pig Club. Urodził się w Chełmie w 1922 r. W wieku 12 lat wyemigrował z rodziną do Argentyny, gdzie w czasie wojny zgłosił się na ochotnika do Polskich Sił Zbrojnych. W 1942 roku został przetransportowany do Wielkiej Brytanii, aby rozpocząć szkolenie jako strzelec pokładowy na samolotach bombowych.
W październiku 1942 roku w czasie standardowego lotu szkoleniowego w bombowcu Wellingtonie doszło do awarii silnika i samolot się rozbił. Jan Stangreciuk jako jedyny członek załogi przeżył wypadek, lecz bardzo poważnie poparzony, został przetransportowany do szpitala RAF-u, gdzie zajął się nim doktor Archibald McIndoe – specjalista w leczeniu oparzeń. Plutonowy Stangreciuk został tym samym, członkiem Guinea Pig Club, do którego należeli lotnicy leczeni pionierskimi i eksperymentalnymi metodami.
Jan Stangreciuk powrócił do latania bojowego i ponownie zajął stanowisko tylnego strzelca, tym razem już na ciężkich bombowcach Lancaster. Od listopada 1944 roku, latając w załodze por. pil. Jana Konarzewskiego wykonał kilkanaście lotów bojowych na bombardowanie celów na terenie Niemiec. Po zakończeniu wojny pełnił funkcję kontrolera lotów.
"W tym roku, kiedy obchodzimy 80. rocznicę Bitwy o Wielką Brytanię, będącej jedną z najważniejszych bitew w historii Zjednoczonego Królestwa oraz stanowiącej punkt zwrotny II wojny światowej, pragniemy wyrazić szczególną wdzięczność i uznanie dla zasług naszych polskich pilotów, którzy ramię w ramię z Brytyjczykami walczyli o brytyjskie niebo" - przekazał podczas uroczystości Ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Arkady Rzegocki.
"To właśnie dzięki wielkiej odwadze i skuteczności polskich lotników, siły wroga zostały pokonane. Wśród nich był człowiek niezwykłego charakteru, Pan Jan Black-Stangreciuk, który pomimo odniesionych podczas szkolenia obrażeń, nigdy nie zrezygnował z dalszej służby i walki o niepodległą Polskę i wolną Europę. Dzisiejszy awans Pana Jana Stangreciuka na pierwszy stopień oficerski podporucznika jest wyrazem naszej wdzięczności za poświęcenie walce o niepodległą Rzeczpospolitą i szczególnego uznania dla życiowej postawy będącej wzorem dla kolejnych pokoleń Polaków" - dodał.
„Pan, od dzisiaj już, Porucznik Jan Stangreciuk swoją odwagą i postawą życiową udowodnił, że zasługuje na szacunek nie tylko nas tu obecnych i swojego pokolenia, ale jest wzorem także dla przyszłych pokoleń. Od niego możemy się uczyć jak rozumieć i kultywować patriotyzm, będąc gotowym na poświęcenie i narażenie własnego życia i zdrowia dla dobra ojczyzny. A te wartości mają charakter ponadczasowy i można je udowodnić tylko w czasie największej próby, kiedy zagrożone jest nasze życie w imię wyższych, wspólnych wartości narodowych. Panie Poruczniku, dołączając do słów Pana Ambasadora, ja także w imieniu Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy, Ministra Obrony Narodowej Pana Mariusza Błaszczaka oraz całego Ministerstwa Obrony i Sił Zbrojnych RP serdecznie Panu za to dziękuję. Życzę dużo zdrowia, o które dzisiaj szczególnie musimy się troszczyć oraz satysfakcji z nadanego stopnia oficerskiego nadanego przez Prezydenta RP wolnej Polski, o którą Pana tak dzielnie walczył" - oświadczył podczas uroczystości Attaché Obrony, Wojskowy, Morski i Lotniczy przy Ambasadzie RP w Londynie płk. Mieczysław Malec.
Za swoją służbę Jan Stangreciuk odznaczony został wcześniej m.in. Krzyżem Walecznych i Medalem Lotniczym.