Jemioła – magiczna roślina czy zwykły półpasożyt?
Jemioła już niedługo stanie się ozdobą świąteczną w wielu domach. Nie ma w tym niczego dziwnego bowiem wynika to z jej symboliki. Ta zimozielona roślina jest symbolem szczęścia, miłości, bogactwa, płodności, a także wieczności. Źródła przesądów dotyczących jemioły należałoby się doszukiwać w wierzeniach celtyckich i nordyckich. W krajach skandynawskich jemioła stanowiła symbol zamożności, a także pokoju i harmonii. Wierzono, że w miejscu, nad którym wiszą gałązki jemioły, nie można wszczynać kłótni ani atakować nikogo fizycznie. Chrześcijanie zaadaptowali te wierzenia na własne potrzeby. Tu ogromne znaczenie ma fakt, że rośnie ona i wydaje owoce w najbardziej niesprzyjającej dla innych roślin porze, a to idealnie obrazuje przesłanie, jakie niesie ze sobą Boże Narodzenie. Oznacza siłę życia oraz jego nieskończoność. Rosnąc wysoko w koronach drzew, roślina ta nie dotyka ziemi, a jej wiszące gałązki stanowią łącznik świata ziemskiego z niebiańskim. Ta niezwykła roślina, której przypisywano magiczne znaczenie to jeden z najczęściej spotykanych półpasożytów drzew w Europie. W Polsce występuje tylko jeden przedstawiciel z rodzaju Viscum – Viscum album L. (jemioła pospolita). Dzięki ociepleniu klimatu gatunek ten poszerza swój dotychczasowy zasięg występowania. Charakter półpasożytniczy wynika z jej zdolności do prowadzenia fotosyntezy, podczas gdy wodę i sole mineralne pobiera od drzewa-żywiciela. To roślina zimozielona, o pędzie rozgałęzionym w taki sposób, że przybiera kształt zbliżony do kulistego, o średnicy do ok. 1 m. Pędy corocznie tworzą jedno rozgałęzienie, więc z liczby ich rozwidleń można ustalić wiek roślin. Rozwój jemioły trwa do 40 lat. Czas jaki zajmuje jemiole na maksymalne porażenie drzewa po rozpoczęciu kolonizacji to ok. 10-15 lat. Jej zimotrwałość sprawia, że właśnie zimą osobniki jemioły są najbardziej zauważalne. Mało kto wie, że kwitnienie jemioły pospolitej typowej rozpoczyna się już w lutym-marcu. Jej niepozorne żółte kwiaty (2–3 mm średnicy), są bowiem słabo widoczne z ziemi. To roślina wiatropylna i dwupienna. Na jednej roślinie–gospodarzu występują zazwyczaj osobniki męskie i żeńskie. Na osobnikach żeńskich, po zapyleniu późną wiosną ukazują się kuliste jagody, które dojrzewają dopiero zimą. Nasiona znajdują się wewnątrz jagód, otoczone gęstą i lepką wiscyną, która ułatwia ich przytwierdzanie do gałęzi (naukowa nazwa rodzajowa jemioły viscum oznacza po łacinie lep). Roznosicielami nasion jemioły są ptaki. Jemioła opanowuje nie tylko gatunki drzew na których ptaki żerują, ale również te, na których siadają i odpoczywają. Zjadanie owoców jemioły obserwuje się w okresie ich dojrzewania w grudniu i styczniu. Wydaliny ptaków, zawierające nasiona jemioły, padają na gałęzie drzewa i zatrzymują się dzięki otoczce lepkiej wiscyny znajdującej się wokół nasiona. Nasiona kiełkują w maju.
Źródło: „Biblioteczka leśniczego” zeszyt 416; Wikipedia.
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.piorin.gov.pl.
