Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu

Drzewa liściaste, ozdobne krzewy, drzewka owocowe… Każde z nich ma swój urok, który podziwiamy podczas wędrówek leśnych, relaksacyjnych spacerów po parku, pielęgnując swój przydomowy ogród czy wspominając wakacje w sadzie dziadka. Myśląc o otaczających nas roślinach, nie zawsze zdajemy sobie sprawę, na jakie zagrożenia są one narażone i jak duża może być skala strat w związku z oddziaływaniem organizmów szkodliwych. Co roku od czerwca do września, inspektorzy WIORiN z Poznania kontrolują za pomocą pułapek feromonowych występowanie agrofagów, jakimi są Anoplophora chinensis i A. glabripennis. Chrząszcze pochodzą z Dalekiego Wschodu, zaliczane są do agrofagów kwarantannowych, są polifagami z rodziny kózkowatych (Cerambycidae) i można zaobserwować je od maja do października, najliczniej od maja do lipca. Po wylęgu przez 10–15 dni żerują na liściach, gałązkach, ogonkach liściowych i korze. Larwy żerując, drążą korytarze w drewnie, prowadząc do zamierania drzewa. Na powierzchni kory są zauważalne również duże okrągłe otwory (ok. 10–15 mm średnicy) wygryzione przez świeżo przepoczwarczone owady dorosłe, opuszczające roślinę. Chrząszcze dotarły do Europy  w XXI w. Dodatkowo A. glabripennis odnotowano również Ameryce Północnej. W Polsce miał miejsce tylko jeden przypadek stwierdzenia obecności chrząszczy z rodzaju Anoplophora. W 2003 r., w jednej z gdyńskich kwiaciarni wykryto A. glabripennis na klonie palmowym – roślinie bonsai, jednak dzięki szybkiej inetrwencji inspektorów zagrożenie zostało zażegnane, uniemożliwiając rozprzestrzenienie się organizmu w naszym kraju.

Pułapki feromonowe zawieszane przez inspektorów służą do wczesnego wykrywania agrofagów, co pozwala na szybką reakcję i likwidację ogniska, zanim organizm szkodliwy zdąży się rozprzestrzenić. Budowa pułapki fermonowej jest stosunkowo prosta, gdyż składa się z kilku elementów, wtapiających się w otoczenie drzew, wewnątrz których znajduje się wymienny feromon i pojemnik, w który łapią się zwabione owady.

Największe prawdopodobieństwo wprowadzenia ww agrofagów występuje głównie w punktach przeładunku towarów międzynarodowych, gdzie wraz z nimi możliwe jest zawleczenie niechcianych organizmów do Polski. Inspektorzy WIORiN z Oddziału w Poznaniu analizując ryzyko pojawienia się kwarantannowych chrząszczy, wybrali odpowiednie miejsca do zawieszenia pułapek feromonowych. Jedną z pułapek umiejscowiono na terenie terminala kontenerowego Poznań – Franowo, który obsługuje przeładunek przesyłek z całego świata, w tym z Chin. Druga pułapka zawieszona została w bezpośrednim sąsiedztwie międzynarodowego portu lotniczego Ławica w Poznaniu w pobliżu magazynu Cargo, który pełni funkcję magazynu kurierskiego dla jednej z największych firm na świecie, zajmującej się przewozem międzynarodowych przesyłek i logistyką.

Inspektorzy, w założonych w czerwcu pułapkach, dwukrotnie wymieniali feromon wabiący owady. Każdorazowo identyfikowane były wszystkie owady złapane w pułapki, lecz w żadnej z nich nie zidentyfikowano organizmów kwarantannowych. Złapanymi organizmami natomiast najczęściej były muchy, komary, ćmy i niewielkie motyle.

Autor tekstu: Błażej Sztymela, Karolina Sawicka
Autor zdjęć: Błażej Sztymela, Karolina Sawicka

Źródło: https://gd.eppo.int/taxon/ANOLGL 

Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim  i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). WIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej http://piorin.gov.pl/wiorin/wielkopolskie