Polska we Włoszech

Przygotowanie niniejszej informacji podyktowane było systematycznie wzrastającą ilością obywatelek polskich, które zwracają się do Wydziału Konsularnego z prośbą o pomoc. Zjawisko przemocy, w jej różnych formach, niestety we Włoszech jest zjawiskiem bardzo rozpowszechnionym. Około miliona kobiet rocznie jest ofiarami przemocy ze strony mężczyzn. Zabójstwa popełnione na kobietach to dramatyczna liczba ponad 100 zabójstw rocznie. W większości przypadków oprawcami kobiet są osoby z ich najbliższego otoczenia.

W dużych miastach zarówno organy wymiaru sprawiedliwości, jak i organizacje pozarządowe utworzyły sieć pomocy dla kobiet. W małych miasta i miasteczka, zwłaszcza na Południu Włoch, kobiety nadal są pozostawione same sobie. Dodatkowo, sytuacja cudzoziemek jest jeszcze znacznie gorsza niż obywatelek Włoch. Cudzoziemki często czują się zagubione, brak jest im oparcia w rodzinie i znajomych, nie znają wystarczająco dobrze języka włoskiego, nie znają przysługujących im praw, mają ograniczony dostęp do adwokata, policji, prokuratury, nie posiadają odpowiednich środków finansowych. Niestety zdarzają się nadal przypadki zastraszania kobiet lub nakłaniania do odstąpienia od korzystania z przysługujących im praw, odmowy przyjmowania doniesień przez organy wymiaru sprawiedliwości. Bardzo istotnym problem dla cudzoziemek jest kwestia językowa (np. policja ma trudność z przyjęciem zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i prawidłowej kwalifikacji czynu przestępnego bo nie rozumiem osoby, od której przyjmuje zawiadomienie). Kobietom też jest łatwiej wypowiadać się w ich języku ojczystym.         

Celem przedmiotowego opracowania jest przybliżenie ofiarom przemocy informacji  o włoskich przepisach i procedurach oraz wskazanie praktycznych porad. Często brak odpowiedniej  wiedzy i świadomości  o przysługujących prawach powoduje, że ofiara przemocy czuje się opuszczona przez instytucje i nie podejmuje żadnych działań w swojej obronie. Właściwa informacja, dodatkowo w języku ojczystym, może być ważnym elementem pomocy dla ofiar przemocy. Broszura - Poradnik dla ofiar przemocy domowej we Włoszech

Wzrastająca co roku liczba aktów przemocy zmusiła włoskiego ustawodawcę do zmiany przepisów. W ubiegłym roku weszły w życie nowe przepisy tzw. Codice Rosso, których celem jest wzmożona ochrona kobiet, zwłaszcza po złożeniu doniesienia o przemoc. Przepisy te zostaną omówione poniżej.

Czym jest przemoc wobec kobiet?

Przemoc wobec kobiet przyjmuje wiele form i sposobów. Najprościej oczywiście można „rozpoznać” przemoc fizyczną, ale to niestety nie jedyna forma przemocy. Nie istnieje „rodzaj kobiet”, które są szczególnie podatne na bycie ofiarami przemocy. PRZEMOC DOTYCZY I MOŻE DOTYCZYĆ KAŻDEJ KOBIETY.

Przemoc fizyczna

To jakiekolwiek działanie mające na celu wywołanie bólu, zrobienie krzywdy lub też sterroryzowania ofiary. Akty przemocy mogą polegać na:

• rzucaniu przedmiotami
• popychaniu
• policzkowaniu
• gryzieniu, kopaniu lub uderzaniu pięściami
• uderzaniu lub próbie uderzania jakimś przedmiotem
• pobiciu
• duszeniu
• straszeniu użyciem broni palnej lub tnącej
• użyciu broni palnej lub tnącej

Powyższe zachowania mogą wypełniać przesłanki następujących przestępstw: uszkodzenia ciała, przemocy, przemocy w rodzinie, uprowadzenia/przetrzymywania osoby.

Przemoc seksualna

Polega na zmuszeniu do dokonywania aktów seksualnych wbrew woli kobiety lub takich, które powodują u kobiety ból lub uchybiają jej godności, a wymuszane są poprzez użycie gróźb różnego rodzaju.

Narzucenie osobie konieczności dokonania aktu seksualnego wbrew jej woli wywołuje poczucie poniżenia  i zniewolenia, które wywołują u ofiary szkody nie tylko w sferze fizycznej, ale przede wszystkim psychicznej.

Przemoc psychologiczna

Obejmuje wszelkiego rodzaju zachowania, które umniejszają poczucie własnej wartości i tożsamości kobiety. Mogą one polegać np. na:

• napaści słownej polegającej na wyśmiewaniu, obrażaniu, molestowaniu, poniżaniu, mającej na celu wyrobienie u kobiety poczucie, że „nic nie jest warta” i dlatego musi być pod kontrolą
• izolowaniu kobiety, oddalaniu kobiety od jej kontaktów towarzyskich, powodowaniu ograniczeń w dostępie do środków finansowych lub możliwości ich osiągania, wszelkich działaniach mających na celu ograniczenie wolności i niezależności kobiety
• zazdrości i obsesyjności: nadmiernym kontrolowaniu, nieustających oskarżeniach o zdradę i kontroli nad osobami, z którymi kobieta się spotyka na co dzień z różnych powodów (zawodowych, rodzinnych, towarzyskich)
• słownych groźbach wykorzystania, użycia przemocy wobec kobiety  i/lub członków jej rodziny, dzieci, przyjaciół
• ciągłym grożeniu porzuceniem, rozwodem, związkiem z inną kobietą, jeżeli ofiara nie będzie spełniała określonych żądań
• uszkodzeniu lub zniszczeniu przedmiotów należących do kobiety
• przemocy używanej w stosunku do dzieci kobiety lub np. jej zwierząt.

Należy pamiętać, że każdemu zdarza się w chwili zdenerwowania lub kłótni użyć przekleństw, słów krzywdzonych, poniżających, obraźliwych, zachować się w sposób agresywny lub niewłaściwy, ale potem zawsze przychodzi opamiętanie i skrucha oraz wyrzuty sumienia. W przypadku przemocy psychicznej nie są to pojedyncze zachowania podyktowane afektem są to zachowania zamierzone, stałe, nieustające mające na celu poddanie ofiary całkowitej woli i kontroli oprawcy.

Przemoc ekonomiczna

Nie często tego rodzaju zachowania są odczuwane, jako forma przemocy. Nie jest czymś nadzwyczajnym, że to właśnie mężczyzna zajmuje się finansami rodziny. Można określić, jako przemoc ekonomiczną następujące rodzaje zachowań:

• ograniczanie lub całkowite odcięcie dostępu do finansów rodzinnych
• ukrywanie informacji o sytuacji finansowej rodziny i o możliwościach finansowych rodziny
• zakazywanie, utrudnianie lub bojkotowanie pracy kobiety poza domem
• nie partycypowanie w kosztach utrzymania rodziny
• wykorzystywanie pracy kobiety np. w firmie rodzinnej i nie wynagradzanie jej za pracę
• przywłaszczanie sobie oszczędności lub dochodów kobiety i wykorzystywanie ich na własne potrzeby
• przysparzanie sobie różnego rodzaju korzyści materialnych, zgodnie z prawem, ale działając na szkodę kobiety (np. własność mieszkania)

Poprzez ograniczenie niezależności finansowej kobiety lub uniemożliwianie jej osiągnięcia takiej niezależności oprawca nie pozwala kobiecie na uwolnienie się od niego.

Stalking

Zachowania polegające na stałym kontrolowaniu i prześladowaniu drugiej osoby, przez którą stalker został odrzucony (z reguły jest to były partner, mąż, narzeczony, czasami jest to osoba zupełnie obca – ma z reguły miejsce w przypadku osób znanych). Ofiara czuje się osaczona i pozbawiona wolności. Na skutek tych działań ofiara zmuszona jest do zmiany jej „przyzwyczajeń” życiowych (nie wychodzi z domu, odizolowuje się od świata zewnętrznego, zmienia miejsce zamieszkania, pracę, zmienia numer telefonu).  

Przemoc w rodzinie

Przemoc w większości przypadków ma miejsce w środowisku  rodzinnym. Przemoc taka polega na podejmowaniu różnego rodzaju działań, których celem jest zdominowanie i kontrola jednego z partnerów nad drugim,  poprzez użycie przemocy psychologicznej, fizycznej, ekonomicznej, seksualnej. Zjawisko to określane jest też mianem „spirali przemocy” lub „cyklicznej przemocy”. Oprawca poprzez swoje działania osiąga cel, jakim jest spowodowanie u ofiary poczucia niemożności, słabości, niezdolności, do jakichkolwiek pozytywnych działań, poddania się woli, całkowitej zależności. Następuje wyizolowanie ofiary, zastraszenie, groźby, szantaż, agresja fizyczna i seksualna. Na przemian z okresami względnego spokoju, pogodzenia się, tak aby kobieta  wyciszyła się, nie podejmowała żadnych kroków w swojej obronie, a następnie powraca okres przemocy. Z reguły następuje eskalacja aktów przemocy.

• Ustawa Nr 69 z dnia 15 lipca 2019 r. Wprowadzająca zmiany przepisów zawartych w kodeksie karnym, kodeksie postępowania karnego i innych unormowaniach odnoszących się do ochrony ofiar przemocy domowej i ogólnie przemocy. Ustawa weszła w życie w dniu 9 sierpnia 2019 r. Ustawa powszechnie znana jest pod nazwą „Codice rosso”.     
• Dekret z mocą ustawy Nr 93 z dnia 14 sierpnia 2013 r. „Wymagające natychmiastowej interwencji unormowania regulujące bezpieczeństwo i mające na celu zapobieganie wszelkiego rodzaju przemocy, jak też w przedmiocie obrony cywilnej i zarządu komisarycznego powiatów” (Dz. U. nr 191 z dnia 16 sierpnia 2013 r.). Przekształcony w ustawę wraz ze zmianami na mocy ustawy z dnia 15 października 2013 r. nr 119 (Dz. U. Nr 242 z dnia 15 października 2013 r.)    
• Ustawa Nr 77 z dnia 2013 r. Ratyfikacja i przepisy wykonawcze Konwencji Rady Europy w przedmiocie przeciwdziałania i zwalczania przemocy w stosunku do kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Istambule dnia 11 maja 2011 r. (Dz. U. nr 152 z dnia 1 lipca 2013 r.)
• Dekret z mocą ustawy Nr 11 z dnia 23 lutego 2009 r. „Wymagające natychmiastowej interwencji środki zapobiegawcze dotyczące bezpieczeństwa publicznego i przeciwdziałania przemocy seksualnej, jak też i w przedmiocie działań prześladowczych”. Przekształcony w ustawę Nr 38 z dnia 23 kwietnia 2009 r. (Dz. U. nr 95 z dnia 24 kwietnia 2009 r.)
• Art. 76, ust. 4-ter Dekretu Prezydenta Nr 115 z dnia 30 maja 2002 r. (dot. gratuito patrocinio)    
• Ustawa Nr 154 z dnia 4 kwietnia 2001 r. „Środki przeciwko przemocy w stosunkach rodzinnych”
• art. 18-bis (Zezwolenie na pobyt dla ofiar przemocy domowej) Dekretu z mocą ustawy Nr 286 z dnia 25 lipca 1998 r. zawierający tekst jednolity przepisów regulujących kwestie imigracji i kwestie cudzoziemców
• Ustawa Nr 66 z dnia 15 lutego 1996 r. „Przepisy przeciwko przemocy seksualnej”
• Kodeks karny
  Art. 572 (Znęcanie się nad członkami rodziny lub osobami, z którymi się zamieszkuje)
  Art. 609-bis (Przemoc seksualna)
  Art. 609-ter (Przesłanki podwyższające wymiar kary)
  Art. 609-quater (Akty seksualne z nieletnim)
  Art. 609-quinquies (Gorszenie małoletniego)
  Art. 609-sexies (Ściganie z oskarżenia prywatnego)
  Art. 609-octies (Przemoc seksualna grupowa)
  Art. 609-nonies (Kary dodatkowe i inne konsekwencje karne
  Art. 609-decies (Przesłanie powiadomienia do Sądu dla Nieletnich)
  Art. 612-bis (Prześladowanie /stalking)

Unormowania Unii Europejskiej:

• Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,  potocznie zwana Konwencją Stambulską – konwencja Rady Europy, otwarta do podpisu 11 maja 2011 roku w Stambule.
• Dyrektywa Rady 2000/43/CE z dnia 29 czerwca 2000 r., wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne
• Dyrektywa Rady 97/80/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. dotycząca ciężaru dowodu w sprawach  dyskryminacji ze względu na płeć
• Deklaracja Rady 92/C 27/01 z dnia 19 grudnia 1991 r. dotycząca realizacji Zlecenia Komisji w sprawie ochrony godności kobiet i mężczyzn w pracy, zawierająca Kodeks postępowania dotyczący zwalczania molestowania seksualnego w miejscu pracy

Wzrastająca co roku liczba aktów przemocy w stosunku do kobiet spowodowała, że włoski ustawodawca, po raz kolejny na przestrzeni ostatnich lat, wprowadził zmiany w przepisach regulujących te kwestie. W dniu 9 sierpnia 2019 roku weszły w życie nowe przepisy – tzw. Codice rosso, których celem jest wzmożona ochrona kobiet, zwłaszcza po złożeniu doniesienia o popełnieniu przestępstwa przez ofiarę tejże przemocy. Najważniejsze uregulowania zawarte w nowych przepisach są następujące:

A/ policja, która przyjęła doniesienie o popełnieniu przestępstwa: znęcania się, przemocy seksualnej, uporczywego nękania (stalking) i kwalifikowanej formy uszkodzenia ciała popełnionych w środowisku domowym lub na szkodę partnerki/partnera, ma obowiązek przesłać doniesienie do prokuratora. Prokurator ma obowiązek wysłuchać ofiarę przestępstwa w przeciągu trzech dni od otrzymania informacji o możliwości popełnienia przestępstwa.        

B/ został podwyższony wymiar kary na 6 do 12 lat kary pozbawienia wolności w przypadku przestępstwa przemocy seksualnej. Kwalifikowaną formą przestępstwa jest przemoc seksualna wobec małoletniego, który nie ukończył 14 lat i któremu zostały obiecane pieniądze lub jakakolwiek inna korzyść materialna.   

C/ zmiana przepisów regulujących stalking – podwyższony wymiar – minimalny wymiar kary pozbawienia wolności wynosi 1 rok (był 6 miesięcy), maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności wynosi 6 lat (był 5 lat). 

D/ przepisy odnoszące się do przemocy w rodzinie – za przestępstwo znęcania się nad członkami rodziny lub partnerką/partnerem został podwyższony wymiar kary od 3 do lat kary pozbawienia wolności. Kara ulega podwyższeniu o połowę w przypadku, gdy przemoc ma miejsce w obecności małoletniego lub jest on bezpośrednią ofiarą przemocy, wobec kobiety w ciąży, wobec osoby niepełnosprawnej lub przemocy dokonana przy użyciu broni.

F/ wprowadzono nowy rodzaj przestępstwa, jakim jest zniekształcenie – kiedy to w wyniku agresji ofierze zostanie zniekształcona permanentnie twarz lub ogólnie zostanie zniekształcony jej wygląd. Sprawca będzie podlegał karze pozbawienia wolności od lat ośmiu do lat czternastu. Jeżeli nastąpi zgon ofiar na skutek agresji i poniesionych ran karą jest dożywocie. Osoby skazane za popełnienie tego przestępstwa będą miały ograniczoną możliwość skorzystania z takich przywilejów, jak praca poza zakładem karnym, wyjścia na przepustkę, zamiana kary pozbawienia wolności na inne kary zastępcze.

G/ Penalizacja przymuszania do małżeństwa – nowy rodzaj przestępstwa. Kto przy użyciu siły, groźby lub wykorzystując słabość osoby poszkodowanej ze względu na jej rozwój psycho – fizyczny lub z powodów religijnych zmusza inną osobę do zawarcia małżeństwa (nawet tylko cywilnego) podlega karze pozbawienia wolności od jednego roku do lat pięciu. Jeżeli ofiarą jest osoba małoletnia kara pozbawienia wolności wynosi od dwóch do sześciu lat i jej wymiar ulega podwyższeniu o połowę w przypadku, gdy ofiara nie ukończyła 14 lat.

H/ Penalizacja tzw. revenge porn – nowy rodzaj przestępstwa. Ktokolwiek kto wysyła, dostarcza, odstępuje, publikuje lub rozpowszechnia zdjęcia lub filmy intymnych części ciała lub zawierających treści seksualne odnoszące się jednoznacznie do określonej osoby, bez jej zgody, podlega karze pozbawienia wolności od jednego roku do lat sześciu i karze grzywny od 5.000 do 15.000 euro. Tej samej karze podlega osoba, która otrzymawszy lub kupiwszy zdjęcia lub filmy je wysyła, dostarcza, odstępuje, publikuje lub rozpowszechnia je bez zgody osoby, której dotyczą, w celu wyrządzenia jej szkody. Kara ulega podwyższeniu w przypadku, gdy sprawcą jest współmałżonek (również w separacji lub po rozwodzie) lub były partner lub też w przypadku, gdy przestępstwo popełnione przy użyciu systemów informatycznych.       

Pamiętaj, że w przypadku przemocy domowej:      

• strona poszkodowana ma prawo do bycia informowaną na bieżąco o przebiegu toczących się postępowań karnych oraz o miejscu pobytu sprawcy (zatrzymany, aresztowany, wypuszczony na wolność, skazany itd.)
• strona poszkodowana ma prawo do bycia poinformowaną o przysługujących jej prawach (np. do adwokata z urzędu, o środkach przymusu, jakie mogą być zastosowane wobec sprawcy
• składanie zeznań przez ofiar będących osobami małoletnimi lub pełnoletnimi, ale o szczególnej wrażliwości w warunkach szczególnie przychylnych i zapewniających maksymalne bezpieczeństwo i komfort składania tychże zeznań
• w przypadku popełnienia przestępstwa przemocy w rodzinie (w odniesieniu do małżonka lub partnera) i prześladowania/stalking policja ma obowiązek zatrzymać/aresztować sprawcę złapanego na gorącym uczynku
• w przypadku istnienia wystarczających dowodów potwierdzających przemoc wobec osoby lub poważne groźby oraz przesłanek świadczących o tym, że sprawca będzie kontynuował swoje działania oraz w przypadku istnienia niebezpieczeństwa dla osoby poszkodowanej, prokurator na podstawie przekazanych informacji przez policję może wnioskować do Sądu o wydanie postanowienia natychmiastowego zabezpieczającego polegającego na oddaleniu sprawy z jego miejsca zamieszkania/domu rodzinnego oraz wydanie zakazu zbliżania się sprawy do miejsc uczęszczanych przez ofiarę;
  Wobec sprawcy może być zastosowany system nadzoru (bransoletka elektroniczna) lub inne środki nadzoru. Możliwym jest założenie podsłuchu telefonicznego.
• ofiara przemocy lub prześladowania/stalking ma prawo do adwokata z urzędu (gratuito patrocinio) nawet w przypadku gdy nie spełnia wymaganych prawem warunków  
• w przypadku kobiet ofiar przemocy pochodzących z krajów nie unijnych istnieje możliwość otrzymania zezwolenia na pobyt we Włoszech
• przestępstwa polegające na przemocy, znęcaniu się lub kobietobójstwo stanowią grupę przestępstw, które mają być traktowane priorytetowo przez sądy/prokuratury.

INFOLINIA 1522

Numer, który został uruchomiony w 2006 r. Infolinia czynna jest 24 godziny na dobę, we wszystkie dni roku. Telefon jest bezpłatny dzwoniąc z włoskich telefonów stacjonarnych i komórkowych. Można porozumiewać się w następujących językach: włoski, angielki, francuski, hiszpański i arabski.

Telefon odbierany jest przez kobiety, których zadaniem jest udzielenie wstępnych wyjaśnień i informacji ofiarom przemocy i prześladowań/stalking oraz skierowanie ich do właściwych instytucji, takich jak np. służby socjalno-medyczne państwowe i prywatne działające na terenie całego kraju. Kobiety pracujące w Infolinii są osobami wyspecjalizowanymi, które przy pierwszym kontakcie starają się zrozumieć dany przypadek i wskazać odpowiedni sposób działania. Starają się nawiązać dobry kontakt z ofiarą przemocy i stworzyć jej przyjazną atmosferę, która pozwoli na otwarcie się, stopniowo przygotowując osobę na nawiązanie kontaktu/zwrócenie się do odpowiednich instytucji. Osobie dzwoniącej zapewniona jest 100% anonimowość.

Od 2010 r. przypadki przemocy, które są szczególnie drastyczne i wymagają podjęcia natychmiastowych działań są podawane szczególnej procedurze przy współdziałaniu z policją.

INSTYTUCJE POWIĄZANE Z NUMEREM 1522

• Ośrodki pomocy dla ofiar przemocy i wyspecjalizowane służby
• Poradnie państwowe
• Lokalne służby socjalne
• Przychodnie
• Lokalni Rzecznicy ds. równouprawnienia
• Diecezjalne siedziby Caritas
• Numery telefonów alarmowych (112 – Karabinierzy, 113 – Policja, 118 – Pogotowie ratunkowe)
• Pogotowia ratunkowe z tzw. specjalnymi różowymi kanałami dla kobiet ofiar przemocy
• Stowarzyszenia kobiece i wyspecjalizowane służby działające na rzecz kobiet ofiar przemocy
• Punkty pomocy dla ofiar prześladowania/stalking

INSTYTUCJE – ORGANY PAŃSTWOWE

• Policja (113)
• Karabinierzy (112)
• Prokuratury  

W większych miastach, w poszczególnych komisariatach policji i na posterunkach karabinierów doniesienia o popełnieniu przestępstw wobec kobiet przyjmują wyspecjalizowani policjanci. Są to osoby z odpowiednim przygotowaniem i doświadczeniem w tego rodzaju sprawach.

W Komendzie Głównej Policji w Rzymie działa specjalna komórka zajmująca się przestępstwami wobec kobiet i nieletnich, do której można zwrócić się bezpośrednio z doniesieniem o popełnieniu przestępstwa.

Doniesienie można też złożyć w prokuraturze. W Prokuraturze przy Sądzie w Rzymie działa specjalna  grupa, w skład której wchodzi 11 wyspecjalizowanych prokuratorów.

Czym jest stalking ?

Zainteresowanie, które przekształca się w obsesję. Codzienne nagabywanie, ciche prześladowanie, zachowania początkowo trudne do określenia i powstrzymania. Wątpliwości, które przeradzają się w strach, który ogranicza wolność osobistą i w konsekwencji poczucie, że żyje się w zamknięciu i ogarniające poczucie całkowitej bezsilności w stosunku do działań prześladowcy. Stalking to powtarzające się śledzenie, kontrolowanie, nadzorowanie, wszechobecność i groźby, które w oczywisty sposób ograniczają wolność osobistą ofiary i wkraczają we wszelkie sfery jej życia osobistego, odbierając poczucie niezależności, spokoju, bezpieczeństwa.

Zgodnie z włoskim ustawodawstwem powyższe zachowania stanowią znamiona przestępstwa, które jest zagrożone karą pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do lat czterech (Ustawa z dnia 25 lutego 2009 r.) wraz z późniejszymi zmianami.

Co może i powinna zrobić ofiara stalkingu

Ofiara może w każdej chwili zadzwonić pod numer 1522, gdzie uzyska informacje oraz może być bezpośrednio połączona z policją, która powinna nie tylko przyjąć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, ale udzielić pomocy psychologicznej. 

Ofiara może złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wnioskować najpierw o upomnienie sprawcy.

Kobiety  będące ofiarami jakiegokolwiek rodzaju przemocy powinny mieć świadomość, że same nie poradzą sobie z tym problemem. Nie wolno się wstydzić czy ukrywać faktu bycia ofiarą pomocy, trzeba reagować i szukać pomocy. Trzeba pamiętać, że im szybciej się podejmie działania tym większe szanse na uwolnienie się od oprawcy i uniknięcie tragicznych konsekwencji. Nie można bagatelizować żadnych sygnałów, usprawiedliwiać sprawcy, łudzić się, że się zmieni (np. po urodzeniu dziecka). Nie wolno izolować się od rodziny, przyjaciół, instytucji, gdyż to jest właśnie celem prześladowcy.  

Pomocy można szukać zwracając się bezpośrednio do organów wymiaru sprawiedliwości (Policja -113, karabinierzy 112, prokuratury) lub instytucji powołanych do udzielania pomocy (np. 1522).

Obywatelki polskie zamieszkałe w obrębie rzymskiego okręgu konsularnego mogą zwrócić się  bezpośrednio do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Rzymie (tel. bezpośredni 06/36204309).

Trzeba zaufać instytucjom, adwokatowi, którzy udzielą pomocy przy zapoznawaniu się z przysługującymi prawami i obowiązującymi procedurami.

Przy podejmowaniu jakichkolwiek działań należy uważać, aby nie podejmować pochopnych decyzji, które mogą mieć bardzo poważne konsekwencje prawne. I tak np. ucieczka z Włoch do kraju pochodzenia wraz z małoletnim dzieckiem, bez zgody drugiego rodzica lub stosownego postanowienia sądu może skutkować oskarżeniem o uprowadzenie, które we Włoszech jest przestępstwem oraz  konicznością wydania dziecka.

1. Nie bagatelizuj żadnych niepokojących sygnałów: przeciwdziałanie jest najlepszą metodą obrony
2. Policzek jest policzkiem i nic go nie usprawiedliwia – to przemoc
3. Nie izoluj się, bądź blisko przyjaciół
4. Przed wysłaniem zdjęcia zastanów się, co się z nim stanie i do czego może być wykorzystane po zakończeniu związku
5. Jeżeli coś ci się wydaje dziwne lub powoduje u ciebie niepokój, zaufaj swojemu instynktowi. Odejdź od niego i szukaj pomocy
6. Jeżeli czujesz się zagrożona lub myślisz, że komuś grodzi niebezpieczeństwo, zadzwoń niezwłocznie pod numer 112
7. Nie wstydź się, zwrócić się do Policji, tam nie będą cię oceniać
8. Nie obrażaj, ani osobiście, ani poprzez portale społecznościowe
9. Partnerka nie jest niczyją „własnością” – jeśli tego nie chce, nie dotykaj jej
10. Jeżeli partnerka nie odbiera od ciebie telefonu to znaczy, że nie chce z tobą rozmawiać - zaakceptuj to
11. Nie odwracaj się do innych plecami, nawet twój najmniejszy gest może być bardzo ważny i komuś pomóc
12. Kiedy powie ci, że to koniec - to koniec! Pogódź się z tym       

1. Non sottovalutare i segnali: la prevenzione è la strategia migliore per difendersi.
2. Uno schiaffo è uno schiaffo, niente lo giustifica.
3. Non isolarti ma tieniti stretti i tuoi amici.
4. Chiediti che fine fanno le tue foto quando chiudi una storia.
5. Se qualcosa ti sembra strano o ti mette a disagio, fidati del tuo istinto. Allontanati e chiedi aiuto.
6. Se ti senti in pericolo o pensi che qualcuno lo sia, chiama immediatamente il 112.
7. Non vergognarti, contatta la Polizia di Stato, noi non ti giudichiamo.
8. Non insultare, né di persona né sui social.
9. Non pensare che il partner sia una “proprietà” e, se non vuole, non toccarlo.
10. Se non ti risponde al telefono è perché non vuole parlarti, accettalo.
11. Non girarti dall’altra parte, un tuo piccolo gesto fa la differenza.
12. Quando ti dice che è finita, è finita! Lascia perdere.

Działania, jakie podejmuje konsul, każdorazowo uzależnione są od specyfiki konkretnego przypadku. Mogą one między innymi polegać na:

1. udzielaniu informacji dotyczących przepisów i procedur państwa pobytu oraz prawa polskiego, jak też i informowania o działaniach, jakie można i należy podjąć;
2. w przypadku konieczności skorzystania z pomocy prawnika, udostępnieniu listy adwokatów, którzy posiadają odpowiedni doświadczenie i zajmują się obsługą obywateli polskich;
3. nawiązaniu kontaktu z instytucjami kraju pobytu, w szczególności z ośrodkami pomocy dla kobiet ofiar przemocy, służbami socjalnymi, organami wymiaru sprawiedliwości, policją;
4. nawiązywaniu kontaktów z polskimi instytucjami lub pośredniczeniu w kontaktach pomiędzy polskimi a włoskimi organami.