Legioneloza. Co warto wiedzieć?

11.12.2023

Legioneloza jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą, nie przenosi się z człowieka na człowieka, stanowi zagrożenie dla ludzi gdy dostanie się do dróg oddechowych. Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody). Podczas oddychania kropelki aerozolu dostają się do naszych dróg oddechowych i osadzają na błonach śluzowych nosa lub płucach. Legionella nie przenosi się drogą pokarmową tzn. nie jest dla nas niebezpieczna gdy trafi do układu pokarmowego wraz ze spożytą wodą.

Legioneloza jest chorobą układu oddechowego, wywoływaną przez bakterie Legionella, które mogą przeżyć w wodzie o bardzo różnej temperaturze (od 20-50OC). Rezerwuarem bakterii są zbiorniki wodne (naturalne i sztuczne), zawierające osad denny lub muł, a także wilgotna ziemia. Bakterie Legionella występują m.in. w sieciach kanalizacyjnych, urządzeniach kąpielowych, prysznicach, myjniach, klimatyzatorach.

Jaka jest droga zakażenia?

Najczęstszą drogą zakażenia jest wdychanie skażonego aerozolu. Do zakażenia może dochodzić również m.in. przez zachłyśnięcie się skażoną wodą. Do tej pory nie stwierdzono przenoszenia bakteria Legionella z człowieka na człowieka.

Objawy

Okres inkubacji trwa od 2 do 10 dni. Po tym okresie pojawiają się objawy, tj.:

bóle mięśni,
ból głowy,
gorączka
objawy zapalenia płuc (w tym m.in. suchy kaszel, zaburzenia oddychania).

Objawom tym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w tym bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia świadomości.

Poza postacią płucną wyróżnia się również postaci pozapłucne: łagodną i ciężką. W postaci łagodnej (zwanej gorączką Pontiac) dochodzi do:

nagłego wzrostu temperatury ciała,
bólu głowy,
mięśni,
dreszczy,
objawów zakażenia górnych dróg oddechowych.

Postaci ciężkiej towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego lub pojawia się sepsa.

Leczenie

W większości przypadków legionelozy jest wyleczalna przy użyciu antybiotyków. Do zgonów najczęściej dochodzi u osób starszych i u osób z obniżoną odpornością.

Działania profilaktyczne obejmują m.in. regularne czyszczenie zbiorników wodnych i okresowe badanie wody:

w sieci wodociągowej
urządzeniach klimatyzacyjnych
urządzeniach leczniczych
urządzeniach sanitarnych

Czym jest bakteria Legionella?

Bakteria Legionella występuje na całym świecie i jest szeroko rozpowszechniona w środowisku, a jej rezerwuarem jest woda i mokra gleba.

Co stanowi zagrożenie?

Stanowi zagrożenie dla ludzi jedynie, gdy dostanie się do dróg oddechowych poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).

Możliwe źródła Legionelli

Instalacje wodno-kanalizacyjne w domach oraz budynkach użyteczności publicznej,
Baseny/wanny z hydromasażem,
Fontanny, natryski miejskie,
Urządzenia podgrzewające wodę użytkową,
Klimatyzacja,
Nawilżacze powietrza,
Głowice prysznicowe,
Wieże chłodnicze.

Grupa ryzyka

Osoby po 60 roku życia,
Aktualni i byli palacze,
Osoby z przewlekłymi chorobami płuc,
Osoby z osłabionym układem odpornościowym.

Jak zredukować ryzyko zakażenia?

Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem) zgodnie z zaleceniami producenta.
Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie odkręć wodę na przynajmniej 2 min, zanim zaczniesz z niej korzystać.
Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.