Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Bydgoszczy

Choroba Alzheimera (AD – Alzheimer's disease) jest pierwotnie zwyrodnieniową chorobą mózgu o nieznanej etiologii. Początek AD jest zwykle trudny do ustalenia. Rozwój choroby postępuje powoli, lecz stale, przez wiele lat. Objawami AD są zaburzenia pamięci, zachowania i trudności w codziennym funkcjonowaniu. Ryzyko zachorowania na AD wzrasta wraz z wiekiem. Ważną rolę w rozwoju AD odgrywają również czynniki genetyczne oraz socjodemograficzne.

Choroba Alzheimera stanowi najczęstszą przyczynę otępień. Początkowo zauważalnymi symptomami AD są stopniowe pogarszanie się pamięci i innych funkcji poznawczych. Tak zwane objawy afatyczne polegają zwykle na trudnościach w nazywaniu przedmiotów (we wczesnej fazie choroby), nieprawidłowym rozpoznawaniu słów i upośledzeniu rozumienia mowy (w fazie późniejszej), aż do mutyzmu, czyli braku kontaktu werbalnego (w stadium zaawansowanym). Apraksja zaś, widoczna jest w trudnościach w wykonywaniu prostych codziennych czynności, takich jak ubieranie się, mycie czy pisanie. Częste, szczególnie na początku choroby, jest mniej sprawne obsługiwanie różnego rodzaju urządzeń czy pojazdów. Przejawem agnozji natomiast jest niezdolność do rozpoznawania znanych osób i obiektów. Upośledzenie funkcji wykonawczych obejmuje m.in. brak umiejętności organizowania i planowania wieloetapowych działań.

Częstym objawem AD jest brak świadomości postępujących dysfunkcji poznawczych. Brak krytycyzmu wobec objawów AD prowadzi często do niebezpiecznych dla chorego i jego otoczenia zdarzeń.

Poza zaburzeniami funkcji poznawczych w przebiegu AD obserwuje się także zaburzenia zachowania. Szczególnie powszechne są: wędrowanie, stany agresji słownej i fizycznej, apatia i wycofanie społeczne, zachowania niedostosowane społecznie, zaniedbywanie się, a także zespoły omamowo-urojeniowe, zaburzenia snu oraz zespoły depresyjne i lękowe. W zaawansowanym stadium choroby częste jest występowanie zaburzeń chodu, nietrzymanie moczu i stolca oraz napady drgawkowe.

W AD stosuje się leczenie farmakologiczne, a także różne formy pomocy psychologicznej, terapii zajęciowej i środowiskowej.

Źródła:
Gałecki, P., Szulc, A. (2018). Psychiatria. Wrocław: Edra Urban & Partner.
Jarema, M. (red.). (2016). Psychiatria. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie.

Warto przeczytać: Czy to Alzheimer?  przejdź