31 maja - Światowy Dzień bez Tytoniu
30.05.2023
31 maja 2023 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz specjaliści zdrowia publicznego z całego świata spotkają się, aby świętować Światowy Dzień Bez Tytoniu (WNTD). Tematem tegorocznej kampanii jest "Potrzebujemy jedzenia, a nie tytoniu".
Globalna kampania z 2023 roku ma na celu podniesienie świadomości na temat alternatywnej produkcji roślin i możliwości marketingowych dla plantatorów tytoniu oraz zachęcenie ich do uprawy zrównoważonych, odżywczych upraw. Celem kampanii jest również ujawnienie działań przemysłu tytoniowego mających na celu utrudnianie prób zastąpienia uprawy tytoniu zrównoważonymi uprawami, przyczyniając się tym samym do światowego kryzysu żywnościowego.
Szkodliwość palenia tytoniu
Tytoń jest jedynym legalnym produktem konsumpcyjnym, który szkodzi każdemu, kto jest narażony na jego działanie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała używanie wyrobów tytoniowych za istotny czynnik ryzyka odpowiedzialny za sześć z ośmiu najczęstszych przyczyn zgonu na całym świecie. Polska należy do krajów o dużym rozpowszechnieniu palenia tytoniu, przez co choroby odtytoniowe stanowią istotny problem zdrowotny i społeczno-ekonomiczny.
Dym tytoniowy zawiera ponad 4 000 związków chemicznych, w tym ponad 40 znanych czynników rakotwórczych oraz szereg środków toksycznych. Nie ustalono żadnego bezpiecznego poziomu narażenia na dym, ani też nic nie wskazuje na to, aby dalsze badania naukowe miały go określić. W 1993 roku środowiskowy dym tytoniowy został zaliczony do kategorii znanych czynników rakotwórczych u ludzi przez Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska, w 2000 roku – przez amerykański Departament Zdrowia i Usług Społecznych, a w 2002 roku – przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO IARC). Ponadto w 2000 roku rząd fiński, w 2001 roku rząd niemiecki, a w 2009 roku Rada UE zaliczyły go do kategorii czynników rakotwórczych w miejscu pracy.
Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet w Bristolu przeciętny palacz żyje 10 lat krócej niż osoba niepaląca. Każdy papieros kosztuje 11 minut życia! Obliczono również, że przeciętny palacz (mężczyzna) od 17 do 71 roku życia wypala 311 688 papierosów.
Palenie tytoniu nie tylko naraża na utratę zdrowia, ale i pogarsza wygląd skóry. U palaczy wcześniej występują zmarszczki, opóźnia się gojenie ran oraz zaostrza się stan wielu schorzeń skóry (np. trądziku oraz łuszczycy). Palenie doprowadza również do przebarwienia i pokrycia kamieniem zębów, wystąpienia nieświeżego oddechu i żółcenia palców.
Palenie tytoniu niesie za sobą poważne skutki zdrowotne. Palacze są szczególnie narażeni na:
Choroby układu oddechowego – rozedmę płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, raka płuc, raka języka, raka wargi, raka jamy ustnej, raka krtani, raka tchawicy, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelową, gruźlicę.
Choroby układu krążenia – chorobę niedokrwienną serca, zawał mięśnia sercowego, miażdżycę zarostową kończyn dolnych, nadciśnienie tętnicze, tętniaka aorty.
Inne choroby: raka nerki, raka pęcherza moczowego, raka przełyku, wrzody żołądka oraz dwunastnicy, przepukliny jelitowe, choroby oczu (katarakty, niedowidzenia, degenerację plamkową), impotencję, upośledzenie płodności.
