Zdrowie w podróży - ŻÓŁTA GORĄCZKA #SanepidNaLato
15.07.2024
Żółta gorączka jest chorobą wirusową o ostrym przebiegu, występującą w 34 krajach Afryki Subsaharyjskiej oraz 13 państwach ameryki Środkowej i Południowej (od Panamy po północne części Argentyny). Choroba ta nie występuje w Azji, choć komary mogące być wektorami wirusa żółtej gorączki są obecne na południu oraz na południowym wschodzie tego kontynentu.
Zakażenie
Do zakażenia człowieka dochodzi na skutek ukąszenia komarów należących do wybranych gatunków, będących wektorami wirusa żółtej gorączki. Wyróżnia się 2 postacie żółtej gorączki: miejską, w której rezerwuarem wirusa jest człowiek, a wektorem komar Aedes aegypti oraz postać leśną (klasyczną), w której rezerwuarem wirusa żółtej gorączki są małpy, a wektorami komary z rodzaju Haemagogus, Sabethes oraz inne gatunki Aedes. Komary będące wektorami wirusa żółtej gorączki wykazują aktywność w ciągu dnia i występują zarówno na terenach wiejskich, w lasach tropikalnych, jak i w miastach.
Przebieg choroby
Żółta gorączka przebiega w dwóch fazach. Po okresie inkubacji trwającym od 3 do 6 dni pojawiają się objawy takie jak gorączka, dreszcze, silne bóle głowy, pleców i uogólnione bóle mięśniowe, nudności, uczucie zmęczenia, osłabienia. Okres ten trwa 3-4 dni i zwykle po tym czasie objawy ustępują. Po przerwie ok. 2 dni pojawiają się kolejne objawy związane z fazą toksyczną choroby. Powraca gorączka i początkowo objawy podobne do tych z pierwszej fazy, ale bardziej nasilone. Ponadto może dochodzić do wystąpienia krwotoków, żółtaczki, ciężkie przypadki przebiegają także ze wstrząsem czy objawami ze strony układu nerwowego takimi jak: drgawki, śpiączka, splątanie. Do 50% przypadków przebiegających ciężko jest śmiertelnych.
Jedynym pewnym sposobem zabezpieczenia się przed zachorowaniem na żółta gorączkę jest poddanie się szczepieniu przeciwko tej chorobie. Szczepienie to jest rekomendowane osobom powyżej 9 miesiąca życia, udającym się w podróż w rejony endemiczne dla żółtej gorączki.
Na podstawie wydanych przez WHO Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych, szczepienie przeciwko żółtej gorączce jest obowiązkowym szczepieniem ochronnym, które jest wymagane przy wjeździe do części krajów w tropiku, przede wszystkim w Afryce i Ameryce Południowej.
Wykonanie szczepienia jest dokumentowane w Międzynarodowej Książeczce Szczepień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16.09.2010 r. w sprawie wykazu zalecanych szczepień ochronnych oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi
(Dz. U. z 2010 r, Nr 180, poz. 1215).
Komary będące wektorami wirusa żółtej gorączki oraz niektórych innych wirusowych chorób tropikalnych wykazują aktywność w ciągu dnia, w szczególności o poranku oraz późnym popołudniem i występują zarówno na terenach wiejskich, leśnych oraz w miastach.
W związku z tym, równolegle z posiadanym aktualnym szczepieniem przeciwko żółtej gorączce, rekomendowane jest:
- stosowanie repelentów chemicznych w ciągu dnia jak i w nocy, podczas przebywania na zewnątrz jak i wewnątrz pomieszczeń,
- noszenie odpowiedniego ubioru chroniącego przed pokąsaniem przez komary,
- używanie moskitier,
- pozostawanie w pomieszczeniach w okresie pór dnia, w których aktywność komarów jest największa.
