Bezpłatne programy profilaktyczne
Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej
Dla osób od 20 roku życia bez górnej granicy wieku. Świadczenie realizowane przez personel przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), do której zapisany jest pacjent
- w wieku 20-49 lat (nie częściej niż co 5 lat) oraz
- w wieku 50 lat i więcej (co 3 lata).
Świadczenie obejmuje:
Kwestionariusz bilansu zdrowia osoby dorosłej – ankieta na temat sytuacji zdrowotnej dostępna do indywidualnego wypełnienia na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub w aplikacji moje IKP oraz w przychodni POZ.
Badania laboratoryjne każdy pacjent wykonuje zakres podstawowy badań laboratoryjnych. W zależności od wieku, płci i wyniku ankiety wykonuje się badania z zakresu rozszerzonego.
Wizytę podsumowującą na której zostaną omówione wyniki badań oraz zidentyfikowane czynniki ryzyka rozwoju chorób, ogólne zalecenia dotyczące zdrowego stylu życia, diety i aktywności fizycznej oraz badań profilaktycznych i określony Indywidualny Plan Zdrowotny.
Z Bilansu można skorzystać po upływie 12 miesięcy od ostatniego badania wykonywanego w ramach programu pilotażowego Profilaktyka 40 PLUS.
Program bezpłatnych szczepień przeciw HPV
Szczepionki przeciw HPV są bezpłatne dla osób od ukończenia 9. roku życia do ukończenia 18. roku życia:
- w ramach Powszechnego Programu Szczepień HPV (do ukończenia 14. roku życia) dostępne są dwa preparaty: Cervarix i Gardasil9
- po ukończeniu 14. roku życia do ukończenia 18. roku życia, poza Programem, dostępny jest preparat Cervarix (100% refundacji.
- po ukończeniu 18. roku życia szczepionka dostępna jest z 50% odpłatnością
Gdzie można się zaszczepić:
Szczepienie w ramach Powszechnego Programu można zrealizować w każdym POZ, w którym prowadzone są szczepienia ochronne dzieci i młodzieży.
Bezpłatne szczepienie preparatem refundowanym można zrealizować również w POZ – wymagane jest uzyskanie recepty od lekarza i odbiór szczepionki w aptece.
Program profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK)
Program skierowany jest do osób w wieku 35–65 lat, które:
- nie mają rozpoznanej choroby układu krążenia,
- nie korzystały z programu w ciągu ostatnich 5 lat,
- nie korzystały z programu Moje Zdrowie w ciągu ostatnich 12 miesięcy,
- nie chorują na cukrzycę, przewlekłą chorobę nerek ani rodzinną hipercholesterolemię (kwalifikację potwierdza lekarz POZ).
Cel programu
- Wczesne wykrycie czynników ryzyka chorób serca i naczyń.
- Zmniejszenie zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia nawet o 20%.
- Promocja zdrowego stylu życia: aktywności fizycznej, zdrowej diety i niepalenia.
Na czym polega?
1. Wywiad zdrowotny – przeprowadzany przez lekarza lub pielęgniarkę POZ.
2. Badania diagnostyczne – m.in. pomiar ciśnienia tętniczego, poziomu cholesterolu, glukozy.
3. Ocena ryzyka – lekarz ocenia ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia i ustala dalsze postępowanie:
- ponowne badanie za 5 lat,
- edukacja zdrowotna,
- dalsza opieka poza programem.
Jak przystąpić?
Nie potrzebujesz skierowania. Wystarczy zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego w przychodni POZ.
Więcej informacji:
Profilaktyka ChUK – pacjent.gov.pl
Program badań przesiewowych raka jelita grubego
Dla osób, które:
- mają od 50 do 65 lat,
- mają od 40 do 49 lat – jeśli u najbliższych krewnych rozpoznano nowotwór jelita grubego,
- nie mają objawów sugerujących nowotwór jelita grubego,
- nie miały wykonywanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat.
Badanie wykonywane bez skierowania.
Program profilaktyki raka piersi (mammografia)
Dla kobiet w wieku 45-74 lat, które:
- nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia),
- zakończyły okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy,
- zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.
Badanie wykonywane bez skierowania.
Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)
Dla kobiet w wieku 25-64 lat.
dostępne są dwa rodzaje badań przesiewowych:
schemat tradycyjny
- klasyczna cytologia - wykonywana co 3 lata
schemat nowy
polega na wykonaniu testu HPV HR z genotypowaniem, który wykrywa DNA lub RNA wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) o wysokim ryzyku onkogennym w wymazie z szyjki macicy
- wykonywany jest co 5 lat
- jeśli wynik testu HPV HR jest dodatni, z tego samego pobranego materiału wykonuje się dodatkowo cytologię na podłożu płynnym (LBC).
Badanie wykonywane bez skierowania.
Program profilaktyki chorób odtytoniowych, w tym przewlekłej obturacyjnej chroby płuc (POChP)
Podstawowy:
- dla osób po ukończeniu 18 lat, które palą papierosy, nowatorskie wyroby tytoniowe lub papierosy elektroniczne
Specjalistyczny:
- dla osób po ukończeniu 16 lat uzależnionych od tytoniu, nowatorskich wyrobów tytoniowych lub uzależnionych od używania papierosów elektronicznych, skierowanych z etapu podstawowego lub z oddziału szpitalnego, oraz tych którzy zgłosili się bez skierowania.
W zakresie diagnostyki POChP – dla osób w wieku 40-65 lat:
- które przez 3 lata nie wykonały badań spirometrycznych w ramach programu,
- u których wcześniej nie stwierdzono w badaniu spirometrycznym, POCHP lub przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy.
Program profilaktyki gruźlicy
Dla osób po ukończeniu 18 lat, które wcześniej nie miały stwierdzonej gruźlicy, ale:
- miały bezpośredni kontakt z chorymi na gruźlicę,
- są chore lub mają trudne warunki życia, które wpływają na wystąpienie choroby.
Program realizują wszystkie pielęgniarki POZ
Program profilaktyki badań prenatalnych
Dla kobiet w ciąży.
Etap poradnictwo i badania biochemiczne: pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży.
Do udziału w części „Poradnictwo i badania biochemiczne” jest wymagane skierowanie wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę, zawierające informację o zaawansowaniu ciąży w tygodniach.
Etap poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych:
- w I trymestrze pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży,
- w II trymestrze pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży i 6 dniem ciąży.
Do udziału w części „Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych” jest wymagane skierowanie wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę, zawierające informację o zaawansowaniu ciąży w tygodniach.
Etap poradnictwo i badania genetyczne oraz etap pobranie materiału płodowego do badań genetycznych (amniopunkcja lub biopsja trofoblastu lub kordocenteza): badania wykonuje się u kobiet w ciąży spełniających co najmniej jedno z kryteriów:
- wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
- stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
- stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową;
- stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Do etapu poradnictwo i badania genetyczne oraz etapu pobranie materiału płodowego do badań genetycznych (amniopunkcja lub biopsja trofoblastu lub kordocenteza) wymagane jest skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę lub skierowanie z etapu poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych, z informacją o wskazaniach do objęcia programem wraz z opisem nieprawidłowości i dołączonymi wynikami badań.
Rządowy program badań przesiewowych noworodków w Polsce na 2019-2026 r. - wczesne wykrycie chorób wrodzonych
Dla każdego dziecka urodzonego w Polsce.
Noworodki badane są w kierunku:
- wrodzonej niedoczynności tarczycy (hipotyreozy),
- fenyloketonurii (PKU),
- mukowiscydozy (CF),
- rzadkich wad metabolizmu metodą MS/MS (grupa 24 chorób),
- wrodzonego przerostu nadnerczy,
- deficytu biotynidazy,
- rdzeniowego zaniku mięśni (SMA).
Aplikacja mojeIKP
Bezpłatna mobilna aplikacja, która daje dostęp do wybranych funkcji Internetowego Konta Pacjenta.
Aplikacja umożliwia m. in.:
- odbieranie bezpośrednio na telefon powiadomień o wystawionych e-receptach i e-skierowaniach,
- wykupienie leku w aptece bez konieczności podawania numeru PESEL, wystarczy dać farmaceucie do zeskanowania kod QR.
Portal diety.nfz.gov.pl
Dla wszystkich, którzy chcą się zdrowo odżywiać.
Dla osób m.in.: z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym czy otyłością.
Więcej informacji o programach na:
pacjent.gov.pl w zakładce Profilaktyka,
Telefonicznej Informacji Pacjenta NFZ 800 190 590.