European Nursing Action – przełomowa inicjatywa na rzecz pielęgniarek w UE
17.01.2025
Wspólnie ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) i Komisją Europejską (DG SANTE) oficjalnie rozpoczęliśmy projekt European Nursing Action. To międzynarodowe przedsięwzięcie ma pomóc rozwiązać problem niedoboru pielęgniarek w Unii Europejskiej i państwach stowarzyszonych: zachęcać nowe osoby do wyboru pielęgniarstwa i zatrzymać te, które już w nim pracują.
- Cieszymy się, że podczas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej możemy zainaugurować European Nursing Action – europejski plan działania dla pielęgniarek i położnych. Po raz pierwszy UE tak szeroko dostrzega rolę pielęgniarek i położnych i chce wypracować mechanizmy wsparcia ich pracy – powiedziała wiceminister zdrowia Katarzyna Kacperczyk. – Polska prezydencja z dumą wprowadza na agendę Unii Europejskiej temat tak istotny, jak rozwój zawodu pielęgniarek i położnych. Będziemy wspólnie rozwijać tę inicjatywę przez 6 miesięcy, ale deklarujemy, że projekt będzie kontynuowany i wspierany także po zakończeniu naszego przewodnictwa w Radzie UE. Finalizujemy prace nad ustawą o zawodzie pielęgniarki i położnej, która wzmocni ich rolę i wprowadzi zaawansowaną praktykę pielęgniarską. Naszym doświadczeniem chcemy dzielić się z innymi krajami UE, by wspólnie wzmacniać pozycję, godność i szacunek dla przedstawicielek i przedstawicieli tego zawodu – podsumowała wiceminister Kacperczyk.
Natasha Azzopardi Muscat, dyrektor Wydziału Krajowych Polityk i Systemów Opieki Zdrowotnej WHO EUROPE, podkreślała, że pielęgniarki są na pierwszej linii frontu systemu ochrony zdrowia. Są kluczowe dla właściwego funkcjonowania opieki zdrowotnej. - Starzejące się społeczeństwo nakłada zwiększoną presję na wszystkie zawody medyczne, szczególnie na pielęgniarki. Coraz trudniej zachęcić młode osoby do wyboru tej profesji. W ostatniej dekadzie WHO odnotowało 8% wzrost zawodu pielęgniarskiego w UE – to zbyt mało. Inicjatywa na rzecz pielęgniarek ma pomóc pozyskać nowych przedstawicieli pielęgniarstwa i poprawić warunki pracy. Wykorzystamy technologie, ale one nie zastąpią człowieka - jego serdeczności, podejścia i wrażliwości wobec pacjenta - przekonywała.
Również Marco Marsella z dyrekcji generalnej ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (SANTE) Komisji Europejskiej wskazywał na kryzys liczebny w zawodach medycznych: - Dane jednoznacznie wskazują, że działania są potrzebne natychmiast. W całej UE brakuje 1,2 miliona lekarzy, pielęgniarek i położnych. Duża część pielęgniarek doświadcza ogromnego stresu zawodowego i jest narażona zarówno na problemy ze zdrowiem psychicznym jak i fizycznym. Obserwujemy spadek zainteresowania karierą w pielęgniarstwie w ponad połowie krajów UE.
Dlatego projekt European Nursing Action ma być szansą na wypracowanie skutecznych rozwiązań wspólnie z WHO, Komisją Europejską oraz innymi państwami członkowskimi.
Działania na poziomie unijnym są niezbędne, aby zwiększyć świadomość polityczną tego wyzwania oraz zmobilizować wszystkich do współpracy na rzecz zwiększenia liczby pielęgniarek w państwach członkowskich. Międzynarodowa współpraca pozwoli też na wymianę najlepszych praktyk i przyspieszy wdrażanie zmian.
Projekt ma przynieść konkretne zmiany w europejskim systemie ochrony zdrowia. Ma wesprzeć pielęgniarki, które już pracują, i zachęcić młodych ludzi do wyboru tej drogi zawodowej. Ma wpłynąć na poprawę ich warunków zatrudnienia i jakość pracy.
Jednym z punktów projektu jest wprowadzenie mentoringu i nowoczesnych metod nauczania. Doświadczone pielęgniarki będą dzielić się swoją wiedzą i umiejętnościami z młodszymi koleżankami i kolegami, zapewniając ciągłość wysokiej jakości opieki.
Mariola Łodzińska, prezes Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych, podkreślała znaczenie inicjatywy z punktu widzenia pielęgniarek i położnych: - Dla nas European Nursing Action to jest światło w tunelu. Chcemy do tego programu przystąpić aktywnie. Potrzebujemy wsparcia, m.in. w zakresie bezpiecznych warunków pracy, ale też wsparcia psychologicznego. Tego nam bardzo brakuje.
European Nursing Action potrwa trzy lata (2024–2027) i jest finansowany przez Unię Europejską z programu EU4Health. Uczestniczą w nim państwa członkowskie, w których niedobór pielęgniarek jest najbardziej odczuwalny.
Projekt przewiduje dokładne analizę sytuacji pielęgniarek w tych regionach, stworzenie planów, które pomogą zatrzymać je w zawodzie i zachęcanie młodych ludzi do kształcenia na tym kierunku. Ważnym elementem jest też pomoc w dostosowaniu pielęgniarek do nowoczesnych technologii, które stają się coraz ważniejsze w opiece zdrowotnej.
W European Nursing Action uczestniczą rządy państw UE, stowarzyszenia pielęgniarek i naukowcy.