Komunikat w sprawie dyżurów na SOR/IP w trakcie szkolenia specjalizacyjnego lekarzy
21.12.2018
Lekarz realizuje szkolenie specjalizacyjne zgodnie z programem specjalizacji, zawierającym zakres wymaganej wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w danej dziedzinie medycyny oraz w dziedzinach pokrewnych. Pełnienie dyżurów medycznych przez lekarza stanowi nieodzowny element kształcenia specjalizacyjnego określonego programem specjalizacji w danej dziedzinie medycyny.
W świetle obowiązujących przepisów nadzór nad realizacją programu specjalizacji przez lekarza odbywającego szkolenie specjalizacyjne sprawuje kierownik specjalizacji, który jest odpowiedzialny za ustalanie i przekazanie lekarzowi rocznych szczegółowych planów szkolenia specjalizacyjnego w uzgodnieniu z kierownikiem podmiotu prowadzącego szkolenie specjalizacyjne.
Warto przy tym podkreślić, że harmonogram dyżurów ustala kierownik specjalizacji lub kierownik stażu (pod kierunkiem którego lekarz odbywa dany staż kierunkowy),
w porozumieniu z kierownikiem jednostki szkolącej, oraz decyduje o dopuszczeniu lekarza do samodzielnego pełnienia dyżuru, bowiem kierownik specjalizacji (kierownik stażu) lub inna wyznaczona przez niego osoba posiadająca tytuł specjalisty powinna uczestniczyć w wykonywanych przez lekarza zabiegach operacyjnych albo stosowanych metodach leczenia do czasu nabycia przez lekarza umiejętności samodzielnego ich wykonywania lub stosowania.
Jak wynika z powyższego, wprowadzone do programów specjalizacji zapisy nie stanowią nowych regulacji prawnych.
Wyjaśnienia może wymagać jedynie sformułowanie, że „lekarz może pełnić dyżury w zakresie odbywanego szkolenia specjalizacyjnego w SOR lub Izbie Przyjęć w podmiocie, w którym odbywany jest staż lub specjalizacja”.
Z uwagi na ustawowy obowiązek jednostek szkolących zapewnienia wszystkim specjalizującym się lekarzom możliwości odbywania dyżurów medycznych określonych programem specjalizacji oraz zgłaszane problemy z tym związane, wskazano, że SOR i Izba Przyjęć są miejscami, gdzie dyżury mogą się również odbywać w przypadku modułu specjalistycznego z pediatrii, chorób wewnętrznych i chirurgii ogólnej. Tym bardziej, że zdaniem resortu zdrowia, zarówno na SOR jak i w Izbie Przyjęć lekarz ma możliwość zdobycia odpowiedniego doświadczenia i umiejętności praktycznych, szczególnie w zakresie działania w przypadkach nagłych, wymagających podejmowania pilnych decyzji dotyczących interwencji medycznych.
Należy przy tym zwrócić uwagę, że wśród personelu SOR na stałe musi przebywać co najmniej jeden lekarz systemu w rozumieniu przepisów ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, natomiast lekarz wyznaczony do pełnia dyżuru na SOR w ramach realizowania dyżuru wynikającego z programu specjalizacji z pediatrii, chorób wewnętrznych lub chirurgii ogólnej, nie pełni funkcji lekarza systemu. Oznacza to, że lekarz specjalizujący się (przykładowo) w dziedzinie chorób wewnętrznych, który pełni samodzielny dyżur na SOR, zobowiązany jest wyłącznie do podejmowania procedur określonych w programie specjalizacji w tej dziedzinie z uwzględnieniem specyfiki SOR, czyli wstępnej diagnostyki grup chorób określonych programem specjalizacji z chorób wewnętrznych i decyzji o konieczności dalszej hospitalizacji, jak również udzielania świadczeń medycznych terapeutycznych możliwych do przeprowadzenia w warunkach SOR. Należy także podkreślić, że lekarz po zakończeniu modułu podstawowego z chorób wewnętrznych (a zatem lekarz w trakcie realizacji modułu specjalistycznego) powinien (zgodnie z programem specjalizacji) posiadać pełen zakres wiedzy i umiejętności w zakresie nagłego zatrzymania krążenia, wstrząsu, zaburzeń świadomości, stanów nagłych/ostrych w chorobach poszczególnych narządów/układów, zaburzeń gospodarki wodnej (stany odwodnienia i przewodnienia), zaburzeń elektrolitowych, zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej, a zatem potrafi podjąć stosowne działania w przypadku konieczności zastosowania intensywnej opieki medycznej. Natomiast celem szkolenia specjalizacyjnego w ramach modułu specjalistycznego w zakresie chorób wewnętrznych jest poszerzenie wiedzy teoretycznej i praktycznej nabytej w czasie modułu podstawowego, dotyczącej profilaktyki, diagnozowania i leczenia chorób na poziomie umożliwiającym samodzielne wykonywanie zawodu według najwyższych standardów. SOR bez wątpienia stwarza warunki, w których można szkolić opisane powyżej kompetencje.
Niemniej program specjalizacji dopuszcza także możliwość realizacji dyżuru towarzyszącego na SOR. Wówczas rola takiego lekarza ograniczona jest do pomocy
w realizacji procedur bądź wykonania ich pod nadzorem, ale również w zakresie objętym programem specjalizacji w danej dziedzinie medycyny. Z powyższego wynika, że zasady odbywania dyżuru na SOR nie różnią się od zasad odbywania dyżuru na innym oddziale. Należy także zwrócić uwagę, że dyżur lekarza odbywającego szkolenie specjalizacyjne na SOR powinien być wynikiem analizy, nie tylko stopnia jego samodzielności i umiejętności, ale także oceny stopnia realizacji szkolenia specjalizacyjnego, w szczególności procedur medycznych wymaganych do zrealizowania szkolenia, a niemożliwych do realizacji w warunkach SOR. Jeżeli więc dyżur na SOR mógłby kolidować z wykonaniem brakujących procedur wynikających z programu specjalizacji, należy uznać, że należy w pierwszej kolejności stworzyć specjalizującemu się lekarzowi warunki do realizacji szkolenia specjalizacyjnego. Bezwzględnie więc kierownik specjalizacji, który potwierdza realizację całości programu szkolenia, powinien mieć w tej kwestii głos decydujący.
- Ostatnia modyfikacja:
- 21.12.2018 14:12 Kinga Łuszczyńska
- Pierwsza publikacja:
- 21.12.2018 14:12 Kinga Łuszczyńska