Komunikat w sprawie powoływania się przez lekarzy na tzw. klauzulę sumienia

W związku z wyrokiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 26 maja 2011r., uprzejmie informuję, że w przedmiotowym wyroku zostało podniesione, iż w przypadku świadczeń diagnostycznych świadczeniodawcy nie powinni mieć możliwości powoływania się na sprzeciw sumienia. Tym samym, lekarze odmawiając przeprowadzenia badań prenatalnych nie powinni powoływać się klauzulę sumienia. Ponadto, Trybunał w swoim wyroku zważył, że skuteczne egzekwowanie prawa do wolności sumienia pracowników opieki zdrowotnej w kontekście zawodowym nie może uniemożliwiać pacjentom uzyskania dostępu do świadczeń, do których są uprawnieniu zgodnie ze stosownym ustawodawstwem.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 39 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857, z późn. zm.) lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, z zastrzeżeniem art. 30, z tym że ma obowiązek wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym oraz uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej

Lekarz nie ma prawa, odwołując się do klauzuli sumienia, odmówić wydania kobiecie w ciąży skierowania na badania prenatalne albo na badania specjalistyczne, jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie, że ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety albo kobieta obawia się że płód jest uszkodzony. Ponadto, lekarz nie może odmówić wydania kobiecie w ciąży skierowania na badanie prenatalne albo na badania specjalistyczne, nawet jeśli wie lub domyśla się, że w przypadku potwierdzenia się tych podejrzeń kobieta będzie ubiegała się o przerwanie ciąży zgodnie z ustawą z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17. poz. 78, z późn. zm.).

(-) Dagmara Korbasińska
Dyrektor
Departamentu Matki i Dziecka