To dla nas priorytet, żeby wszyscy, którzy chcą mieć dzieci, bez względu na stan zdrowia, mogli być rodzicami – wyjaśniła minister zdrowia Izabela Leszczyna.

Projekt obywatelski dotyczący in vitro ma uniezależnić posiadanie dzieci od stanu majątkowego.

- Od lutego będzie pracować zespół, który wypracuje kryteria dostępności programu zarówno dla pacjentek jak i podmiotów leczniczych – zaznaczyła minister.

Na in vitro przeznaczymy co najmniej 0,5 mld zł rocznie. Program ruszy 1 czerwca.

Na program ten czekają nie tylko osoby, które mają problemy z płodnością, ale też pacjentki onkologiczne, dla których to jedyna szansa, żeby mieć dziecko.

- Będziemy bankować gamety męskie i żeńskie, a w przypadku par - zarodki. Planujemy dużą akcję edukacyjno-informacyjną, zarówno dla pacjentów jak i onkologów, którzy powinni poruszać ten temat i kierować pacjentów do ginekologa. Każdy musi wiedzieć, że mimo choroby onkologicznej może być rodzicem – podkreśliła minister.

Zmiany dotyczące badań prenatalnych polegają na rozszerzeniu dostępu do nich. Chodzi o to, aby jak najwięcej kobiet mogło wykonać bezpłatne badania prenatalne. Poszerzymy także zakres badań m. in. o nowoczesne metody nieinwazyjne. Minister wyjaśniła, że jeśli lekarz uzna, że kobieta potrzebuje szczegółowych badań, będzie mogła je wykonać. Dotyczy to np. badania echa serca płodu lub tzw. testu wolne DNA płodu – gdy wystąpi wysokie ryzyko wad genetycznych.

Bezpieczeństwo i respektowanie praw kobiet w sytuacji zagrożenia życia matki przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa lekarzy to kolejny punt prezentowanego pakietu.  

- Na wytyczne dotyczące procedur terminacji ciąży, która zagraża zdrowiu lub życiu kobiety czekamy od czerwca 2023 r. Z przykrością stwierdzam, że te przygotowane nie są satysfakcjonujące. W mojej ocenie, ale także w ocenie ekspertów nie zapewniają i nie poprawiają bezpieczeństwa kobiet – zaznaczyła minister.

Przerwanie ciąży może nastąpić gdy:

- ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej,

- zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

W przypadku zagrożenia życia lub zdrowia kobiety nie można powoływać się na klauzulę sumienia podkreśliła minister i dodała, że kierownik placówki, która ma kontrakt z NFZ, musi zapewnić terminację ciąży zgodnie z polskim prawem. Podmiot leczniczy nie ma sumienia.

W pakiecie dla kobiet znalazła się także antykoncepcja awaryjna. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który trafił do Sejmu. Tabletka dzień po będzie dostępna bez recepty od 15 roku życia. Zapobiega ona zapłodnieniu – nie jest środkiem wczesnoporonnym.

Żeby ograniczyć niechciane ciąże, konieczna jest edukacja. Dlatego rozpoczęliśmy współpracę z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Edukacja zdrowotna, w tym seksualna, jest ważnym elementem kształcenia dzieci i młodzieży.

Minister zachęciła rodziców i opiekunów dzieci w wieku 12 i 13 do korzystania z bezpłatnych szczepień przeciw HPV. Szczepienie dziewczynek przeciw HPV to mniejsze ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy u dorosłych kobiet. Natomiast szczepienie chłopców zmniejsza ryzyko rozwoju raka: prącia, odbytu, jamy ustnej i gardła.

- Dzisiaj program obejmuje dzieci w wieku 12 i 13 lat, ale będę chciała włączyć do niego także młodsze roczniki. Rozmawiałam też z Barbarą Nowacką, minister edukacji narodowej o możliwości wykonywania tych szczepień w szkołach – wyjaśniła minister Leszczyna. 

Bardzo ważnym punktem pakietu jest również opieka okołoporodowa.

- W tym zakresie mamy wiele do zrobienia. W ponad połowie porodówek w kraju nie wykonano w 2022 r. ani jednego znieczulenia zewnątrzoponowego, a to powinno być standardem. Kobieta ma być godnie traktowana i mieć zapewnioną intymność – zaznaczyła minister zdrowia.