W skład zespołów ratownictwa medycznego wchodzą osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych:

• co najmniej dwie w podstawowym ZRM: pielęgniarka systemu i/lub ratownik medyczny,
• trzy w specjalistycznym ZRM: lekarz systemu, pielęgniarka systemu i/lub ratownik medyczny.

Lekarz systemu to lekarz, który:

posiada specjalizację lub tytuł specjalisty w dziedzinie: anestezjologii i intensywnej terapii, medycyny ratunkowej lub neurologii albo lekarz po drugim roku specjalizacji w tej dziedzinie, który kontynuuje szkolenie specjalizacyjne, lub

posiada specjalizację lub tytuł specjalisty w dziedzinie: chorób wewnętrznych, kardiologii, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, ortopedii i traumatologii lub pediatrii

lub

w ramach szkolenia specjalizacyjnego ukończył moduł podstawowy w dziedzinie: chorób wewnętrznych, pediatrii lub chirurgii ogólnej i kontynuuje lub zakończył szkolenie specjalizacyjne oraz uzyskał tytuł specjalisty.

Lekarze systemu będący w trakcie odbywania specjalizacji w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, medycyny ratunkowej lub neurologii (wymienieni w art. 3 pkt 3 lit. a ustawy o PRM), zgodnie z art. 16r ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2021 r. poz. 790 ze zm.), w okresie 5 lat od dnia potwierdzenia zakończenia szkolenia specjalizacyjnego albo od dnia wydania decyzji o uznaniu dorobku naukowego i zawodowego pozostaną lekarzami systemu. W odniesieniu do lekarzy, w przypadku których status lekarza jest uzależniony od posiadania specjalizacji, czyli specjalistów: chorób wewnętrznych, kardiologii, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, ortopedii i traumatologii lub pediatrii (art. 3 pkt 3 lit. b) ustawy o PRM), przepis art. 16r ust. 11 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty nie będzie miał zastosowania.

Do lekarzy systemu, którzy w ramach szkolenia specjalizacyjnego ukończyli moduł podstawowy w dziedzinie: chorób wewnętrznych, pediatrii lub chirurgii ogólnej i kontynuują lub zakończyli szkolenie specjalizacyjne oraz uzyskali tytuł specjalisty (art. 3 pkt 3 lit. c ustawy o PRM), powinien mieć zastosowanie art. 16r ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, analogicznie jak w przypadku lekarzy, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a ustawy o PRM.

Pielęgniarka systemu to pielęgniarka, która:

• ma tytuł specjalisty lub specjalizuje się w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii

lub

• ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii oraz ma co najmniej trzyletni staż pracy na oddziałach tych specjalności, oddziałach pomocy doraźnej, w izbach przyjęć lub pogotowiu ratunkowym.

Ratownik medyczny to osoba, która:

• ukończyła studia na kierunku (specjalności) ratownictwo medyczne lub medycyna ratunkowa,  lub studia przygotowujące do wykonywania zawodu ratownika medycznego albo dwuletnią szkołę policealną* i uzyskała tytuł ratownika medycznego.

* Od roku 2013 nie prowadzi się naboru do szkół policealnych kształcących w zawodzie ratownika medycznego. Obecnie kształcenie ratowników medycznych odbywa się jedynie na studiach wyższych.

Wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego (WKRM) zatrudnia wojewoda spośród: 

• lekarzy systemu,
• ratowników medycznych lub
• pielęgniarek systemu.

Warunkiem koniecznym do pełnienia funkcji wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego przez ratownika medycznego lub pielęgniarkę systemu jest:

• ukończenie studiów pierwszego stopnia oraz
• posiadanie co najmniej 4-letniego doświadczenie w pracy na stanowisku dyspozytora medycznego.

Do zadań należy m.in.:

• współpraca z głównym dyspozytorem medycznym i jego zastępcą;
• koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń, która wymagała użycia jednostek systemu spoza jednego rejonu operacyjnego;
• rozstrzyganie sporów dotyczących przyjęcia osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego przez szpital od zespołu ratownictwa medycznego;
• udział w pracach wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego;
• współpraca z Krajowym Centrum Monitorowania Ratownictwa medycznego, innymi wojewódzkimi koordynatorami ratownictwa medycznego oraz z krajowym koordynatorem ratownictwa medycznego;
• współpraca oraz wymiana informacji z centrami zarządzania kryzysowego.

• Ocena stanu pacjenta w celu ustalenia postępowania i decyzji o podjęciu lub odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych.
• Układanie pacjenta we właściwej pozycji uzależnionej od stanu pacjenta lub odniesionych obrażeń.
• Podjęcie i prowadzenie podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dorosłych i dzieci.
• Bezprzyrządowe przywracanie drożności dróg oddechowych.
• Przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie drożności dróg oddechowych.
• Odsysanie treści z dróg oddechowych.
• Podjęcie tlenoterapii biernej lub wspomagania oddechu lub wentylacja mechaniczna.
• Intubacja dotchawicza w nagłym zatrzymaniu krążenia.
• Defibrylacja zautomatyzowana lub ręczna na podstawie EKG.
• Wykonanie i ocena zapisu EKG.
• Wykonanie przezskórnej elektrostymulacji serca w bradyarytmiach oraz kardiowersji w tachyarytmiach, w przypadku pacjentów niestabilnych hemodynamicznie.
• Monitorowanie czynności układu oddechowego i układu krążenia nieinwazyjnymi metodami.
• Kaniulacja żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej (polega na założeniu wenflonu do żyły).
• Wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu.
• Podawanie leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytniczą i wziewną oraz doszpikową, przy użyciu gotowego zestawu.
• Odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej.
• Oznaczanie poziomu parametrów krytycznych z użyciem dostępnego sprzętu, w tym w szczególności: poziomu glukozy w surowicy, elektrolitów w surowicy, badania gazometrycznego krwi włośniczkowej.
• Opatrywanie ran, tamowanie krwotoków, unieruchamianie złamań, zwichnięć i skręceń, unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnym uwzględnieniem odcinka szyjnego.
• Odebranie nagłego porodu w warunkach pozaszpitalnych.
• Segregacja medyczna.
• Podejmowanie działań zabezpieczających w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia.
• Podawanie koncentratów czynników krzepnięcia oraz desmopresyny w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, z zasobów własnych chorego.
• Przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczas transportu.
• Podawanie leków.

• Intubacja dotchawicza w laryngoskopii bezpośredniej w przypadku innym niż nagłe zatrzymanie krążenia z użyciem środków zwiotczających.
• Cewnikowanie pęcherza moczowego.
• Zakładanie sondy żołądkowej i płukanie żołądka.
• Podawanie na zlecenie lekarza leków określonych w rozporządzeniu i innych.
• Ratownik medyczny jest również uprawniony do wykonywania szczepień przeciwko COVID-19.