- Mam przyjemność ogłosić oficjalne rozpoczęcie ważnego projektu diagnozy i leczenia zaburzeń psychicznych w ramach programu FERS. Wierzę, że wysoka jakość projektu wzmocni jakość leczenia pacjentów i zapewni lepszy dostęp i lepszą opiekę psychiatryczną i psychologiczną w Polsce – powiedziała wiceminister zdrowia Katarzyna Kacperczyk - -w zeszłym roku minister Izabela Leszczyna podjęła decyzję o bezprecedensowym dofinansowaniu psychiatrii w tym psychiatrii dzieci i młodzieży. - Przeznaczyliśmy na to ponad 4,2 mld zł – 1,2 mld zł ze środków unijnych, a 3 mld zł ze środków budżetowych. Pieniądze zostaną przeznaczone na modernizację, remonty i zakup sprzętu, który poprawi jakość opieki nad pacjentem. 1,2 mld zł zostanie przeznaczone na wsparcie w różnym zakresie 3 poziomów referencyjnych, tj. psychiatrię środowiskową, oddziały dzienne i dzienne poradnie psychiatryczne – podsumowała minister Kacperczyk.

Dzięki unijnym środkom, opracowanych zostanie 20 specjalistycznych programów diagnozy i leczenia zaburzeń psychicznych – 15 dla dzieci i młodzieży oraz 5 dla dorosłych. Wypracowane programy zostaną wdrożone do kompleksowej praktyki diagnostycznej i leczniczej w IPiN oraz w partnerskim Specjalistycznym Psychiatrycznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Łodzi. Wsparcie dla 5 tys. pacjentów obejmie wizyty lekarskie, psychologiczne, badania laboratoryjne, genetyczne i obrazowe.  

- Do tej pory nie było na tak dużą skalę projektu wspierającego psychiatrię. Dzięki niemu  wypracujemy nowe standardy leczenia i ścieżki postępowania z pacjentem. Program potrwa do 31 lipca 2028 r. Po jego zakończeniu przedstawimy ministerstwu zdrowia wnioski - te z programów, które przyniosą efekty, będziemy rekomendować, aby stały się standardem i weszły do koszyka świadczeń gwarantowanych – mówił Piotr Nowicki, dyrektor Instytutu Psychiatrii i Neurologii.

Dr n. med. Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży podkreślała: - Czekaliśmy na taką zmianę. 15 programów diagnozy i leczenia w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży to bardzo dużo. Zostaną opracowane przez ekspertów. Szczególnym wyzwaniem jest diagnostyka i leczenie uzależnień, które zostały uwzględnione w programach. Mamy tu wiele do zrobienia.

Z kolei prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki, konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii dodał: - Włączenie dobrego leczenia jest szalenie ważne dla pacjenta. Naszym celem jest nowoczesna, pełna i jak najszybsza diagnostyka zaburzeń psychicznych, w tym diagnostyka obrazowa. Chcielibyśmy stworzyć najnowocześniejszy system opieki psychiatrycznej w Europie, zarówno dla dorosłych jak i dzieci i młodzieży.

Programy diagnostyczno - terapeutyczne dla dzieci i młodzieży obejmą:

• Diagnostyka i leczenie specjalistyczne dla młodzieży z podwójną diagnozą; 
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń ze spektrum autyzmu u DiM; 
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD, ang. obsessive-compulsive disorder) u DiM; 
• Diagnostyka i leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej u DiM;
• Diagnostyka i leczenie nieprawidłowo kształtującej się osobowości u młodzieży;  
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń afektywnych (w tym subklinicznych i lekoopornych) u DiM; 
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń psychotycznych (w szczególności: diagnoza różnicowa objawów podobnych do psychotycznych (PLE), stanów ryzyka psychozy oraz pierwszych epizodów psychotycznych, metody postępowania w zaburzeniach lekoopornych) u DiM;
• Diagnostyka i leczenie zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi u DiM  
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń depresyjnych i somatyzacyjnych (w tym zaburzeń nerwicowych  behawioralnych, psychosomatycznych) u DiM;                 
• Diagnostyka i leczenie niezgodności płciowej u DiM; 
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń odżywiania u DiM;   
• Diagnostyka i leczenie uzależnień behawioralnych u DiM; 
• Diagnostyka i leczenie uzależnienia od nikotyny u młodzieży; 
• Diagnostyka i leczenie uzależnień od substancji psychoaktywnych (SPA) u młodzieży;
• Diagnostyka i leczenie zaburzeń psych. u DiM ze współchorobowością somatyczną;

Programy diagnostyczne dla dorosłych:

• Diagnostyka zaburzeń psychotycznych (w szczególności pierwszych epizodów psychotycznych oraz zaburzeń lekoopornych); 
• Diagnostyka zaburzeń neurorozwojowych (w szczególności zaburzeń ze spectrum autyzmu, zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi);
• Diagnostyka zaburzeń lękowych, depresyjnych i somatyzacyjnych (w tym zaburzeń nerwicowych, behawioralnych, psychosomatycznych);
• Diagnostyka zaburzeń osobowości;
• Diagnostyka zaburzeń psych. w wieku podeszłym (psychogeriatria) oraz osób z zaburzeniami psych. ze współchorobowością somatyczną. 

Projekt obejmuje również szereg działań wspierających, takich jak:

• Szkolenia dla 880 pracowników IPiN i Partnera z zakresu procedur diagnostycznych i terapeutycznych,
• Ewaluację skuteczności wdrożonych programów,
• Konferencję dot. efektów projektu i wdrożenia programów w szerszym systemie opieki zdrowotnej.

Projekt realizowany jest od 1 grudnia 2024 r. do 31 lipca 2028 r.