Polska w ZEA

1.1. Struktura administracji gospodarczej

Administracja gospodarcza obejmuje sześć resortów gospodarczych na szczeblu rządu federalnego oraz departamenty właściwe dla spraw gospodarki i infrastruktury na szczeblu poszczególnych emiratów. W poszczególnych emiratach ważną rolę odgrywają lokalne izby handlu i przemysłu (w każdym emiracie jest jedna - nie ma, poza tym żadnych izb regionalnych czy branżowych), pełniące pewne funkcje administracyjno-urzędowe oraz zrzeszające przedsiębiorców. Wobec szczególnego znaczenia wydobycia i przetwarzania ropy naftowej i gazu ziemnego – zarówno z punktu widzenia całego państwa, jak i dysponujących tymi surowcami emiratów - nadzór nad tym sektorem sprawują w poszczególnych emiratach specjalne autonomiczne organy. np. w Abu Zabi jest to Najwyższa Rada Naftowa (SPC). Zasiadają w niej w większości przedstawiciele rządzącej dynastii z władcą emiratu na czele (w Abu Zabi jest to szejk Mohammed Bin Zayed Al Nahyan, będący jednocześnie prezydentem PZEA i władcą emiratu Abu Zabi).

1.2. Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Sytuację gospodarczą należy uznać za bardzo korzystną. Według najnowszych dostępnych prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), wzrost PKB w 2024 r. wyniesie 3,7%. Wzrost ten opiera się na solidnych podstawach. Gospodarka Emiratów jest coraz bardziej zdywersyfikowana (sektor nie-naftowy wytwarza już ponad 70% PKB, a jego wzrost w 2024 r. wyniesie 4,9%), z bardzo istotną rolą sektorów finansów, turystyki, nieruchomości, logistyki, przemysłu i nowoczesnych technologii. Przyjazne regulacje dla biznesu oraz dobre warunki życia skutkują dynamicznym napływem zagranicznych inwestycji. Napływ kapitału, w tym także dochodów z eksportu węglowodorów, powiększa rezerwy dewizowe (na koniec 2024 r. wyniosą one 200 mld USD, co odpowiada ośmiu miesiącom importu) oraz płynność na wewnętrznym rynku finansowym. Rezerwy te umożliwią skuteczniejszą absorpcję ewentualnych szoków zewnętrznych. Ważną pozytywną rolę odgrywa polityka państwa, w tym inwestycje w infrastrukturę, energetykę odnawialną, digitalizację czy sztuczną inteligencję. Władze realizują z powodzeniem reformy poprawiające efektywność instytucji państwowych. Dywersyfikacji dochodów służyło wprowadzenie w 2023 r. podatku CIT. Rozwojowi gospodarczemu sprzyja też liberalizacja przepływów handlowych i inwestycyjnych, otwierająca większe możliwości ekspansji dla rodzimego biznesu. Kraj odnotuje w 2024 r. 4,8% nadwyżkę budżetową oraz 9,1% nadwyżkę na rachunku bieżącym. Dług publiczny wyniesie 31% PKB. Stopa inflacji osiągnie natomiast wartość 2,2%. Dokonany w ostatnich latach znaczny wzrost stóp procentowych nie spowodował jednak zmniejszenia wartości kredytów udzielanych przedsiębiorstwom, co MFW tłumaczy dużym udziałem banków i firm z udziałem państwa w gospodarce. Wzrost PKB w sektorze węglowodorów wyniesie w 2024 r. 0,2%, jednak w 2025 r. wzrośnie do 7,3% na skutek podniesienia limitów produkcji w ramach OPEC+. Stopa bezrobocia wyniosła w Emiratach w 2023 r. 2,7%.

Największe zagrożenia dla rozwoju i wzrostu gospodarczego Emiratów nie są związane z czynnikami wewnętrznymi, a zewnętrznymi – wzrostem napięć i konfliktów w regionie oraz fragmentacją geopolityczną. Wzrost niestabilności w regionie może zakłócić napływ ludzi, kapitału i towarów do ZEA. Dobrym przykładem było zakłócenie transportu morskiego przez Zatokę Adeńską i cieśninę Bab-al-Mandab w wyniku ataków rebeliantów Huti. Wywarły one negatywny wpływ na gospodarkę Emiratów, co znalazło wyraz w spadkach indeksów na giełdach w Dubaju i Abu Zabi. Szybko zostały one jednak odwrócone, a zakłócenia handlu, pomimo wzrostu kosztów transportu, okazały się relatywnie niewielkie. Jako otwarta gospodarka utrzymująca zaawansowane relacje ekonomiczne z państwami ze wszystkich kontynentów, w tym największymi mocarstwami, Emiraty są zaniepokojone rosnącą fragmentacją światowej gospodarki na rywalizujące bloki – w tym szczególnie rywalizacją amerykańsko-chińską. Zagrożeniem dla stabilności gospodarczej ZEA są również fluktuacje na światowym rynku węglowodorów.

Pomimo zasadniczo dobrych ocen gospodarki i polityki ekonomicznej Emiratów, MFW przedstawił im jednak szereg rekomendacji. Dotyczą one m.in. kontynuowania dokładnego nadzoru nad stabilnością finansową, zwłaszcza wobec bardzo dużego wzrostu cen nieruchomości. Podobnie z ostrożnością powinny być wprowadzane innowacje na rynku walut cyfrowych i inne technologiczne innowacje finansowe. Konieczne jest także podjęcie bardziej intensywnych działań na rzecz walki z nielegalnymi przepływami finansowymi. Wskazane są dalsze strukturalne reformy podatkowe służące dywersyfikacji dochodów budżetowych, a także zwiększenie dostępności danych gospodarczych.

1.3. Główne sektory gospodarki

Do priorytetowych gałęzi emirackiej gospodarki zaliczane są obecnie przemysł, energetyka (w tym OZE), bezpieczeństwo żywnościowe, innowacje i przemysł wysokich technologii (w tym digitalizacja), logistyka, nieruchomości oraz opieka zdrowotna.

W ramach dążeń do dywersyfikacji gospodarczej i uniezależnienia od węglowodorów, PZEA ogłosiło w 2021 r. szereg inicjatyw gospodarczych. Założeniem dziesięcioletniej strategii „Operation 300 billion” jest do 2031 r. podwojenie udziału sektora przemysłowego i zwiększenie konkurencyjności PZEA. W ramach strategii wyszczególniono 11 priorytetowych dla gospodarki PZEA obszarów, tj.: technologie kosmiczne, materiały medyczne, energia odnawialna, produkcja maszyn, tworzyw sztucznych, chemikaliów, metali, zaawansowanych technologii, elektronika, farmaceutyki oraz żywność (F&B). W ramach inicjatywy „Operation 300 mld” Bank Rozwoju PZEA (Emirates Development Bank, EDB) do 2026 r. przeznaczy w sumie 30 mld PLN wsparcia dla priorytetowych sektorów przemysłowych. Dzięki zaangażowaniu EDB poprzez dedykowane programy finansowania, fundusze i akceleratory możliwe będzie efektywne wdrażanie zaawansowanych technologii w procesy produkcyjne oraz innowacje w sektorach MŚP i startupach. W 2022 r. bank EDB we współpracy z ministerstwem Przemysłu i Zaawansowanych Technologii PZEA planuje otworzyć kolejny fundusz dla MŚP i starupów w wysokości 1 mld PLN. Inicjatywa „Operation 300bn” jest kolejnym dowodem na zmiany zachodzące w kierunkach rozwoju emirackiej gospodarki.

Inicjatywa In-Country-Value (ICV), będącego kluczowym filarem strategii na rzecz przemysłu i zaawansowanych technologii tzw. Projects of the 50. Program ICV zakłada m.in. rozwój sektora przemysłowego (Industry 4.0), poprzez kampanię Make-it-in-the-Emirates przyczynia się do zwiększenia konkurencyjności lokalnych produktów i usług, przyciągnięcia BIZ oraz rozwoju zrównoważonego przemysłu. Włączenie kolejnych Emiratów do narodowego programu ICV usprawni integrację lokalnych łańcuchów dostaw oraz współpracę podmiotów z poszczególnych branż i szczebli administracji. Program ICV nastawiony jest głownie na rozwój zaawansowanych gałęzi przemysłu, technologii medycznych i farmaceutycznych, wodorowych, przemysłu ciężkiego
i maszyn, sektora spożywczego, technologii rolnych oraz elektroniki.

W ramach wysiłków na rzecz stworzenia gospodarki opartej na wiedzy, PZEA ogłosiło ambitne plany, aby znaleźć się w pierwszej 20. krajów na świecie o najwyższym Globalnym Indeksie Innowacji (GII). PZEA rokuje dobrze uwzględniając nakłady, liczbę nowopowstałych projektów oraz gromadzone dane; obszarem wymagającym większej uwagi jest natomiast wydajność, przekładającą się na wskaźnik PKB. W rankingu
GII w 2021 r. wśród 129 krajów PZEA znalazło się na 33. miejscu (najwyższym w świecie arabskim).

Strategia energetyczna. Mottem strategii energetycznej ZEA jest „Maksimum energii, minimum emisji”. Oznacza ono prymat celu maksymalizacji produkcji energii na potrzeby rozwijającej się gospodarki, z jednoczesnym największym możliwym ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Należy podkreślić, że zapotrzebowanie kraju na energię będzie wzrastać, m.in. na skutek rozwoju sektora AI i budowy na jego potrzeby konsumujących ogromne ilości energii centrów danych. W ramach tego ogólnego celu można wyróżnić trzy główne elementy emirackiej strategii energetycznej.

Pierwszy filar strategii zakłada utrzymanie podstawowej roli paliw kopalnych w systemie energetycznym. Pomimo że Emiraty z powodzeniem realizują cel dywersyfikacji źródeł energii, węglowodory odpowiadają wciąż za 40% całkowitych dochodów kraju oraz 50% jego eksportu (jak już wspomniano, ich udział w PKB jest według statystyk mniejszy niż 30%, jednak wynika to w znacznej mierze z nieuwzględniania w tej części przemysłu petrochemicznego). Podobnie jak inne państwa Zatoki, ZEA zamierzają zwiększyć produkcję ropy naftowej i gazu. W przypadku tego drugiego, stanowiącego obecnie niewielką część emirackiej produkcji energii, celem jest osiągnięcie samowystarczalności (obecnie 1/3 gazu sprowadzana jest z Kataru).

Drugi filar obejmuje warunkowe zmniejszanie roli paliw kopalnych – tzn. bez radykalnych ograniczeń w ich produkcji, ale przy maksymalizacji redukcji emisji przez nie gazów cieplarnianych. Emiraty posiadają szereg atutów pozwalających im na dalej idące wsparcie zielonej transformacji niż w przypadku innych krajów GCC: ogromne rezerwy ropy naftowej, a także możliwości przechowywania dwutlenku węgla. Dodatkowo emisje szczególnie szkodliwego dla klimatu metanu są efektem produkcji gazu, który jak już wspomniano stanowi tylko niewielką część produkcji węglowodorów przez ZEA. Podejście to znalazło wyraz w rezultatach szczytu COP28 w Dubaju z listopada-grudnia 2023 r. Kluczowym z nich było zobowiązanie państw producentów ropy naftowej do odchodzenia od paliw kopalnych etapami, w sposób zrównoważony, aby osiągnąć zerową emisję dwutlenku węgla do 2050 r.

Trzecim najważniejszym elementem strategii jest maksymalne zwiększanie produkcji energii z OZE oraz z wykorzystaniem energetyki nuklearnej. ZEA dokonują ogromnych postępów w produkcji energii z czystych źródeł. W przypadku emiratu Abu Zabi wytwarzanych z nich jest już 36% konsumowanej energii elektrycznej (30% z atomu i 6% z energii słonecznej), gdy jeszcze 10 lat temu było to zaledwie 2%. Celem jest, by do 2050 r. dla całego kraju wskaźnik ten osiągnął 44%. Przyczyn tak dużej determinacji w rozwijaniu zielonej energetyki jest kilka. Po pierwsze, ZEA zamierzają wykorzystywać energię z czystych źródeł do własnych potrzeb, co umożliwi przekierowanie zasobów gazu na eksport. Mogą być one również wykorzystane w przemyśle petrochemicznym. Istotną rolę odgrywają też bardzo niskie w Emiratach koszty rozwoju energetyki solarnej.

Dynamiczny rozwój w ZEA energetyki odnawialnej ma istotne konsekwencje dla ich polityki zagranicznej. Obejmuje ona bowiem w coraz większym stopniu budowę kontaktów z krajami dysponującymi kluczowymi surowcami i technologiami niezbędnymi w zielonej transformacji energetycznej. W tym kontekście należy wskazać na ogromny wzrost zaangażowania ZEA w Afryce, zwłaszcza w obszarze energetyki i logistyki. Emiraty inwestują znaczne sumy w infrastrukturę energetyczną i transportową, by zwiększyć eksport na rynki regionu, ale także, by uzyskać uprzywilejowany dostęp do zasobów energetycznych Afryki, w tym zwłaszcza metali rzadkich, który pozwoli im stać się jednym z liderów zielonej transformacji technologicznej. Dla krajów afrykańskich ZEA są wygodnym partnerem, dysponującym wielkimi zasobami finansowymi, szybką ścieżką decyzyjną inwestycji (z uwagi na dominującą rolę państwa w przedsiębiorstwach ich dokonujących) i nie stawiającym trudnych wymogów co do szybkiego odejścia od konwencjonalnych źródeł energii.

ZEA w dalszym ciągu będą rozwijać energetykę nuklearną. W przyszłym roku operacyjny będzie ostatni z dotychczas zbudowanych, czwarty reaktor elektrowni jądrowej w Barakah (pierwszej takiej instalacji w świecie arabskim). Emiraty są jednak zainteresowane budową kolejnego lub dwóch (konstrukcja elektrowni pozwala na wzniesienie w sumie jeszcze czterech). Wykonawcą takiej inwestycji będą najpewniej podmioty z Korei Południowej i USA, które zrealizowały dotychczasowe projekty.

1.4. Główne bogactwa naturalne

Głównymi zasobami naturalnymi PZEA są ropa naftowa, zasoby szacowane na 111,000 mld baryłek oraz gaz ziemny 8,200 mld m3 (w emiracie Abu Zabi znajduje się 90% całkowitych rezerw). PZEA jest siódmym co do wielkości producentem ropy naftowej na świecie i czwartym co do wielkości producentem ropy naftowej w kartelu OPEC (jako członek OPEC od 1967 r.). Pierwsze komercyjne pola naftowe odkryto w 1958 r. – lądowe w odwiercie Bab-2 oraz morskie w Umm Shaif. W 2024 r. produkcja ropy naftowej oscylowała średnio wokół 2,93 mln baryłek dziennie, podyktowana polityką OPEC i OPEC+. Koncern ADNOC (Abu Dhabi National Oil Company) jest największą spółką naftową w PZEA. Spółka intensywnie rozszerza swoją działalność zarówno w zwiększenie swoich mocy produkcyjnych węglowodorów
(do 2025 r. ADNOC zamierza produkować 5 mln b/d) jak i w produkcję energii odnawialnej, głównie wodoru. Największa w PZEA i zarazem trzecia największa na Bliskim Wschodzie rafineria należąca do ADNOC znajduje się w rejonie Al-Ruwais, jej możliwości produkcyjne szacuje się na poziomie 417 000 bpd. Do ADNOC należy także rafineria w Umm Al-Narr, w Jabel Ali znajduje się zakład należący do Emirates Oil, natomiast w Fudżajrze rafineria należąca do Metro Oil.

1.5. System walutowy, kurs i wymiana

Gospodarka pieniężna państwa znajduje się pod ścisłą kontrolą Banku Centralnego PZEA. Waluta - dirham (AED), dzielący się na 100 filsów - w pełni wymienialna na waluty światowe, związana jest stałym kursem wymiany z dolarem USA
(AED 3,67 = USD 1,00). W stosunku do innych walut - w tym również do euro - kurs dirhama jest płynny i zmienia się zależnie od kursu dolara USA względem tych walut. Wymiana walut obcych na dirhamy i w drugą stronę nie stanowi problemu. Kurs EUR (waluty miejscowej placówki) wynosi 4,05 AED. Nominały banknotów to 5, 10, 50, 100, 200, 500 i 1000 dirhamów.

1.6. Infrastruktura

PZEA posiada doskonałą, stale powiększaną sieć dróg i autostrad. Transport kolejowy został uruchomiony w marcu 2023 r. (Etihad Rail) i obejmuje trasę pomiędzy Ras Al Khaimah i Szardżą. Trasa pomiędzy Dubajem a Abu Zabi do 2030 r. ma być pokonywana przez pociągi w 50 minut. Docelowo kolej ma łączyć granice kraju od Arabii Saudyjskiej do Omanu, a łączna długość linii kolejowej ma wynieść 1200 km.

W PZEA doskonale rozwinięty jest transport lotniczy, obsługujący połączenia międzynarodowe. W PZEA znajduje się 10 portów lotniczych, z czego 7 to lotniska międzynarodowe. Międzynarodowy port lotniczy w Dubaju, DXB jest szóstym największym pod względem ruchu towarowego portem lotniczym na świecie, jest jednocześnie bazą jednej z największych linii lotniczych na świecie - Emirates Airlines. O skali lotniczego ruchu pasażerskiego mogą świadczyć liczby – samo lotnisko w Dubaju obsłużyło w przez pierwszych osiem miesięcy 2024 r. aż 98 mln pasażerów.

1.7. Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

Jedynym oficjalnym świętem państwowym jest upamiętniające rocznicę powstania państwa w 1971 roku Święto Narodowe przypadające na dzień 2 grudnia, dnia 1 grudnia przypada tzw. Dzień Pamięci (Commemoration Day), upamiętniający ofiary Emirackich funkcjonariuszy służby cywilnej, wojskowej oraz humanitarnej. Kolejnym świętem o stałej dacie jest Nowy Rok (1 stycznia). Pozostałe święta publiczne mają charakter religijny i są to święta ruchome, gdyż ich daty wyznaczane są przez obowiązujący w islamie rok księżycowy. Do najważniejszych z nich należą: Nowy Rok muzułmański (księżycowy), Urodziny Proroka (PBUH), Al-Isra wa Al-Miraj, Arafat Day, Eid Al-Fitr (zakończenie Ramadanu) czy Eid Al-Adha.

Udział rdzennej ludności emirackiej wynosi obecnie ok. 16% (1,5 mln). Pozostałe 84% populacji PZEA stanowią obcokrajowcy. Emiraty zamieszkuje ponad 200 różnych narodowości. Są to przede wszystkim imigranci z Indii i Pakistanu (ok. 60% ludności kraju), Filipin oraz innych krajów arabskich (Syria, Egipt, Jordania, Maroko, Irak), a także expaci z krajów zachodnich – w dużej mierze są to Brytyjczycy, Amerykanie, RPA, Francuzi, Niemcy, Australijczycy oraz ok. 300 tys. ludności rosyjskojęzycznej.

Największe miasta: Dubaj – ok. 3,8 mln mieszkańców, Abu Zabi (stolica państwa) – ok. 1,6 mln mieszkańców, Szarża – ok. 890 tys. mieszkańców oraz Al Ain – ok. 645 tys. mieszkańców.

Największe grupy narodowościowe to: Hindusi, Pakistańczycy, Bengalczycy, Filipińczycy, Egipcjanie, Sudańczycy, Palestyńczycy, Irańczycy. Największą zachodnią grupą narodowościową są Brytyjczycy.

W 2022 r. Zjednoczone Emiraty Arabskie były 53. gospodarką na świecie pod względem PKB, 28. pod względem PKB per capita, 24. gospodarką pod względem wielkości eksportu i 6. pod względem importu i eksportu. Kluczową rolę w rozwoju gospodarczym Emiratów odgrywa wymiana handlowa z zagranicą, gdzie wartość eksportu towarów w 2022 r. wyniosła 402 mld USD, natomiast importu 312 mld USD.

Głównym towarem eksportowym w 2022 r. są ropa naftowa (105 mld USD), rafinowana ropa naftowa (57,9 mld USD), złoto (32,8 mld USD), sprzęt nadawczy (17,7 mld USD) i diamenty (15,5 mld USD), eksportowane głównie do Indii (51 mld USD), Japonii (40,9 mld USD) Chin (32,5 mld USD), Arabii Saudyjskiej (27,8 mld USD).

Głównym towarem importowym PZEA w 2024 r. było złoto (57,1 mld USD), sprzęt nadawczy (20,3 mld USD), rafinowana ropa naftowa (19,5 mld USD), diamenty (17,5 mld USD) i samochody (12,9 mld USD), importowane głównie z Chin
(57,7 mld USD), Indii (31,6 mld USD), Stanów Zjednoczonych (18,7 mld USD), Arabii Saudyjskiej (8,8 mld USD).

Inwestycje zagraniczne

Wg UNCTAD World Investment Report w 2023 r., bezpośrednie inwestycje zagraniczne w PZEA wyniosły 30.68 mld USD, w porównaniu z 22,7 mld USD w roku 2022. Wynik ten zapewnił Emiratom 2 miejsce w rankingu. Skumulowane saldo napływu BIZ zwiększyło się do ok. 194,3 mld USD. Emiraty podpisały ze swoimi partnerami handlowymi łącznie ok. 106 umów o ochronie inwestycji oraz umów
o wolnym handlu (CEPA).

Największe inwestycje zagraniczne prowadzone przez PZEA obejmują kraje Azji i Afryki. Na początku 2023 r. firma logistyczna DP World przeznaczyła 1,1 mld USD na budowę portu w Senegalu. Firma deweloperska URB, ogłosiła plany dotyczące The Parks, 17-kilometrowego projektu budowy największego zrównoważonego miasta w Afryce na terenie Angoli. Projekt opiewać ma na 20 mld USD i ma być trzecim co do wielkości projektem typu greenfield na świecie. Podobny projekt Emiraty ogłosiły w Malezji - Bin Zayed International, dotyczący zainwestowania 9,6 mld USD w rozwój projektu nieruchomości o w Langkasuka, po utworzeniu joint venture z Widad Business Group (Malezja).

Przepływy inwestycji do PZEA wzrosły o 10%, do 23 mld USD – jest to największa dotychczas kwota w historii kraju. Emiraty otrzymały czwartą co do wielkości liczbę projektów typu greenfield (997), co stanowi wzrost o 84%. Dwa z największych to budowa szpitala terapii neutronowej, uniwersytetu medycznego i centrum kongresowego w Abu Zabi przez Star Energy (Austria) w ramach joint venture
o wartości 1,8 mld USD z lokalnymi firmami Royal Strategic Partners i MIG Group oraz budowę zakładu produkcji zielonego wodoru o wartości 1 mld USD w Khalifa Industrial Zone w Abu Zabi przez Korea Electric Power (Republika Korei).

Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich jest członkiem międzynarodowych organizacji gospodarczych takich jak: Bank Światowy (WB), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF), Światowa Organizacja Handlu (WTO), Panarabska Strefa Wolnego Handlu (GAFTA), Arabski Fundusz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego (AFESD), Organizacja Państw Eksporterów Ropy Naftowej (OPEC), Organizacja Państw Arabskich Eksportujących Ropę Naftową (OAPEC).

Gospodarcze umowy dwustronne

Polska i PZEA zawarły szereg umów dwustronnych o charakterze gospodarczym, należą do nich:

• Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania;
• Umowa o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji;
• Umowa o współpracy w komunikacji lotniczej;
• Umowa o współpracy gospodarczej;
• Umowa o współpracy w dziedzinie turystyki.

Dodatkowo szereg memorandów o współpracy MoU, które stanowią ważną podstawę rozwoju handlu i inwestycji między oboma krajami:

• Krajowa Izba Gospodarcza – Federacja Izb Przemysłowo Handlowych PZEA;
• KUKE-Etihad Credit Insurance;
• PAIH-Dubai Global Connect;
• o współpracy w dziedzinie szkolnictwa wyższego i badań naukowych;
• o rozwoju wzajemnej współpracy w dziedzinie rolnictwa i bezpieczeństwa żywności, współpracy naukowo-badawczej i rynków rolnych;
• o współpracy w dziedzinie innowacji oraz małej i średniej przedsiębiorczości. 

W dniu 7 lutego 2013 rok w Warszawie zostało podpisane porozumienia o współpracy dwustronnej między Komisją Nadzoru Finansowego a jej emirackim odpowiednikiem Securities & Commodities Authority. W dniu 11 grudnia 2013 roku w Abu Zabi podpisany został Protokół między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich zmieniający Umowę między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzoną w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 roku oraz Protokół sporządzony w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 roku.

Dwustronna wymiana handlowa

Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich to dla Polski kluczowy partner polityczny i gospodarczy na Bliskim Wschodzie. Pozostaje, wraz z Arabią Saudyjską, największym partnerem gospodarczym w regionie.

Saldo obrotów towarowych w pierwszych dziesięciu miesiącach 2024 r. wyniosło 2,4 mld zł nadwyżki po stronie polskiej (3,47 mld zł eksportu i 1,07 mld importu), podczas gdy w całym 2023 r. było to 2,19 mld zł (4,58 mld eksportu i 2,39 mld importu). Saldo obrotów usługowych za 2023 r. wykazało 430 mln zł nadwyżki (1,64 mld eksportu i 1,21 mld importu).

Obecnie w PZEA funkcjonuje około stu polskich podmiotów gospodarczych. Największa polska inwestycja w Emiratach prowadzona jest przez polską państwową spółkę energetyczną ORLEN. Polska spółka poszukuje złóż węglowodorów w emiracie Ras Al Khaimah i posiada tam swój zagraniczny oddział. Od stycznia 2018 r. działa w Dubaju prowadzone przez PAIH Zagraniczne Biuro Handlowe, którego zadaniem jest promocja Polski jako miejsca inwestycji oraz wspieranie polskiego biznesu już działającego na emirackim rynku, a także tych przedsiębiorców, którzy pragną zaistnieć na tutejszym rynku. W lutym 2024 r. utworzono zreszającą polskie firmy działające w Emiratach Polską Radę Biznesu w Dubaju, której celem jest wzmacnianie więzi biznesowych pomiędzy Polską i ZEA, a także zwiększenia ekspozycji polskiego biznesu w Emiratach.

Towary najczęściej eksportowane z Polski do PZEA to: maszyny i urządzenia mechaniczne, w tym maszyny rolnicze, budowlane, a także urządzenia przemysłowe; sprzęt elektryczny i elektroniczny, komponenty elektroniczne oraz sprzęt AGD; produkty rolno-spożywcze, w tym przetwory ze zbóż i pieczywa cukiernicze, przetwory mleczne, warzywa, owoce, przetwory spożywcze i mięso; produkty chemiczne
i farmaceutyczne, w tym chemikalia przemysłowe, kosmetyki, leki i wyroby farmaceutyczne; meble i artykuły wyposażenia wnętrz; wyroby metalowe i stalowe; samochody i części samochodowe; statki i łodzie. W ramach tworzenia strategicznych rezerw żywności ZEA poszukują dostawców, m.in. z Polski, podstawowych produktów żywnościowych takich jak mięso halal (drób i wołowina), produkty mleczne, mrożonki, produkty puszkowane i inne produkty łatwe do przechowywania.

Najczęściej importowane towary z PZEA do Polski to z kolei: produkty petrochemiczne; metale i wyroby metalowe (głównie aluminium); chemikalia przemysłowe; złoto, diamenty i biżuterie; urządzenia i komponenty elektroniczne, w tym sprzęt telekomunikacyjny; specjalistyczne produkty spożywcze i delikatesowe.

Wzajemne Inwestycje

Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich stworzyło korzystne warunki do inwestowania. Polscy przedsiębiorcy mają możliwości zakładania spółek na terenie tego kraju, zarówno w strefach specjalnych (free zones), jak i poza nimi. Wskaźnik wymiany handlowej między Polską a Emiratami w 2022 r. przewyższył poziom sprzed pandemii i wyniósł około 1,4 mld USD, a w 2023 r. około 1,5 mld USD, co stanowi wzrost o 20%. Wartość polskich inwestycji w emiratach wynosi ok. 270 mln USD, a emirackich w Polsce ok.140 mln USD - rozproszone w dziedzinach lotnictwa, turystyki, elektroniki, motoryzacji, przemysłu spożywczego, nauki i technologii. Tymczasem polskie BIZ w PZEA są realizowane w sektorach nieruchomości, technologii, nauki, nowoczesnych technologii i handlu detalicznego.

Podczas COP28 MASDAR ogłosił kolejną inwestycję w Polsce, dokonaną wspólnie z Taaleri Energia i polskim partnerem DOMREL. Inwestycja przewiduje budowę miksu farm fotowoltaicznych i wiatrowych generujących 1 GW energii w ciągu 5-7 lat. Polski producent luksusowych katamaranów SunReef Yachts uruchomił nową inwestycję o wartości 100 mln USD w emiracie Ras Al Khaimah. We wrześniu 2023 r. rozpoczęto realizację inwestycji działającej w Emiratach firmy spożywczej LULU w centrum logistyczne w Olsztynie.