Polska w Angoli

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy​​

Powierzchnia Demokratycznej Republiki Konga wynosi ponad 2,34 mln km2. Kraj sąsiaduje z Angolą, Zambią, Tanzanią, Burundi, Rwandą, Ugandą, Sudanem Południowym, Republiką Środkowoafrykańską i Republiką Konga (całkowita długość granic lądowych – 10 744 km). Długość wybrzeża DRK to 37 km, które znajduje się u ujścia rzeki Kongo do Oceanu Atlantyckiego.

Większość terytorium Demokratycznej Republiki Konga zajmuje kotlina rzeki Kongo, która otoczona jest ze wszystkich stron wyżynami i górami. Na północy kraju znajdują się płaskowyże o średniej wysokości 600 – 800 m n.p.m. Na południu występują tereny wyżynne, których wysokość wzrasta w kierunku południowo-wschodnim i osiąga tam ponad 2000 m n.p.m. Na wschodzie rozciągają się wulkaniczne masywy Wirunga oraz Ruwerozi (Góra Stanleya o wysokości 5109 m n.p.m.).

DRK zamieszkuje około 100 mln osób (dane b. szacunkowe). Stolicą kraju jest miasto Kinszasa (około 15 mln mieszkańców), pozostałe największe miasta  to Lubumbashi, Mbuji-Mayi, Kisangani i Kananga. 

Językiem oficjalnym jest język francuski. W kontaktach codziennych używane są także języki lokalne: lingala, kikongo, tchiluba i swahili (kingwana). Największe grupy etniczne to Luba, Bakongo i Mongo.

Warunki klimatyczne

Kraj dzieli się na trzy strefy klimatyczne: równikową (występuje w kotlinie rzeki Kongo oraz na wybrzeżu), podrównikową (na północ i południe od strefy równikowej) oraz suchą (południe prowincji Katanga). 

​​​​

Główne bogactwa naturalne

Na terenie DRK znajdują się złoża m.in.: kobaltu (połowa światowych zasobów), miedzi, ropy naftowej, złota, cynku, uranu, magnezu, diamentów, węgla kamiennego i srebra. Większość kopalni jest zlokalizowana w prowincji Katanga na południu kraju. DRK jest największym na świecie producentem kobaltu oraz znaczącym producentem miedzi i eksporterem diamentów. Posiada około 70% światowych zasobów koltanu, wykorzystywanego w przemyśle komputerowym i telekomunikacyjnym.

Lasy pokrywają ok. 2/3 powierzchni kraju, stanowiąc jedno z bogactw naturalnych  - eksport drewna stanowi 18% ogółu eksportu DRK.

System walutowy, kurs i wymiana

Waluta – frank kongijski (CDF)

1 frank kongijski = 100 centymów (centimes)

Oficjalny kurs CDF dostępny jest na stronie www Banku Centralnego DRK.

Dozwolony jest wwóz/wywóz do 10 000 USD w gotówce. Zabroniony jest wywóz waluty krajowej (CDF) oraz metali szlachetnych  i diamentów bez odpowiednich zezwoleń władz DRK. 

Religia

Najbardziej  powszechne są wierzenia miejscowe oraz religie synkretyczne bazujące na chrześcijaństwie. Wyznaje je ok. 80% ludności (z czego 60% katolicyzm, 20% protestantyzm). Około 10% Kongijczyków wyznaje islam (obecny w DRK od końca XIX wieku) a pozostałe 10% społeczeństwa religie tradycyjne (animizm).

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

Urzędy i instytucje publiczne otwarte są od poniedziałku do czwartku od 8:00 do 15:30, a w piątki od 8:00 do 15:00. Banki czynne są od poniedziałku do piątku w godz. 8:00–15:00. Większość firm i sklepów otwarte jest od poniedziałku do piątku w godz. 8:00-12:30 i 14:30-18:00, a w soboty od 8:00 do 12:30.

Wolne od pracy są następujące dni:

• 1 stycznia: Nowy Rok
• 4 stycznia: Dzień Męczenników
• 16 stycznia: Dzień Bohatera (ku pamięci L. Kabilli)
• 17 stycznia: Dzień Bohatera (ku pamięci P. Lubumby)
• 1 maja: Dzień Pracy
• 17 maja: Dzień Wyzwolenia
• 30 czerwca: Dzień Niepodległości
• 1 sierpnia: Dzień Rodziców
• 25 grudnia: Boże Narodzenie

Infrastruktura transportowa

W kraju istnieje około 15.000 kilometrów dróg szutrowych i około 2500 kilometrów dróg asfaltowych. Większość z nich wymaga remontu i spełnia jedynie podstawowe wymogi co do jakości.

W związku z dużymi odległościami i słabą siecią drogową preferowany jest transport lotniczy (krajowy przewoźnik Congo Airways​ obsługuje loty ze stolicy do wszystkich prowincji kraju). ​​​​​​ W DRK istnieją 24 lotniska z asfaltowymi pasami startowymi. Największymi portami lotniczym są N'djili w Kinszasie oraz Luano  w Lubumbashi. 

W DRK istnieje ponad 4700 kilometrów przejezdnych kolei, wykorzystywanych przede wszystkim do transportu towarów z i do portu w Matadi (w praktyce towary między Kinszasą i Matadi przewozi się głównie ciężarówkami). Ważną linią kolejową jest połączenie Kolwezi-Benguela, które umożliwia transport rudy miedzi i kobaltu z Katangi do nadoceanicznego portu w angolskim mieście Lobito.   

Obowiązek wizowy

Obywatele RP muszą wystąpić o wizę przed przybyciem do DRK. Wizy wydaje Ambasada DRK w Warszawie. Siedziba: ul. Wołodyjowskiego 48a, 02-724 Warszawa Telefon: + (22) 400 03 93.

Wymagany jest przynajmniej 6-miesięczny okres ważności paszportu. Przy wjeździe służby graniczne mogą żądać okazania biletu powrotnego. Nie ma obowiązku posiadania określonej kwoty pieniędzy na czas pobytu. 

Wizy turystyczne są wydawane na okres maksymalnie 6 miesięcy. Ponadto jest możliwość uzyskania wizy pracowniczej (dla osób zamierzających podjąć pracę najemną w DRK, ważnej na okres do 2 lat) lub biznesowej (dla osób chcących prowadzić działalność gospodarczą w DRK, ważnej na okres do 3 lat).

Należy pamiętać, że turyści mający w paszporcie wizę rwandyjską, ugandyjską lub burundyjską mogą napotkać trudności przy wjeździe do DRK.

Ustrój polityczny

Demokratyczna Republika Kongo jest republiką parlamentarną, z system półprezydenckim.

Obowiązująca konstytucja została przyjęta 13 maja 2005, zaaprobowana w referendum ogólnokrajowym 18–19 grudnia 2005 i ogłoszona 18 lutego 2006. Ustawa zasadnicza nadaje szerokie uprawnienia głowie państwa (mianowanie/odwoływanie ministrów  oraz całego rządu, inicjatywę ustawodawczą, mianowanie sędziów, zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi). Konstytucja zapewnia podstawowe wolności obywatelskie i prawa człowieka. Kraj podzielony jest na 25 prowincji i prowincję stołeczną.

Władza ustawodawcza

Parlament dwuizbowy: 

• Senat – 108 mandatów 
• Zgromadzenie Narodowe – 500 mandatów 

Kadencja trwa pięć lat. Ostatnie wybory przeprowadzono w dniu 30 grudnia 2018 roku. Zwycięstwo odniosła koalicja Front commun pour le Congo zdobywając 341 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym i 99 miejsc w Senacie. Koalicja ta jest zapleczem politycznym byłego prezydenta  Josepha Kabili. 

Na drugim miejscu uplasowała się koalicja La coalition Lamuka (112 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym), wspierająca  prezydenta F. Tshisekedi’ego.

Trzecią siłą w kongijskim parlamencie jest koalicja Cap pour le changement, kierowana przez aktualnego prezydenta kraju Felixa Tshisekedi’ego. Posiada 47 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym i trzy mandaty w Senacie.

Na przełomie 2020 i 2021roku nastąpiły istotne zmiany w strukturze politycznej Zgromadzenia Narodowego. W wyniku negocjacji większość parlamentarzystów zgłosiła akces do tzw. Świętego Przymierza, powołanego przez prez. F. Tshisekedi’ego. Posłowie opozycyjni (w tym posłowie wspierający b. prez. J. Kabilę) stanowią obecnie mniejszość w ZN.

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza skupia się w rękach Prezydenta DRK oraz, w mniejszym stopniu, w prerogatywach premiera kraju. To premier wraz rządem odpowiada przed Zgromadzeniem Narodowym mimo, że jest mianowany przez Prezydenta. Kadencja Prezydenta trwa 5 lat, z możliwością jednej reelekcji. Prezydent mianuje sędziów, gubernatorów prowincji, wyznacza dowódców sił zbrojnych czy ratyfikuje niektóre umowy międzynarodowe. 

Aktualnie urząd sprawuje Felix Tshisekedi, wcześniej wieloletni polityk opozycyjny, który wygrał wybory przeprowadzone 30 grudnia 2018 roku. Poprzedni Prezydent DRK, Joseph Kabila który sprawował urząd w latach 2001-2019,  był oskarżany o łamanie praw człowieka i celowe opóźnianie przeprowadzenia wyborów prezydenckich (wg konstytucji powinny zostać przeprowadzone pod koniec 2016 roku). Aktualnie J. Kabila jest senatorem (zgodnie z konstytucją DRK byli prezydenci zostają automatycznie dożywotnymi senatorami) i wciąż posiada duże wpływy polityczne, szczególnie w obydwu izbach kongijskiego parlamentu. 

Premier odpowiada za bieżące prace rządu, w tym politykę zagranicnzą i bezpieczeństwa (zarówno wewnętrznego jak i zewnętrznego). Największymi wyzwaniami stojącymi przed administracją rządową jest efektywne rządzenie na obszarze całego terytorium kraju - we wschodnich prowincjami DRK wciąż są aktywne opozycyjne grupy zbrojne, które pod pretekstem ideologii dokonują napadów rabunkowcyh. Drugim wyzwaniem rządu w Kinszasie jest przekonanie międzynarodowym inwestorów do lokowania prywatnego kapitału w DRK - do tej pory większość inwestycji zagranicznych w tym kraju była zabezpieczana gwarancjami rządowymi.  

Sądownictwo gospodarcze

Sądami powszechnymi są:

• Sąd Bezpieczeństwa Państwa (State Security Court)
• Sąd Apelacyjny (Court of Appeals) – administracyjny i sądowniczy
• Wielki Trybunał (Tribunal de Grande)
• Sądy grodzkie
• Sądy prawa zwyczajowego

Prawo cywilne bazuje na prawodawstwie belgijskim. Obowiązują również prawa zwyczajowe (szczególnie w kwestiach z zakresu prawa rodzinnego).

Sprawy gospodarcze sa rozpatrywane przez sądy grodzkie (pierwsza instancja), lub Wielki Trybunał (druga instancja).

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Gospodarka Demokratycznej Republiki Konga jest relatywnie słabo rozwinięta – ok. 65% ludności żyje poniżej granicy ubóstwa. Czynnikami uniemożliwiającymi szybki rozwój kraju jest nierozwinięta infrastruktura  oraz brak krajowego kapitału. Wdrażanie rządowych reform jest hamowane przez biurokrację i niestabilność (zwłaszcza we wschodnich prowincjach kraju).Zagraniczni inwestorzy zgłaszają obawy co do bezpieczeństwa inwestycji, min. ze względu na słaby wymiar sprawiedliwości.

Duża część gospodarki działa w szarej i czarnej strefie (według różnych analiz do 50% PKB).

Struktura gospodarki:

• rolnictwo: 19,7% PKB
• przemysł: 43,6% PKB
• usługi: 36,7% PKB

Główne sektory gospodarki

• przemysł wydobywczy: złoża kobaltu, koltanu (70% światowych zasobów), miedzi, ropy nafotwej, złota, srebra, diamentów, cynku, cyny i wolframu;
• rolnictwo: uprawy kawy, kakao, bananów, kukurydzy, ryżu, manioku, bawełny, kauczuku, trzciny cukrowej, palmy oleistej i orzeszków ziemnych;
• rybołóstwo: połowy śródlądowe w dopływach rzeki Kongo oraz w regionie Wielkich Jezior Afrykańskich; 
• leśnictwo: lasy pokrywają 60% powierzchni kraju, rocznie wycina się średnio ok. 7200 ha lasów, głównie na eksport 

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Główne kraje docelowe eksportu z DRK to ChRL (53%,), Zjednoczone Emiraty Arabskie (10,7%) Arabia Saudyjska (6,43%) oraz Korea Pd. (4,95%) .DRK eksportuje miedź, kobalt, ropę naftową, złoto, drewno, kawę, kakao oraz diamenty.

DRK importuje produkty przede wszystkim z ChRL (28,5%),  RPA (14,5%), Zambii (12.4%), Rwandy (5,1%), Belgii (4,9%) orazIndii (4.9%) . Główne towary importowane to artykuły spożywcze, minerały, maszyny, paliwa i środki transportu.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

• Światowa Organizacja Handlu - WTO
• Międzynarodowy Fundusz Walutowy – IMF
• Bank Światowy - World Bank
• Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju – UNCTAD
• Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego – UNIDO
• Wspólny Rynek dla Wschodniej i Południowej Afryki – COMESA
• Południowoafrykańska Wspólnota na rzecz Rozwoju – SADC
• Światowa Organizacja Własności Intelektualnej – WIPO
• Afrykański Bank Rozwoju - AfDB
• Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Środkowej - ECCAS
• Organizacja Państw Afryki Karaibów i Pacyfiku – OACPS
• Wspólnota Gospodarcza Krajów Wielkich Jezior - CEPGL

Gospodarcze umowy dwustronne

Brak

Dwustronna wymiana handlowa

W 2020 roku import z DRK do Polski wyniósł 2,4 mln EUR. Główne towary importowe to metale nieszlachetne oraz produkty mineralne. Eksport z Polski do DRK w 2020 roku wyniósł 39,4 mln EUR. Do DRK Polska eksportuje przede wszystkim art. spożywcze, maszyny, artykuły chemiczne oraz tekstylia.

Wzajemne inwestycje

Aktualnie nie są realizowane duże inwestycje wzajemne.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Brak formalnych barier dla towarów i usług z Polski - dostęp do kongijskiego rynku na takich samych warunkach towary i usługi z pozostałych państw UE.

Sektory, w których preferowane są inwestycje zagraniczne to: rolnictwo, energetyka, infrastruktura, przemysł przetwórczy oraz górnictwo.

Dostęp do rynku pracy

Cudzoziemcy chcący pracować w DRK muszą wystąpić o wizę pracowniczą (wniosek należy złożyć w przedstawicielstwie dyplomatycznym DRK). Jest to wiza przeznaczona dla cudzoziemca, który zamierza pracować na terytorium DRK dla firmy zarejestrowanej w DRK

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Zgodnie z prawem obowiązującym w DRK cudzoziemcy  mogą kupować budynki, ale nie mogą kupować gruntów (grunty mogą być dzierżawione na okres do 25 lat). Przed dokonaniem transakcji należy upewnić się, że dana nieruchomość rzeczywiście należy do sprzedającego. Najlepiej skorzystać w tym celu z pośrednictwa miejscowej kancelarii prawnej. 

Miesięczny koszt wynajmu willi w Kinszasie wynosi ok. 3 - 6 tys. USD. Koszt wynajmu mieszkania oscyluje w przedziale 500 – kilku tysięcy USD (zależy od standardu i lokalizacji). 

System zamówień publicznych

Zamówienia publiczne realizowane są co do zasady w formie przetargów. Oferty przetargowe zazwyczaj muszą być zgłoszone bezpośrednio do odpowiedniego ministerstwa. Informacje na temat przetargów publicznych są publikowane w urzędach, które organizują przetarg (w tym na stronie internetowej danego ministerstwa) oraz w lokalnych mediach.  

Ogólna kultura pracy jest podobna jak w Europie. Rozpowszechniony jest zwyczaj przerwy obiadowej w godzinach południowych (12-14). W tym czasie raczej niczego się nie załatwia, również w administracji. Kongijczycy wysoko cenią spotkania nieformalne, najlepiej w restauracji. Omówienie konkretnych spraw biznesowych powinno być poprzedzone wzajemnym zapoznaniem się, dlatego warto wyjść z biura z potencjalnym partnerem oraz poświęcić trochę czasu i uwagi na wymianę osobistych informacji (o rodzinie, zainteresowaniach itp.). Rozpoczynanie od konkretów może być potraktowane jako grubiaństwo lub arogancja. Pojęcie czasu i punktualność nie są tak ważne jak w Europie. Należy brać pod uwagę możliwość spóźnienia się partnera (korki, chaos komunikacyjny).

Ogólnie życie w Kinszasie jest dość uciążliwe. Nagminnie zawodzą usługi, brakuje energii elektrycznej i wody. Przygotowując wizytę trzeba liczyć się z możliwymi utrudnieniami i komplikacjami. Trzeba także być przygotowanym na improwizację – spotkania w zasadzie organizuje się (lub potwierdza) dopiero po przyjeździe.

Kongijczycy nie są bardzo formalni ws. ubiorów. Tradycyjne stroje afrykańskie są rzadkością, natomiast doceniana jest własna inwencja. Kongijczycy cenią ekstrawagancję w ubiorze i łączenie ostrych kolorów. Z drugiej strony, negatywnie odbierają ubiór niedbały. Osoba w sandałach, podkoszulku i krótkich spotkaniach nie zostanie poważnie potraktowana, a zabrudzony strój dyskredytuje całkowicie.

Z uwagi na słabość lokalnej waluty transakcje biznesowe są w zasadzie prowadzone w dolarach amerykańskich, która funkcjonuje jako drugi, a właściwie pierwszy środek płatniczy. Można regulować w USD prawie wszystkie należności, włącznie np. z rachunkami za energię elektryczną czy zakupy w sklepie. 

Obowiązuje wysoka tolerancja religijna. Obok tradycyjnych wyznań, w DRK i w Kinszasie w szczególności funkcjonuje mnóstwo lokalnych kościołów i sekt. Wysokim autorytetem cieszy się kościół katolicki. Kobiety są obecne w sferze biznesu także na wysokich stanowiskach.

Bank Centralny DRK

563, Bld. Colonel Tshiatshi
Gombe
Kinshasa
BP 2627 Kinshasa 1
République Démocratique du Congo

info@bcc.cd
www.bcc.cd

Federacja Kongijskich Przedsiębiorstw 

Federation des Entreprises du Congo

FEC-10 Avenue des aviateurs, Gombe, Kinshasa, RDC
Tél : +243812488909
E-mail : fec@fec–rdc.com
www.fec-rdc.com
 

Krajowa Agencja Promocji Inwestycji

L'Agence Nationale pour la Promotion des Investissements

Croisement de l'avenue TSF et du Blvd du 30 Juin n°33C Kinshasa / Gombe

tel.: +243 999 925 026

E-mail: anapi@investindrc.com
www.investindrc.cd