Polska w Argentynie

System gospodarczy

Paragwaj jest państwem o dużym bogactwie naturalnym i potencjale hydroelektrycznym. Gospodarka jest bardzo otwarta i zależna od handlu zagranicznego, a w szczególności od eksportu soi i  wołowiny (50% wartości eksportu). W ostatnich latach kraj poczynił znaczne postępy w dziedzinie polityki fiskalnej i monetarnej. Podstawę gospodarki Paragwaju stanowi hodowla bydła oraz rolnictwo - przede wszystkim uprawa soi, której kraj jest 4. światowym eksporterem. Dzięki sprzyjającym warunkom hydrologicznym Paragwaj jest też czołowym regionalnym eksporterem energii (patrz niżej).

Paragwaj osiągnął w 2023 r. dobre wyniki gospodarcze: PKB wzrosło o 4,6%, inflacja osiągnęła zgodny z celem banku centralnego poziom 3,7%, a bilans handlowy był dodatni pomimo suszy, która nawiedziła kraj na przełomie 2022 i 2023 r. Międzynarodowa agencja Moody’s podniosła w lipcu 2024 r. rating Paragwaju do poziomu inwestycyjnego (Baa3). Moody’s w swoim oświadczeniu podkreśliło że gospodarka Paragwaju stała się bardziej odporna na wstrząsy.

Z kolei wg MFW przywódcy Paragwaju w ostatnich latach uczynili z tego kraju jedną z najlepszych gospodarek w regionie. Fundusz podkreślił solidną politykę makroekonomiczną, wzrost produkcji, utrzymanie inflacji na niskim poziomie, wzrost bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz wysiłki podejmowane przez rząd w celu dywersyfikacji eksportu, poprawy infrastruktury oraz klimatu biznesowego. Jednocześnie MFW rekomendował rządowi Paragwaju nadanie priorytetu walce z korupcją, poprawieniu przejrzystości polityk publicznych, zmniejszeniu nieformalności gospodarki, poprawie zarządzania oraz zmniejszeniu różnic między płciami oraz polepszenia ściągalności podatków. MFW zatwierdził też w czerwcu 2024 r. wypłatę 100 mln USD dla Paragwaju w ramach programu "Resilience and Sustainability Facility (SRS)", powiązanego z zobowiązaniem rządu Paragwaju do wdrożenia reform związanych ze zmianami klimatycznymi.

W 2021 roku Paragwaj sporządził krajowy plan rozwoju do 2030 roku. Dokument ten stawia mocny nacisk na wysiłek państwa w kwestii przemian społecznych, podniesienia poziomu życia obywateli oraz zmniejszenia poziomu ubóstwa. Jako kluczowe z punktu widzenia inwestycji, wymienia te związane z rolnictwem oraz energetyką. W ramach planów modernizacyjnych zapowiadane są inwestycje badania nad technologią turbin wodnych, a także systemów inteligentnych sieci energetycznych (smart grids). Paragwaj jest krajem rolniczym, w związku z czym, planuje rozszerzenie powierzchni przeznaczonej na uprawy ekologiczne do 1 miliona hektarów do 2030 roku (obecnie wynoszą około 500 000 hektarów). Planowane są też dotacje przeznaczone na rozwój technologii służącej do kontroli zdrowia bydła (np. chipów RFID, pozwalających na lepsze zarządzanie żywieniem i profilaktykę chorób.) Poza tym planowane są tez inwestycje w infrastrukturę związane z promocją ekoturystyki. Paragwaj zapowiedział powstanie nowego krajowego planu rozwoju, który to ma zostać opublikowany w maju 2025 roku.

Paragwaj posiada bardzo niskie podatki VAT, CIT i PIT (nie większe niż 10%), a także oferuje liczne ulgi dla inwestorów, w tym:

- Zwolnienie lub czasowe zawieszenie taryf celnych mających wpływ na import surowców i maszyn.

- Zwolnienie lub czasowe zawieszenie płatności podatku od wartości dodanej (VAT) stosowanego do importu maszyn i surowców dla przemysłu.

- Zwolnienie z podatku od wartości dodanej (VAT) od eksportu.

- Ulgi w podatku VAT w przypadku kupna produktów lub usług, dokonanych na rynku krajowym na rzecz lokalnych dostawców.

- Możliwość uzyskania gwarancja niezmienności podatkowej przez okres do 20 lat (w zależności od kwoty inwestycji)

Paragwaj posiada też system stref wolnych od podatków, w których przedsiębiorcy pomimo bardzo niskich lub zerowych stawek podatkowych korzystają z możliwości komercjalizowania zagranicą produktów jako wytworzonych w Paragwaju. 

Do korzyści płynących z inwestycji w obszarach zwanych ,,wolnymi strefami’’ należą:

- Podatek VAT 0%.

- Usługi i transakcje między użytkownikami Wolnych Stref 0% podatku.

- Eksport do krajów trzecich 0,5% wartości faktury.

- Stawka na import surowców lub towarów 0%.

Wprowadzono także możliwość przejścia na jednolity podatek maquila w przypadku zakładów przemysłowych importujących maszyny i surowce. Korzyści dla tych podmiotów są następujące:

- Pojedynczy podatek w wysokości 1% od wartości dodanej na terytorium kraju lub od wartości faktury  wystawionej na zlecenie i rachunek spółki zagranicznej, w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa.

- Zawieszenie ceł importowych i podatków od surowców, dostaw i dóbr inwestycyjnych.

- Zwolnienie z opłat celnych, portowych i lotniskowych.

- Zwolnienie z podatków pobieranych od przekazów pieniężnych

- Odzyskanie ulgi podatkowej (VAT) odpowiadającej nabyciu towarów i usług związanych bezpośrednio lub pośrednio z działalnością maquili.

- Zwolnienie z podatków departamentalnych lub miejskich.

Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB

W 2022 r. usługi odpowiadały za 48,3 % PKB Paragwaju, rolnictwo i hodowla za 11,3, przemysł – 19,4%, budownictwo, gospodarka wodna i energetyka – 13,8, zaś podatki towarowe za 7,1%.

Polityka kursowa

Jednostką monetarną jest guaraní, PYG (1 guaraní = 100 centimos).  W obiegu znajdują się monety: 50, 100, 500 i 1000 guaraní, oraz  banknoty: 2 000, 5 000, 10 000, 20 000, 50 000 i 100 000 guaraní.

Kurs dolara amerykańskiego (USD) wynosi 7820,15 PYG, a euro (EUR) – 8 262 PYG (grudzień 2024 r.).

Surowce i technologie krytyczne

Na terytorium Paragwaju można znaleźć między innymi takie surowce mineralne jak magnez, wapień, gips, kamienie półszlachetne, marmur, żelazo, stal, dolomit, gliny, a także niektóre pochodne ropy naftowej. Jednym z najważniejszych bogactw naturalnych Paragwaju jest drewno.

Dzięki ogromnemu potencjałowi hydroenergetycznemu kraj stał się głównym eksporterem energii elektrycznej w Ameryce Południowej (3. na świecie). Szczególną rolę odgrywa tu elektrownia wodna Itaipú, ulokowana na rzece Paraná i eksploatowana wspólnie z Brazylią. Kolejna duża hydroelektrownia to Yacyretá na granicy z Argentyną. W Paragwaju ok. 99% energii elektrycznej pochodzi z hydroelektrowni.

W maju 2024 r. Paragwaj osiągnął porozumienie z Brazylią w kwestii taryfy za energię produkowaną przez hydroelektrownię Itaipú. Zgodnie z umową wzrośnie ona w latach 2024-2026 r. z 16,71 do 19,28 USD za kilowat miesięcznie. Przyniesie to krajowi 280 mln USD z opłat licencyjnych, 53 mln USD w postaci zysków kapitałowych, 265 mln USD z tytułu rekompensat za energię, a także 650 mln USD inwestycji rocznie. Jednocześnie zgodnie z umową od 2027 r. cena energii ma zostać obniżona do poziomu wynikającego z kosztów produkcji (do 10-12 USD za kilowat). Paragwaj będzie odtąd konkurował na rynku brazylijskim z lokalnymi dostawcami energii na równych zasadach. Asunción i Brasilia kontynuują negocjacje dot. innych niż poziom taryf elementów aneksu C traktatu z Itaipú.

Planowane są ogromne inwestycje w rozwój sieci elektrowni wodnych, z których najpoważniejszymi są modernizacje już istniejących elektrowni (w tym Itaipú), a także budowa zupełnie nowej na rzece Pilcomayo. Obecnie trwają pracę nad budową elektrowni Aña Cuá na rzece Paraná, która ma być ukończona do 2028 roku. W przyszłości planowana jest także budowa elektrowni hydroelektrycznej Corpus Christi.

Plany rozwoju energetyki nie ograniczają się jedynie do hydroelektrowni. Korzystając ze sprzyjających warunków klimatycznych, w tym dużego nasłonecznienia – przewidywany jest rozwój energii fotowoltaicznej, w tym budowy farm słonecznych. Dowodem na realizację tych planów są farmy fotowoltaiczne powstające w  Chaco. W dziedzinie energetyki planowana jest też strategiczna współpraca z państwami sąsiednimi.  Biorąc powyższe pod uwagę kraj posiada dobre warunki do rozwoju sektora zielonego wodoru.

Stan infrastruktury

Kraj nie ma dostępu do morza, natomiast jest poprzecinany siecią rzek, które zapewniają mu de facto dostęp do portów morskich (droga rzeczna Paragwaj-Parana).

W Paragwaju jest 12 lotnisk, z czego 2 to lotniska międzynarodowe (w Asunción i Ciudad del Este). Najważniejszymi portami na rzece Paragwaj są: Vileta, Asunción i San Antonio, a na rzece Paraná – Encarnación. Sieć drogowa (drogi i szosy) ma 80 127 km, z czego drogi utwardzone stanowią 6 987 km. 22 drogi o łącznej długości 8 756 km należą do kategorii dróg krajowych (caminos nacionales).

Rząd Paragwaju inwestuje w budowę tzw. Korytarza Bioceanicznego, czyli trasy lądowej, która ma w założeniu połączyć porty atlantyckie w Brazylii z portami pacyficznymi w Chile poprzez położoną na północy prowincję Chaco.

Z uwagi na brak dostępu do morza kluczowe znaczenie dla kraju mają porty i stan infrastruktury rzecznej na szlaku transportowym Paragwaj-Parana. Rząd kraju zamierza przeprowadzić inwestycje w tym zakresie, co może stanowić szansę dla polskich firm.

Kalendarz dni wolnych od pracy w roku 2025:

1 stycznia Nowy Rok

1 marca Dzień Bohaterów Ojczyzny

17 kwietnia Wielki Czwartek

18 kwietnia Wielki Piątek

1 maja Święto Pracy

14 maja Święto Niepodległości

15 maja Dzień Matki

12 czerwca Dzień Pokoju w Chaco

15 sierpnia Dzień Założenia Asunción

29 września Dzień Zwycięstwa pod Boquerón

8 grudnia Dzień Matki Boskiej z Caacupé

25 grudnia Boże Narodzenie

Podstawowe dane makroekonomiczne
	2023	2024 (prognoza)	2025 (prognoza)
PKB nominalne (USD ceny bieżące)[1]	42,96 mld USD	44,94 mld USD	46,8 mld USD
PKB (PPP)[2]	119,89 mld USD	127,42 mld USD	134,66 mld USD
Stopa wzrostu PKB (realna)[3]	4,7%	3,8%	3,8%
PKB per capita (nominalne)	5 690 USD	5 870 USD	6 030 USD
PKB per capita (PPP)[4]	15 870 USD	16 640 USD	17 360 USD
Stopa inflacji (CPI)[5]	4,6%	3,8%	4%
Stopa bezrobocia[6]	6,2%	6,3%	6,3%
Deficyt i nadwyżki budżetowe[7]	-3,8%	-2,3%	-1,8%
Dług publiczny (% PKB)[8]	41,2%	41,9%	41,2%
Rating kredytowy Fitch / Moody's / S&P	Fitch: BB+ Moody's: Moody's S&P: BB+

Pozycja Paragwaju w rankingach
	pkt	pozycja
Corruption Perception Index (Transparency International)	28/100	136/180
Global Innovation Index (World Intellectual Property Organization)	21,9	93/133
Economic Freedom Index (Heritage Foundation)	60,1	80/184

 

Relacje dwustronne między Paragwajem a Polską

Wymiana handlowa Polski z Paragwajem w chwili obecnej nie ma dużej skali. Stosunki ekonomiczne z tym krajem powinny być analizowane w szerszym kontekście wynikającym z przynależności tego kraju do Mercosur. Największe możliwości eksportowe dla polskich firm istnieją w dziedzinach związanych z rolnictwem (chemikalia i nawozy, maszyny rolnicze, w tym traktory i ich części, drony i samoloty rolnicze), przemysłem drzewnym (maszyny do prac leśnych i obróbki drewna, celuloza), rozbudową infrastruktury drogowej (maszyny drogowe, materiały budowlane), sektorem rzecznym, sektorem zielonych technologii, ICT oraz w sferze takich towarów jak: farmaceutyki, kosmetyki, kutry patrolowe, wyroby stalowe, przełączniki elektroniczne i elektromechaniczne, panele fotowoltaiczne. W kraju jest obecny m.in. polski producent oświetlenie LED.

Główne pozycje w eksporcie do Paragwaju: produkty pochodzenia zwierzęcego, ciągniki, części do maszyn, maszyny żniwne, papier, żarówki

Główne pozycje w imporcie: soja i produkty sojowe, nasiona,  tytoń, węgiel drzewny, ryż, orzeszki ziemne.

Wartość obrotów handlowych między Polską a Paragwajem : (mln EUR)

	2021	2022	2023
Obroty	202,6	174,8	82,9
Eksport	11,5	14	18,3
Import	159,2	160,8	64,6
Saldo	-148	-147	-46

źródła: SWAiD STAT GUS

Relacje z UE

Relacje UE z Paragwajem reguluje umowa ramowa o współpracy zawarta w 1992 r. Kolejnym dokumentem prawnym, określającym współpracę UE z Paragwajem jest „Umowa ramowa o współpracy międzyregionalnej między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Wspólnym Rynkiem Ameryki Południowej i jego Państwami (Mercosur - Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj), z drugiej strony”, która została podpisana w 1995 r. i weszła w życie w 1999 roku. W grudniu 2024 r. UE i kraje Mercosur zakończyły negocjacje nad treścią Umowy Stowarzyszeniowej między blokami. Rozmowy na ten temat trwały od 1999 r. (z przerwą w latach 2004 – 2010).

Europejskie firmy w Paragwaju inwestują głównie w sektorze leśnym oraz rolnictwie, w tym m.in. w produkcję drewna, pulpy eukaliptusowej, celulozy czy papieru (np. austriacka grupa Heinzel). Europejskie inwestycje dotyczą także uprawy soi i produktów pochodnych, w tym biopaliw (np. niemiecka firma Cremer). 

Produkty eksportowane przez kraje UE do Paragwaju można podzielić na kategorie, spośród których do najliczniejszych należą:

- produkty motoryzacyjne (części samochodowe, ciężarówki, akcesoria samochodowe) – 8,8%

- żywność (czekolada, alkohol, tytoń) – 17,5%

- maszyny (maszyny rolnicze, układy scalone, grzejniki, maszyny do obróbki drewna i  produkcji papieru, tablice sterownicze/rozdzielnice, wirówki, kontenery cargo, urządzenia dźwigowe) 22.4%

- produkty chemiczne (perfumy, leki, nawozy, kosmetyki, chemia gospodarcza) – 24,6%

Baza traktatowa (między krajem opisywanym a Polską i UE)

Podstawę prawną dwustronnych w relacjach Polski z Paragwajem stanowią:

1.         Umowa o ruchu bezwizowym między Rządem RP a Republiką Paragwaju dla posiadaczy paszportów dyplomatycznych i paszportów służbowych, która obowiązuje od 4 października 1993 r.

2.         Umowa między Rządem RP a Rządem Republiką Paragwaju o współpracy w dziedzinie kultury, edukacji i nauki, która obowiązuje od 12 grudnia 2007 r.

Data aktualizacji: grudzień 2024