Polska w Argentynie

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Republika Paragwaju jest położona w Ameryce Południowej. Nie posiada dostępu do morza. Graniczy z Boliwią na północnym zachodzie, Brazylią na wschodzie i Argentyną na południowym zachodzie. Stolicą Paragwaju jest Asunción.

Powierzchnia Paragwaju wynosi 406 752 km2. Liczba ludności wynosi 7 353 038 osób, z czego 62,9% zamieszkuje miasta, a 37,1% wieś (2021).

Językami urzędowymi Paragwaju są hiszpański i guaraní.

Warunki klimatyczne

Paragwaj jest położony w strefie klimatu zwrotnikowego (suchy na zachodzie, wilgotny na wschodzie). Średnia temperatura w lecie wynosi 25-35°C, a w zimie 10-12°C. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 1 500 mm jednak jest ona zróżnicowana regionalnie: na wschodzie kraju wynosi 2 000-3 000 mm, w Chaco (na zachodzie) 800 mm, natomiast przy granicy z Boliwią 400 mm. 

Główne bogactwa naturalne

Na terytorium Paragwaju można znaleźć między innymi takie surowce mineralne jak magnez, wapień, gips, kamienie półszlachetne, marmur, żelazo, stal, dolomit, gliny, a także niektóre pochodne ropy naftowej.

Jednym z najważniejszych bogactw naturalnych Paragwaju jest drewno.

System walutowy, kurs i wymiana

Jednostką monetarną jest guaraní, PYG (1 guaraní = 100 centimos).  W obiegu znajdują się monety: 50, 100, 500 i 1000 guaraní, oraz  banknoty: 2 000, 5 000, 10 000, 20 000, 50 000 i 100 000 guaraní. 
Kurs dolara amerykańskiego (USD) wynosi 6840,39 PYG, a euro (EUR) – 7696,12 PYG (grudzień 2021 r.).

Religia

Paragwajska konstytucja gwarantuje wolność wyznania. Katolicy stanowią 88,30% ludności, protestanci – 6,8%, niewierzący – 2,6%, a inne wyznania chrześcijańskie (Mormoni, Świadkowie Jehowy) – 0,9% (2018).

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

• 1 stycznia – Nowy Rok                                                           
• 1 marca – Święto Bohaterów
• 1 maja – Święto Pracy
• 14 – 15 maja – Święto Niepodległości
• 12 czerwca – Pokój z Chaco
• 15 sierpnia – założenie Asunción
• 29 września – Zwycięstwo w bitwie pod Boquerón
• 8 grudnia – Matki Boskiej z Caacupé
• 25 grudnia – Boże Narodzenie

Święta ruchome: 
Wielki Czwartek i Wielki Piątek (Wielkanoc).

Infrastruktura transportowa

W Paragwaju jest 12 lotnisk, z czego 2 to lotniska międzynarodowe (w Asunción i Ciudad del Este). Najważniejszymi portami na rzece Paragwaj są: Vileta, Asunción i San Antonio, a na rzece Paraná – Encarnación. Sieć drogowa (drogi i szosy) ma 80 127 km, z czego drogi utwardzone stanowią 6 987 km. 22 drogi o łącznej długości 8 756 km należą do kategorii dróg krajowych (caminos nacionales).

Obowiązek wizowy

Obywatele polscy udający się do Paragwaju w celach turystycznych na okres krótszy niż 90 dni są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy. W innych przypadkach powinni skonsultować cel swojej podróży w Ambasadzie Republiki Paragwaju w Berlinie (właściwej terytorialnie dla Polski). Jeśli obywatele RP planują przebywać w Paragwaju dłużej niż 90 dni, powinni uzyskać stosowną wizę w Paragwajskim urzędzie migracyjnym. Aby wjechać na terytorium Paragwaju należy przedstawić dokument paszportowy ważny co najmniej 3 miesiące od daty planowanego wjazdu.

Należy pamiętać, że od marca 2020 r., tj. od wybuchu pandemii COVID-19, zasady wjazdu na terytorium Paragwaju uległy zmianie. Aktualne informacje znajdują się w zakładce Informacje dla podróżujących MSZ/Paragwaj. ​​

Ustrój polityczny

Paragwaj jest republiką o charakterze unitarnym. Zgodnie z konstytucją z 1992 r., która po raz pierwszy w historii tego kraju usankcjonowała trójpodział władzy, głową państwa i szefem rządu jest prezydent. Paragwajski parlament, nazywany Kongresem, składa się z dwóch izb: Izby Deputowanych (niższej) i Senatu (wyższej). Najwyższą władzę sądowniczą w Paragwaju sprawuje Sąd Najwyższy, którego 9 członków wybierają Senat i prezydent.

Głównymi siłami politycznymi w Paragwaju są następujące partie: Stowarzyszenie Narodowo-Republikańskie (Asociación Nacional Republicana, ANR), znane jako Partia Colorado (Czerwona) oraz Autentyczna Partia Radykalno-Liberalna (Partido Liberal Radical Auténtico, PLRA).

Władza ustawodawcza

Władzę ustawodawczą w Paragwaju sprawuje dwuizbowy Kongres. Izba Deputowanych składa się z 80 osób, a Senat – z 45. Zarówno deputowani, jak i senatorowie są wybierani w wyborach powszechnych na okres 5 lat.

Władza wykonawcza

Prezydent wybierany jest wraz z wiceprezydentem w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję. Prezydent jest nie tylko głową państwa, ale również szefem rządu, o składzie którego decyduje.

W wyborach prezydenckich w kwietniu 2018 r. zwyciężył Mario Abdo Benítez, polityk i przedsiębiorca reprezentujący Partię Colorado. Jest on jednocześnie przywódcą jednej z dwóch frakcji w Partii Colorado – Colorado Añetete. Na czele drugiej frakcji, Honor Colorado, stoi b. prezydent Horacio Cartes.

Struktura administracji gospodarczej

Ministerstwo Finansów

• Podsekretariat Stanu ds. Administracji i Finansów;
• Podsekretariat Stanu ds. Gospodarki;
• Podsekretariat Stanu ds. Podatkowych.

Ministerstwo Przemysłu i Handlu

• Podsekretariat Stanu ds. Przemysłu;
• Podsekretariat Stanu ds. Handlu;
• Podsekretariat ds. Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorstw.

Ministerstwo Rolnictwa i Hodowli.

Ministerstwo Robót Publicznych i Komunikacji

• Sekretariat Stanu ds. Administracji i Finansów;
• Sekretariat Stanu ds. Górnictwa i Energetyki;
• Sekretariat Stanu ds. Robót Publicznych i Łączności;
• Sekretariat Stanu ds. Transportu.

Sądownictwo gospodarcze

W uzupełnieniu.

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Paragwaj jest państwem o dużym bogactwie naturalnym i potencjale hydroelektrycznym. Kraj nie ma dostępu do morza, natomiast jest poprzecinany siecią rzek, co umożliwia m.in. produkcję czystej energii. Gospodarka jest bardzo otwarta i zależna od handlu zagranicznego, a w szczególności od eksportu soi i  wołowiny (50% wartości eksportu). W ostatnich latach kraj poczynił znaczne postępy w dziedzinie polityki fiskalnej i monetarnej. Podstawę gospodarki Paragwaju stanowi hodowla bydła oraz uprawa bawełny, trzciny cukrowej, herbaty i soi. Paragwaj jest 4. światowym eksporterem soi. Połowa paragwajskiego eksportu kierowana jest do krajów członkowskich Mercosur. Drugim partnerem handlowym jest Unia Europejska, importująca z Paragwaju przede wszystkim soję, bawełnę i mięso.

Państwu brakuje surowców mineralnych, ale dzięki ogromnemu potencjałowi hydroenergetycznemu kraj ten stał się głównym eksporterem energii elektrycznej w Ameryce Południowej (3. na świecie) – szczególną rolę odgrywa tu elektrownia wodna Itaipú, ulokowana na rzece Paraná i eksploatowana wspólnie z Brazylią.

Wzrost gospodarczy w latach 2014-2018 KPB oscylował w przedziale 3,75%-4,7%, niemniej w 2019 wzrost spadł do 0,2%. Zmniejszenie produkcji przemysłowej i rolno-hodowlanej nastąpiło wskutek ogólnie niepewnej sytuacji makroekonomicznej na świecie, w tym w sąsiednich krajach, co przełożyło się także na spadek wymiany handlowej.

Dla rozwoju gospodarki Paragwaju kluczowe jest przyciąganie inwestycji zagranicznych i zachowanie dobrego wizerunku kraju na rynkach międzynarodowych. Zachętą dla inwestorów jest niski koszt energii, tania siła robocza oraz zwolnienia podatkowe na podstawie tzw. Ley de maquila. Z tych ułatwień korzystają głównie firmy brazylijskie, które często przenoszą swoją działalność na teren Paragwaju.

Polityka gospodarcza, w tym nacisk na przyciąganie inwestorów zagranicznych, zaczyna przynosić rezultaty. Agencje ratingowe Fitch oraz Standard & Poor's przyznały temu krajowi rating BB+.

Paragwaj prowadzi ostrożną politykę fiskalną. Deficyt budżetowy w 2018 r. nie przekroczył ustalonego limitu (1,5%) i wyniósł 1,3% PKB. Pomimo emisji obligacji mających na celu sfinansowanie wydatków na infrastrukturę, dług publiczny pozostawał na niskim poziomie: w 2018 r. wyniósł 19,7% PKB, a w 2017 r.- 18,2% PKB. Zgodnie z oceną MFW rezerwy walutowe znajdują się na adekwatnym poziomie dla obsługi długu zagranicznego. Wiarygodność polityki monetarnej Paragwaju wzrosła od 2011 r., gdy wprowadzono cele inflacyjne. Inflacja w 2019 r. wyniosła 2,8% (3,9% w 2018 r.). Bank centralny w ostatnich latach poluzował politykę monetarną, obniżając stopy procentowe najpierw do poziomu 5,5%, a następnie do 4%.

 Rząd Paragwaju wykorzystał korzystną sytuację ekonomiczną do zwiększenia inwestycji na infrastrukturę, będącą jednym z największych problemów strukturalnych kraju. Aby ograniczyć presję fiskalną, rząd rozwijał system finansowania inwestycji poprzez partnerstwo publiczno-prywatne. Paragwaj podejmuje także próby dywersyfikacji czynników wytwórczych PKB oraz rynków eksportowych, co miałoby doprowadzić do zmniejszenia wahań wzrostu gospodarczego kraju.

Najważniejsze wskaźniki makroekonomiczne

Źródło: Bank Światowy

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

• WTO: Paragwaj jest członkiem WTO od 1 stycznia 1995 r. Należy m. in. do następujących grup negocjacyjnych: Mercosur, SVEs i Cairns.
• UNCTAD: Paragwaj jest krajem członkowskim Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.
• MERCOSUR: Paragwaj jest jednym z krajów założycielskich MERCOSUR - Wspólnego Rynku Południa. ZICOSUR: Wszystkie departamenty Paragwaju należą do Zicosur, procesu regionalnej integracji horyzontalnej, który stanowi subregion w ramach struktury MERCOSUR z włączeniem północnych regionów Chile i południowych Peru.
• ANDYJSKA KORPORACJA ROZWOJU: Od 1997 r. Paragwaj jest akcjonariuszem w tej międzynarodowej instytucji finansowej, która wspiera rozwój i integrację krajów członkowskich.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Relacje UE z Urugwajem reguluje umowa ramowa o współpracy zawarta w 1992 r. Kolejnym dokumentem prawnym, określającym współpracę UE z Urugwajem jest „Umowa ramowa o współpracy międzyregionalnej między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Wspólnym Rynkiem Ameryki Południowej i jego Państwami (Mercosur  - Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj), z drugiej strony”, która weszła w życie w 1999 roku.

W czerwcu 2019 r. UE i kraje Mercosur osiągnęły polityczne porozumienie (Agreement in principle) co do warunków zakończenia negocjacji handlowej części Umowy Stowarzyszeniowej. Rozmowy na ten temat trwały od 1999 r. (z przerwą w latach 2004 – 2010).

W świetle danych za rok 2018, Paragwaj dla UE jest 99 pod względem wielkości obrotów partnerem handlowym (84 w imporcie i 105 w eksporcie). Udział Paragwaju  w ogólnym imporcie i eksporcie UE oscyluje wokół 0 %. W 2018 r. (w porównaniu z rokiem 2017) import UE z Paragwaju zmalał o 35,4% i osiągnął poziom ok. 742 mln EURO. Eksport UE do tego kraju wzrósł w tym okresie o 1,3% do poziomu 694 mln EURO.

UE dla Paragwaju jest 3, po Brazylii i Argentynie, pod względem wielkości obrotów partnerem handlowym (4, po Chinach, Brazylii i Argentynie, pod względem importu oraz 3, po Brazylii i  Argentynie, pod względem eksportu). W 2018 r. udział importu z UE w ogólnym imporcie Paragwaju wyniósł 14,8%. W przypadku eksportu Paragwaju, współczynnik ten wyniósł 11,6%.

Gospodarcze umowy dwustronne

Między RP a Paragwajem nie ma podpisanych umów o charakterze gospodarczym.

Handel zagraniczny

Wartość polsko-paragwajskich obrotów handlowych (USD)

Źródło: SWAiD STAT GUS

Główne pozycje w eksporcie: kątowniki, kształtowniki stalowe, nawozy, chemikalia organiczne, wódka, papier i tektura.

Główne pozycje w imporcie: soja, kawa rozpuszczalna, nasiona sezamu i drewno.

Obroty handlowe Polski z Paragwajem są niewielkie. Wynika to głównie z małego zainteresowania polskich firm rynkiem paragwajskim i braku działalności promocyjnej. Paragwaj jest postrzegany jako rynek niestabilny, ryzykowny i mało znany. W 2019 r. polski eksport sięgnął 13,6 mln USD, a import – 108,1 mln USD (obroty 121,7 mln USD, ujemne saldo 94,4 mln USD).

W opinii Ambasady RP w Buenos Aires największe możliwości eksportowe dla polskich firm istnieją w dziedzinach związanych z rolnictwem (chemikalia i nawozy, maszyny rolnicze, w tym traktory i ich części, samoloty rolnicze), przemysłem drzewnym (maszyny do prac leśnych i obróbki drewna) i rozbudową infrastruktury drogowej (maszyny drogowe, materiały budowlane) oraz w sferze takich towarów jak: farmaceutyki, kosmetyki, kutry patrolowe, wyroby stalowe oraz przełączniki elektroniczne i elektromechaniczne.

Z porównania statystyk handlu zagranicznego Paragwaju i Polski należy wnioskować, że znaczna część polskiego eksportu do tego kraju jest dokonywana za pośrednictwem firm zagranicznych (via Hamburg lub Rotterdam).

Wzajemne inwestycje

Nie odnotowano wzajemnych inwestycji Polski i Paragwaju.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Obroty handlowe z Paragwajem powinny być analizowane w szerszym kontekście wynikającym z przynależności tego kraju do Mercosur. Kolejne rzady w Paragwaju kontynuują politykę sprzyjającą zagranicznym inwestorom.

W opublikowanym przez Bank Światowy zestawieniu „Doing Business 2020”, Paragwaj pod względem warunków sprzyjających do prowadzenia działalności gospodarczej, zajmuje 125 pozycję wśród 190 ujętych w rankingu gospodarek świata (spadek o 8 miejsc w porównaniu do 2019 r.).

W odniesieniu do kategorii handel zagraniczny, Paragwaj zajmuje 128 pozycję (spadek o 1 miejsce w stosunku do roku 2019 r.).

Służby celne Paragwaju wymagają, aby cała dokumentacja importowa (np. faktura handlowa, świadectwo pochodzenia, cennik, dokumenty przewozowe) była opatrzone pieczęcią przez paragwajski konsulat akredytowany w kraju pochodzenia towaru. Wymóg ten stanowi znaczne utrudnienie dla polskich eksporterów. Pozyskanie pieczęci jest czasochłonne, ponieważ w przypadku Polski właściwy jest Konsulat Republiki Paragwaju w Berlinie; ponadto sam proces stemplowania trwa stosunkowo długo. Przyczynia się to do wzrostu kosztów eksportu do tego kraju. W przypadku braku odpowiedniej pieczęci, na eksportera może zostać nałożona grzywna w wysokości do 200% normalnej opłaty za stemplowanie dokumentów.

Dostęp do rynku pracy

Cudzoziemcy, którzy chcą pozostać w Paragwaju na dłużej i podjąć pracę, muszą zostać uznani za przebywających stale lub przejściowo w kraju zgodnie z Prawem Migracyjnym N˚978/96. Niestałym rezydentem jest ten, który przybywa do kraju bez zamiaru osiedlenia się  w nim, stałym rezydentem jest natomiast ten, który ze względu na rozwijaną działalność pragnie w nim pozostać na stałe lub przejściowo. Obcokrajowcy będący rezydentami w Paragwaju mają prawo do pracy, nawet jeśli ich pobyt jest przejściowy (do roku) lub tymczasowy (na rok, odnawialny do 6 lat). Niezbędne jest przedstawienie właściwej dokumentacji w urzędzie migracyjnym, w celu otrzymania m. in. dokumentu tożsamości w postaci karty identyfikacyjnej.

W przypadku firm zagranicznych, zatrudniających osoby zameldowane w Paragwaju do działania w charakterze ich przedstawicieli na terenie kraju, należy uwzględnić fakt, że zdarzają się przypadki problemów w związku z kryteriami zwolnienia z pracy i należnych odszkodowań.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Przy nabywaniu nieruchomości ważną rolę odgrywa notariusz, który za swoje usługi pobiera 0,75-2% od wartości nieruchomości i dodatkowe 10% za podatek VAT. Jest on odpowiedzialny za przygotowanie niezbędnych zaświadczeń do przeprowadzenia transakcji. Po sporządzeniu aktu notarialnego jest on rejestrowany. Cała procedura trwa około 48 dni. Obcokrajowcy mogą nabywać i wynajmować nieruchomości.

System zamówień publicznych

W 2013 r. został wprowadzony program partnerstwa publiczno-prywatnego (ustawa nr 5102 - treść dostępna tutaj).

Ustawa Nr 2.051 z 2003 r. o zamówieniach publicznych jest podstawowym aktem prawnym, określającym zasady funkcjonowania tego systemu. Tekst ustawy jest dostępny pod poniższym odnośnikiem.

Więcej szczegółów dot. systemu zamówień publicznych znajduje się na oficjalnej stronie: www.contrataciones.gov.py.

Dostęp dla zagranicznych oferentów jest ograniczony do konkretnych przypadków i warunków. Preferencje dla zamówień które mają udział lokalnego wkładu. Przy szacowaniu oferty wnioskodawca może dać preferencje w marginesie 10% wartości. Preferencje dla określonych lokalnych towarów i usług.

Administracja gospodarcza

Ministerstwo Finansów
Chile 252, 1220 Asunción
tel. (595 21) 440-010 do 17, www.hacienda.gov.py

Ministerstwo Przemysłu i Handlu
Av. Mcal. López 3333 c/ Dr. Weiss, Villa Morra, Asunción 
tel. (595 21) 616-3000, www.mic.gov.py

Ministerstwo Rolnictwa i Hodowli
Yegros e/25 de Mayo y Cerro Corá Nº 437, Edif. San Rafel, Asunción
tel. (595 21) 441-036 lub 452 316, www.mag.gov.pl

Ministerstwo Robót Publicznych i Komunikacji
Oliva y Alberdi Nº 411, 1221 Asunción
tel. (595 21) 414-9000, www.mopc.gov.py

Samorządy gospodarcze

Centrum Importerów Paragwaju (CIP)
Av. Brasilia N° 1.947 casi Artigas – Casilla de Correos N° 2609
tel. (595 21) 299-800, www.cip.org.py

Paragwajskie Stowarzyszenie Przemysłowe
Av. Sacramento 945, Asunción
tel. (595 21) 606-988, www.uip.org.py

Paragwajskie Stowarzyszenie Rolne (ARP)
Ruta Transchaco Km. 14,  M.R. Alonso
tel. (595 21) 754-412, www.arp.org.py

Oficjalne strony o charakterze ekonomicznym

Bank Centralny Paragwaju (BCP)
Federación Rusa y Augusto Roa Bastos - Asunción
tel. (595 21) 608-011, www.bcp.gov.py

Paragwajski Urząd Statystyczny (DGEEC)
Fernando de la Mora, Zona Norte - Central
tel. (595 21) 677-920, www.dgeec.gov.py

Konsulat RP w Asunción
Konsul Honorowy: Jorge Anibal Goldenberg
(jęz. hiszpański, angielski)
Palma 685, CP 1225 - Po Box 276, Asunción                                                                                                                               
República del Paraguay
Tel. +59521 447 266
e-mail: consulpol@consultronic.com.py
​​​