DNSH

Pytania i odpowiedzi

P: Czym jest zasada DNSH?
O: DNSH to skrót od "Do No Significant Harm" (Nie Czyń Znaczącej Szkody). Jest to zasada nakładająca obowiązek prowadzenia inwestycji tak, aby nie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych ani społecznych.

P: „Nie czyń poważnych szkód” – co to znaczy?
O: Niewspieranie ani nieprowadzenie działalności gospodarczej, która czyni znaczące szkody
dla któregokolwiek z celów środowiskowych, w stosownych przypadkach, w rozumieniu
art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852.

P: Jaki dokument narzuca obowiązek stosowania zasady DNSH?
O: Obowiązek wynika z zapisów Regulaminów wyboru przedsięwzięć/projektów.

P: Gdzie można znaleźć informacje na temat zasady DNSH?
O: Opracowany został Podręcznik „Zgodność przedsięwzięć finansowanych ze środków Unii Europejskiej, w tym realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy
i Zwiększania Odporności, z zasadą „nie czyń znaczącej szkody” - zasadą DNSH”. Opracowanie skierowane jest do przedsiębiorców, którzy będą składać wnioski w konkursach na przedsięwzięcia finansowane ze środków UE. Link: https://www.gov.pl/web/planodbudowy/dnsh2.

P: Gdzie zostały zdefiniowane kryteria służące ustaleniu czy dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo?
O: W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r.
w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje – zwanym Taksonomią.

P: Kiedy działalność jest zrównoważona środowiskowo?
O: Dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo, jeżeli łącznie spełnia cztery warunki, tj.:

wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego z sześciu celów środowiskowych;
nie wyrządza poważnych szkód dla żadnego z celów środowiskowych;
jest prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami;
spełnia techniczne kryteria kwalifikacji.

P: Jakie jest sześć celów środowiskowych pozwalających ustalić, czy dana działalność gospodarcza jest zrównoważona środowiskowo?
O: Taksonomia definiuje sześć celów środowiskowych:

Łagodzenie zmian klimatu.
Adaptacja do zmian klimatu.
Odpowiednie użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich.
Gospodarka o obiegu zamkniętym, w tym zapobieganie powstawaniu odpadów i recykling.
Zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń powietrza, wody lub ziemi.
Ochrona i odtwarzanie bioróżnorodności i ekosystemów.

P: Kiedy działalność wyrządza znaczące szkody w odniesieniu do celów środowiskowych?
O: Poniżej przedstawiono sytuacje, w których daną działalność gospodarczą uznaje się za powodującą znaczące szkody:

Cel środowiskowy	Dana działalność wyrządza znaczące szkody jeżeli
Łagodzenie zmian klimatu	prowadzi do znaczących emisji gazów cieplarnianych
Adaptacja do zmian klimatu	prowadzi do nasilenia niekorzystnych skutków obecnych i oczekiwanych, przyszłych warunków klimatycznych, wywieranych na tę działalność lub na ludzi, przyrodę lub aktywa
Odpowiednie użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich	szkodzi dobremu stanowi lub dobremu potencjałowi ekologicznemu jednolitych części wód, w tym wód powierzchniowych i wód podziemnych; lub dobremu stanowi środowiska wód morskich
Gospodarka o obiegu zamkniętym, w tym zapobieganie powstawaniu odpadów i recykling	prowadzi do znaczącego braku efektywności w wykorzystywaniu materiałów lub w bezpośrednim lub pośrednim wykorzystywaniu zasobów naturalnych, lub do znacznego zwiększenia wytwarzania, spalania lub unieszkodliwiania odpadów, lub jeżeli długotrwałe składowanie odpadów może wyrządzać znaczące i długoterminowe szkody dla środowiska
Zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń powietrza, wody lub ziemi	prowadzi do znaczącego wzrostu emisji zanieczyszczeń do powietrza, wody lub ziemi
Ochrona i odtwarzanie bioróżnorodności i ekosystemów	w znacznym stopniu szkodzi dobremu stanowi i odporności ekosystemów lub jest szkodliwa dla stanu zachowania siedlisk i gatunków, w tym siedlisk i gatunków objętych zakresem zainteresowania Unii

P: Jakie przykładowe dokumenty mogą stanowić potwierdzenie wdrożenia warunków DNSH w projektach inwestycyjnych współfinansowanych ze środków UE?
O: Dowody potwierdzające zgodność z zasadą DNSH, na poszczególnych etapach przedsięwzięcia, mogą być zawarte, w zależności od etapu, w takich dokumentach jak:

Strategia/ Plan:

Wstępne studium wykonalności inwestycji
Model biznesowy
Plan realizacji inwestycji,
Projekt koncepcyjny;

Wykonalność/ Koncepcja projektu:

Wyznaczenie Kierownika ds. weryfikacji pod względem zmian klimatu,
Studium wykonalności,
Projekt budowlany,
Dokumentacja założeń projektowych i inżynierskich (ang. Front-End Engineering Design FEED),
Pozwolenie w zakresie ochrony środowiska,
Dokumenty bezpieczeństwa procesowego,
Dokumenty systemu kontroli jakości Quality Assurance (QA)/ Quality Control (QC),
Raport oddziaływania na środowisko,
Koncepcja wykonania projektu,
Ocena oddziaływania na środowisko,
Wniosek o wydanie pozwolenia sektorowego,
Dokumentacja dotycząca weryfikacji pod względem wpływu na klimat;

Realizacja projektu – budowa, eksploatacja czy likwidacja infrastruktury:

Zamówienie publiczne – dokumentacja przetargowa,
Zarządzanie usługami inżynieryjnymi, zamówieniami publicznymi i pracami budowlanymi (EPCM),
Strategia dotycząca eksploatacji i utrzymania,
Raporty z zarządzania aktywami,
Sprawozdania i raporty z kontroli i audytów wewnętrznych i zewnętrznych,
Plan likwidacji.

Wytyczne techniczne dotyczące weryfikacji infrastruktury pod względem wpływu na klimat wskazują również bardziej szczegółowe wymagania dot. opracowania dokumentacji potwierdzającej spełnianie warunków związanych z wpływem na zmiany klimatu, dla projektów infrastrukturalnych. zgodnie z zaleceniami Wytycznych powinna być stosunkowo krótkim dokumentem podsumowującym, zawierającym ok. 10–20 stron, choć może zależeć
np. od wielkości i złożoności projektu oraz komplementarności z oceną oddziaływania
na środowisko.

Proponowana zawartość ww. dokumentacji:

Wprowadzenie;
Opis procesu weryfikacji pod względem wpływu na klimat;
Łagodzenie zmiany klimatu (neutralność klimatyczna: opis preselekcji, opis analizy szczegółowej);
Przystosowanie się do zmiany klimatu (odporność na zmianę klimatu);
Informacje o kontroli;
Inne kluczowe dokumenty np. opis zadań.

Podobne elementy mogą być dodane w odniesieniu do pozostałych celów środowiskowych,
gdzie dokumentacja będzie kompletna w odniesieniu do spełniania wymogów potwierdzających wdrożenie zasady DNSH.