Podpisanie listu intencyjnego 

Głównym celem pilotażu programu „Nauka dla przetwórstwa rolno-spożywczego” jest przeprowadzenie badań naukowych wspierających sektor mleczarski w zakresie innowacyjnej i bezpiecznej produkcji, przy zachowaniu dobrych praktyk na rzecz ochrony środowiska w aspekcie postępujących zmian klimatycznych.

Jak podkreślał szef MEiN, inicjatywa zakłada ścisłą współpracę spółdzielni mleczarskich i uczelni przyrodniczych. – Świat nauki zbliża się bezpośrednio, wchodzi w bezpośrednią współpracę ze światem biznesu – mówił minister Przemysław Czarnek, zapowiadając działania podejmowane zarówno przez uczelnie, jak i firmy. – Między innymi doktoraty, praktyki pracowników czy studentów naszych uczelni w poszczególnych przedsiębiorstwach, ale też szkolenia pracowników z tych przedsiębiorstw w naszych uczelniach. Chcemy, żeby powstawały nowe linie technologiczne, które będą testowane w naszych przedsiębiorstwach, chcemy, by na szeroką skalę odbywały się badania naukowe, które mają doprowadzić do tego, by ten produkt, który jest później przetwarzany i z którego tworzymy znakomite wyroby, jogurty, sery i inne, rzeczywiście był jeszcze smaczniejszy, jeszcze zdrowszy i tańszy – dodał.

Minister Edukacji i Nauki poinformował, że na pilotaż programu MEiN przeznaczy 100 mln zł. – Jeżeli ta współpraca będzie się znakomicie rozwijała i będzie przynosiła wymierne efekty już najbliższej przyszłości, to rząd Rzeczypospolitej Polskiej jest w stanie przeznaczyć na ten cel wielokrotnie więcej środków. Wszystko po to, żeby ten rynek rolno-spożywczy, przetwórstwo rolno-spożywcze w branży mleczarskiej rozwijało się na wielką skalę, dla pożytku naszych rolników i polskiej wsi – podkreślił minister Przemysław Czarnek. 

Podpisy na dokumencie złożyli: 

• Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek, 
• Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski,
• Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie prof. dr hab. Krzysztof Kowalczyk, 
• Prorektor ds. Nauki i Współpracy Międzynarodowej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu prof. dr hab. Piotr Goliński,
• Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. dr hab. inż. Jarosław Bosy,
• Prorektor ds. Nauki Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie prof. dr hab. inż. Agnieszka Filipiak-Florkiewicz,
• Rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie dr hab. Jerzy A. Przyborowski, prof. UWM,
• Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie prof. dr hab. Michał Jerzy Zasada,
• Wiceprezes Zarządu Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie Mirosław Fidecki,
• Wiceprezes Zarządu Spółdzielczej Mleczarni SPOMLEK Agnieszka Kamela,
• Prezes Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL Tadeusz Mroczkowski,
• Prezes Spółdzielni Mleczarskiej MLEKOVITA Dariusz Sapiński,
• Wiceprezes Zarządu GRUPY POLMLEK Jerzy Borucki,
• Prezes Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łowiczu Iwona Grzybowska,
• Prezes Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Piątnicy Zbigniew Kalinowski,
• Wiceprezes zarządu Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Sierpcu Adam Mazurowski.

Sieć badawcza uczelni przyrodniczych na rzecz rozwoju polskiego sektora mleczarskiego – projekt badawczy

– Sieć ma za zadanie bezpośrednią i ścisłą współpracę z naszymi spółdzielniami mleczarskimi po to, ażeby stworzyć jeszcze bardziej innowacyjne produkty, stworzyć jeszcze lepsze warunki do przetwórstwa rolno-spożywczego właśnie w tym sektorze mleczarskim, żeby produkty, które są wytwarzane końcowo przez nasze spółdzielnie mleczarskie, przez naszych przetwórców były na jeszcze wyższym poziomie, trafiały do jeszcze większej liczby osób, były dedykowane poszczególnym grupom: juniorom, seniorom albo osobom dorosłym, sportowcom, również tym, którzy chcą poprawić swoją kondycję fizyczną. Na koniec, żeby produkt ten był jeszcze bardziej konkurencyjny na rynkach międzynarodowych i opatrzony symbolem współpracy – mówił szef resortu edukacji i nauki.

W projekcie, którego głównym celem jest przeprowadzenie badań naukowych wspierających sektor mleczarski w zakresie innowacyjnej i bezpiecznej produkcji, przy zachowaniu dobrych praktyk na rzecz ochrony środowiska w aspekcie postępujących zmian klimatycznych, uczestniczy sześć uczelni:

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, 
• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu,
• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie,
• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu,
• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Projekt będzie realizowany w latach 2023-2027. 

Każda uczelnia otrzyma dotację w kwocie 16 120 000 zł, a Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie jako lider projektu 19 400 000 zł. Łącznie w ciągu 5 lat uczelnie na badania otrzymają na ten projekt 100 mln zł. 

Badania będą realizowane w trzech obszarach

• Obszar I – Panel nowatorskich badań do analizy surowca i wyrobu mleczarskiego w kierunku poprawy jego bezpieczeństwa, jakości, walorów prozdrowotnych.

Dzięki zaproponowanym i wykonanym pakietom badawczym zakłady mleczarskie uzyskają kompleksowe wyniki badań, ich interpretacje i wnioski, które mogą zostać wykorzystane na różnych etapach przetwarzania surowca. Badania obejmujące ten obszar dostarczą również zakładom mleczarskim nową wiedzę w zakresie możliwości modyfikacji i udoskonalania receptur i technologii wytwarzania prozdrowotnych wyrobów mleczarskich i ich roślinnych zamienników, w tym również o specjalnym przeznaczeniu żywieniowym.

• Obszar II – Innowacyjne rozwiązania wspierające działania prośrodowiskowe polskich zakładów mleczarskich.

Badania w tym obszarze pozwolą na opracowanie i wdrożenie rozwiązań technologicznych opartych na zasobach przyrody, czyli systemów hydrofitowych, które pozwolą na doczyszczanie ścieków i odzyskiwanie wody ze ścieków mleczarskich do powtórnego wykorzystania w rolnictwie oraz do celów socjalno-bytowych w mleczarni. W ramach obszaru II będzie również opracowana i wdrożona technologia odwadniania i stabilizacji osadów ściekowych w systemach hydrofitowych.
Badania w II obszarze pozwolą ponadto na dostarczenie zakładom mleczarskim wiedzy na temat faktycznego wpływu hodowli bydła mlecznego na postępujące zmiany klimatyczne (ślad węglowy). Natomiast opracowanie bezodpadowej technologii roślinnych zamienników produktów mlecznych, bazującej na lokalnych surowcach ekologicznych, może przyczynić się do zmniejszenia negatywnego wpływu zakładów mleczarskich na ekosystemy.

• Obszar III – Popularyzowanie spożycia wyrobów mleczarskich oraz opracowanie innowacyjnego modelu upowszechniania nowej wiedzy o produktach mleczarskich w aspekcie ich właściwości prozdrowotnych.

Badania w tym obszarze pozwolą na opracowanie nowoczesnego modelu popularyzacji wiedzy żywieniowej dotyczącej produktów mleczarskich i ich roślinnych zamienników, uwzględniającej aktualne trendy proekologiczne. Na bazie wyników z obszarów I i II zostanie również przygotowana baza nowej wiedzy oraz opracowane metody i innowacyjne narzędzia upowszechniania, z wykorzystaniem technik informatycznych (m.in. strona internetowe, aplikacje, chatboty). Zakres i stopień zaawansowania narzędzi i kanałów komunikacji wykorzystywanych w obszarze III będzie dostosowany do percepcji i szeroko rozumianych potrzeb grup odbiorców (w tym dzieci, młodzież, osoby dorosłe, osoby starsze, osoby ze szczególnymi potrzebami żywieniowymi).