Narodowe Centrum Badań i Rozwoju - agencja Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ogłosiło konkurs na „Programy kształcenia nauczycieli”. Konkurs finansowany z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój ma na celu podniesienie kompetencji studentów, którzy zamierzają w przyszłości zostać nauczycielami.

O dofinansowanie będą mogły ubiegać się wyłącznie projekty realizowane na kierunkach studiów ze specjalnością nauczycielską. Co więcej, muszą być one opracowane w oparciu o wytyczne MNiSW dotyczące kształcenia nauczycieli przedszkolnych, wczesnoszkolnych oraz uczących przedmiotów na dalszym etapie edukacji szkolnej.

Programy muszą zawierać treści istotne z punktu widzenia rozwoju społeczno-gospodarczego. Powinny także przyczynić się do rozwoju kompetencji pedagogicznych i społecznych studentów. Mają one uwzględniać nowoczesne metody pedagogiczne oraz zastosowanie narzędzi cyfrowych.

Podniesienie kompetencji społecznych i pedagogicznych

O dofinansowanie mogą starać się szkoły wyższe publiczne i niepubliczne. Projekty powinny trwać od 24 do 60 miesięcy. Maksymalna wartość projektu zależna jest od wielkości uczelni i wynosi od 4 mln dla uczelni kształcących mniej niż 4 tys. studentów, aż do 12 mln dla największych uczelni, kształcących powyżej 12 tys. studentów. Średnia wartość wsparcia przypadająca na jednego uczestnika projektu nie może przekroczyć 30 tys. zł. Oznacza to, że z funduszy od NCBR może skorzystać nawet ponad 6,5 tys. osób. Nabór wniosków w konkursie rozpocznie się 23 kwietnia i potrwa do 6 czerwca 2018 roku.

Prace nad modelowymi programami kształcenia nauczycieli już trwają

Kwestie związane ze zmianami w systemie kształcenia nauczycieli są jednym z priorytetów działań Ministra Edukacji Narodowej. Przypomnijmy, że w ubiegłym roku w MEN powołany został Zespół do spraw kształcenia i doskonalenia nauczycieli.

Jednym z wyników jego prac było przygotowanie rekomendacji do zmian w systemie kształcenia nauczycieli. W związku z pracami MNISW nad ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Minister Edukacji Narodowej zgłosiła uwagi dotyczące rozwiązań prawnych w zakresie kształcenia nauczycieli, aby kształcenie nauczycieli było prowadzone z uwzględnieniem m.in. następujących zasad:

1.Kształcenie nauczycieli powinno być prowadzone wyłącznie przez szkoły wyższe. Jedyną grupą, która może uzyskiwać kwalifikacje poza systemem szkolnictwa wyższego mogą być nauczyciele praktycznej nauki zawodu (osoby legitymujące się wykształceniem średnim i mistrzowie w zawodzie, których kształcenie w zakresie przygotowania pedagogicznego może być prowadzone przez placówki doskonalenia nauczycieli).

2.Kształcenie nauczycieli wszystkich typów szkół powinno być prowadzone zawsze w cyklu 5-letnim, w trakcie jednolitych studiów magisterskich lub w systemie bolońskim (3+2) - przy czym w systemie bolońskim zarówno studia I stopnia jak i II stopnia muszą być prowadzone w tym samym zakresie – przedmiotu lub zajęć, do których student uzyskuje kwalifikacje nauczycielskie.

• Wyjątek od powyższej zasady powinien dotyczyć kształcenia: nauczycieli przedszkoli i wczesnej edukacji, nauczycieli – pedagogów specjalnych, nauczycieli - psychologów. Te trzy grupy nauczycieli będą mogły uzyskiwać kwalifikacje wyłącznie w trakcie jednolitych studiów magisterskich.
• Ponadto kształcenie nauczycieli przedszkoli i klas I-III szkoły podstawowej powinno być prowadzone: zawsze łącznie w obu zakresach przygotowania (do przedszkola i klas I-III szkoły podstawowej), na odrębnym kierunku studiów: pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, zgodnie z odrębnym standardem kształcenia.

3. Studia podyplomowe nadające kwalifikacje nauczycielskie powinny być prowadzone wyłącznie przez uczelnie posiadające uprawnienia do kształcenia nauczycieli na danym kierunku studiów (w trakcie studiów I i II stopnia albo jednolitych studiów magisterskich).

4. Uczelnie prowadzące kształcenie nauczycieli powinny spełniać - określone w ustawie – następujące warunki:

• uczelnia musi prowadzić kształcenie na kierunku (na studiach I i II stopnia albo studiach jednolitych) odpowiadającym przedmiotowi lub zajęciom, do których nauczyciel będzie uzyskiwał kwalifikacje;
• w swojej strukturze uczelnia musi posiadać jednostkę lub jednostki, które prowadzą badania naukowe w dyscyplinach: pedagogika i psychologia;
• w uczelni muszą być wyodrębnione jednostki organizacyjne odpowiedzialne za dydaktyki przedmiotowe (metodyki zajęć) dla każdej prowadzonej w uczelni specjalności kształcenia nauczycieli.

Ponadto Minister Edukacji Narodowej zgłosił uwagę, aby w ramach Państwowej Komisji Akredytacyjnej powinien być powołany odrębny zespół, który będzie prowadził akredytację kształcenia nauczycieli.

Część spośród wskazanych przez ministerstwo edukacji uwag znalazła swoje odzwierciedlenie w projekcie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Pozostałe kwestie będą uwzględnione w nowych przepisach rozporządzenia w sprawie standardów kształcenia nauczycieli i rozporządzenia w sprawie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.

Przy czym rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli zostanie skonstruowane w taki sposób, aby nowe wymagania dotyczyły wyłącznie nauczycieli, którzy będą uzyskiwali kwalifikacje po wejściu w życie przepisów ustawy i nowych rozporządzeń .

Departament Informacji i Promocji Ministerstwo Edukacji Narodowej