– Sztuka debaty to sztuka, którą na pewno warto promować. Elementy retoryki i nauki argumentowania znalazły się w nowej podstawie programowej z języka polskiego – zaznaczył wiceminister edukacji w swoim wystąpieniu.

Na znaczenie retoryki i sztuki debaty w życiu publicznym oraz w wychowaniu zwrócił uwagę Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP Paweł Mucha, który wraz z wiceministrem Maciejem Kopciem oficjalnie zainaugurował konferencję. – Cieszę się, że w tym szczególnym miejscu, w Belwederze, udało nam się spotkać, by debatować w tak istotnej i ważkiej sprawie, jaką jest sztuka debaty publicznej, jaką jest retoryka, jaką jest sztuka perswazji, rozsądnej argumentacji. To są umiejętności, które się na pewno przydają w życiu publicznym, w życiu społecznym, ale także są bardzo istotnym elementem, jeśli chodzi o pewne kategorie wychowawcze – zaznaczył.

W wydarzeniu uczestniczyli także przedstawiciele świata nauki, językoznawcy, osoby zawodowo zajmujące się retoryką, dziennikarze oraz uczniowie. W pierwszej części spotkania swoje prelekcje wygłosili prof. Andrzej Waśko, doradca Prezydenta RP, prof. Marek Hermann, wykładowca i filolog klasyczny, dziennikarz i publicysta Igor Zalewski oraz Łukasz Słoniowski – twórca najstarszego w Polsce konkursu debat oksfordzkich.

– Dyskusja powinna być dialogiem, dialogiem w rozumieniu platońskim, tzn. rozmową mającą na celu wspólne ustalenie prawdy. Dobra dyskusja powinna też być dialogiem w rozumieniu formalnym, tzn. mową składającą się z kwestii i z replik. Jeśli dyskusja ma być dialogiem, to jej uczestnicy muszą do swoich wypowiedzi wzajemnie nawiązywać. A wiec trzeba uczyć nie tylko mówienia, ale też słuchania tego, co mówią inni – zaznaczył prof. Andrzej Waśko, którego wystąpienie dotyczyło zakresu i sensu powrotu retoryki do szkół. Doradca Prezydenta RP podkreślił, że retoryka uczy i ułatwia samodzielną pracę umysłową, ponieważ dzieli ją na etapy i ustala ich kolejność.

Prof. Waśko zawracał również uwagę na konieczność ćwiczeń w mówieniu i tworzeniu gatunków prozy użytkowej, tj. rozprawki, eseju: – Retorykę w szkole należy rozumieć, tak jak w przeszłości, jako naukę o prozie i to w głównej mierze o prozie użytkowej.

Pozostałe wystąpienia dotyczyły wychowawczego znaczenia retoryki w świecie starożytnym, kwestii retoryki jako kluczowej umiejętności w nowoczesnym świecie oraz debaty oksfordzkiej jako szczególnego kontekstu edukacyjnego.

Podczas drugiej części spotkania mistrzowie debat oksfordzkich zmierzyli się w dyskusji „W dzisiejszych czasach nie da się zatrzymać kryzysu czytelnictwa”. Uczestniczyli w niej uczniowie z III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Tarnowie (Mistrzowie Polski Debat Oksfordzkich 2019), którzy wystąpili w roli Drużyny Propozycji, a także uczniowie z V Liceum Ogólnokształcącego im. Augusta Witkowskiego w Krakowie (Mistrzowie Turnieju Debat Historycznych IPN 2019), którzy odegrali rolę Drużyny Opozycji. Była to znakomita okazja, by posłuchać, jak sztuka pięknego mówienia, umiejętność sprawnego i jasnego wyrażania swoich myśli wygląda w praktyce.

Konferencja „Debaty oksfordzkie i znaczenie wychowawcze retoryki w szkole” została zorganizowana przez Kancelarię Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej.