Najważniejsze działania

• Do końca 2021 r. 1 mld złotych na podwyżki dla pracowników szkół wyższych.
• 440 mln zł przeznaczone na inwestycje dla uczelni publicznych. Dodatkowe środku dla ponad 80 inwestycji realizowanych przez 57 uczelni publicznych.
• 65 mln zł dla uczelni na nauczanie zdalne. Uczelnie publiczne i niepubliczne otrzymały dodatkowe środki na zakup narzędzi i prowadzenie nauczania zdalnego.
• Pakiet Wolności Akademickiej – przepisy, które zagwarantują w praktyce akademickiej konstytucyjne prawo do wyrażania przekonań światopoglądowych, religijnych i filozoficznych.
• Współpraca z NASA w zakresie Sondy Mapowania i Przyspieszania Międzygwiazdowego. W ramach współpracy polscy naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN opracują instrument GLOWS. Więcej informacji
• Ponad 172 mln zł na wsparcie kształcenia przyszłych kadr medycznych, w tym: 90 mln dla 9 publicznych uczelni akademickich kształcących przyszłą kadrę medyczną, diagnostyczną i laboratoryjną; 60 mln wsparcia dla 20 publicznych uczelni akademickich i 30 publicznych uczelni zawodowych; ponad 22 mln na budowę Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Projekt Polityki Naukowej Państwa, który wskazuje priorytety w zakresie funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. To pierwszy tego typu dokument w Polsce.
• Polska Mapa Infrastruktury Badawczej − wykaz 70 najlepszych infrastruktur badawczych w Polsce, które koncentrują wokół siebie wybitnych badaczy oraz innowacyjne przedsiębiorstwa.

Dodatkowo ministerstwo ma w planach wspólnie z Centrum Nauki Kopernik stworzenie miejsc dla młodzieży popularyzujących naukę tzw. Strefy Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności (SOWA). Do 2023 r. powstaną 32 takie miejsca.

Dodatkowo w ramach Wirtualnego Instytutu Badawczego, programu finansującego badania onkologiczne, polscy naukowcy będą mogli realizować projekty badawcze na najwyższym światowym poziomie. Na ten cel przeznaczyliśmy rekordową kwotę 450 mln zł.

Odkrycia i nagrody dla polskich naukowców

Miniony rok obfitował w wiele sukcesów polskich naukowców, w szczególności w dziedzinie medycyny, przyrody, fizyki czy astronomii.

Nowa metoda wydajnego wytwarzania mRNA; jednoczesny przeszczep narządów szyi i szpiku u ciężko poparzonego dziecka; odkrycie, że fotosyntezę napędza nie tylko światło, ale i ciepło; wnioski z analiz skamieniałości jednych z najstarszych na świecie żółwi; wykrycie fal grawitacyjnych z układu dwóch czarnych dziur, które połączyły się, tworząc czarną dziurę 142 razy masywniejszą niż Słońce; czy też odkrycie najmniejszej planety swobodnej typu ziemskiego – to tylko niektóre z nich.

Warto podkreślić, że na Liście Szanghajskiej, opublikowanej w 2020 r., wśród tysiąca najlepszych uczelni na świecie znalazło się 8 polskich szkół.

Ponadto kilku polskich naukowców otrzymało granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC), zaś prof. Andrzej Jajszczyk został wybrany na stanowisko wiceprzewodniczącego ERC.

Polskie badania nad szczepionką przeciwko COVID-19 oraz projektami pochodnymi

Ministerstwo Edukacji i Nauki wspiera badania prowadzone w Polsce nad szczepionką przeciwko COVID-19, w tym rozwoju technologii mRNA.

W tym zakresie realizowane są 32 projekty na łączną kwotę 85 mln zł:

• 7 projektów w NCBR na kwotę ok. 58 mln zł;
• 20 projektów w NCN na kwotę ok. 14 mln zł;
• 2 projekty w ABM na kwotę 10 mln zł;
• 3 projekty finansowane ze środków własnych uczelni, z czego jeden na kwotę ok. 2,6 mln zł.

Dodatkowo Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, nadzorowane przez MEiN przekazało w ramach walki z COVID-19 łącznie ponad 358 mln zł:

• 150 mln zł w ramach programu „Wsparcie szpitali jednoimiennych w walce z rozprzestrzenianiem się zakażenia wirusem SARS-CoV-2 oraz w leczeniu COVID-19”;
• 208 mln zł w ramach konkursu „Szybka Ścieżka – Koronawirusy” dofinansowującego podmioty planujące realizację projektów badawczo-rozwojowych z zakresu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się pandemii koronawirusów, w tym SARS-CoV-2.

Dodatkowo 7 mln zł przeznaczyliśmy także dla Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego na projekt ProME – Prognostyczne Modelowanie Epidemii COVID-19 polegający na stworzeniu i budowie narzędzia do analizy rozprzestrzeniania się wirusa.

Wizyta Ministra Edukacji i Nauki w Centrum Nauki Kopernik

Dziś, w ramach obchodów Dnia Nauki Polskiej minister Przemysław Czarnek odwiedził Centrum Nauki Kopernik, gdzie obejrzał ekspozycję stałą i wystawę czasową „Rowery”, na której prezentowane są zarówno eksponaty interaktywne, jak i zabytkowe jednoślady.

CNK od ponad dekady zajmuje się upowszechnianiem nauki i poznawaniem świata przez doświadczenie. Podczas wizyty minister spotkał się z dyrektorem placówki i popularyzatorami, którzy na co dzień edukują dzieci i młodzież, aby zachęcić do zgłębiania tematów naukowych.

Departament Informacji i Promocji
Ministerstwo Edukacji i Nauki