- Nie ma planów likwidacji poradni psychologiczno-pedagogicznych czy szkół specjalnych. Będziemy wzmacniać ich działalność, wykorzystywać potencjał w organizowaniu pomocy dla dzieci, uczniów – w tym uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także ich rodzin – powiedział Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek podczas dzisiejszego wystąpienia.

Fakty nie #fakenewsy

W ostatnim czasie w przestrzeni publicznej pojawiły się nieprawdziwe informacje dotyczące zmian w organizowaniu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, pracy poradni psychologiczno-pedagogicznych czy planów dotyczących funkcjonowania szkół specjalnych. Dzisiaj była okazja, aby zdementować niektóre z nich a także wyjaśnić dlaczego pracujemy nad zmianami.

Dementujemy informacje, że poradnie psychologiczno-pedagogiczne miałyby zostać zlikwidowane.

– Pracownicy poradni nie stracą statusu nauczyciela. Resort nie ma takich planów. Poradnie diagnozują potrzeby i pomagają uczniom z problemami i funkcje te nie tylko będą utrzymane, ale i wzmacniane – podkreślił minister Przemysław Czarnek.

Nieprawdą jest również, że szkoły specjalne miałyby zniknąć z systemu oświaty.

- Nie ma planów likwidacji szkół specjalnych. Doceniamy dorobek tych szkół i będziemy z niego korzystać w większym zakresie. Szkoły specjalne mają duży potencjał kadrowy, dzięki któremu wzmocnimy kształcenie uczniów z niepełnosprawnościami w szkołach ogólnodostępnych.. Szkoły specjalne są potrzebne, by dzieci z niepełnosprawnościami, które potrzebują kształcenia w tych szkołach, miały tam zapewnioną najlepszą edukację – podkreślił minister podczas wystąpienia.

Dlaczego potrzebne są zmiany w kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?

Ponad 2 mln uczniów (ok. 34 proc.) jest objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną.  Dostęp do psychologów i pedagogów w szkołach jest nierówny. W skali kraju to średnio 0,73 etatu specjalisty na szkołę. Na wsi przypada 0,47 etatu specjalisty. Ponadto rośnie liczba dzieci, u których stwierdza się potrzebę kształcenia specjalnego (obecnie to ponad 200 tys., tj. prawie 4 proc. populacji uczniów). Wzrasta również liczba zaburzeń psychicznych i prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Około 80 proc. zbadanej przez NIK grupy osób z autyzmem nie znajduje pracy.

Wniosek nasuwa się jeden, musimy zapewnić lepsze przygotowanie do pracy oraz samodzielnego życia. Wzmocnienia wymaga profilaktyka i system wsparcia rodziny. Brakuje koordynacji międzyresortowej w pomocy udzielanej dzieciom i rodzinom, co skutkuje nierównym dostępem do wsparcia. Pracujemy nad tym.

- Rolą państwa jest pomoc rodzicom w wychowaniu i kształceniu dziecka z różnego typu potrzebami. Chcemy, aby powstała kompleksowa pomoc dla ucznia i rodziców. Od dłuższego czasu prowadzimy prace międzyresortowe zmierzające do tego, aby edukacja była efektywna dla wszystkich – powiedział Minister Edukacji i Nauki.

Minister Przemysław Czarnek podkreślił, że pracujemy nad standardami zatrudniania w szkołach i placówkach psychologa, pedagoga specjalnego, doradcy zawodowego i logopedy, którzy będą współpracować z dobrze funkcjonującymi poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i szkołami  specjalnymi. Dodatkowo minister podziękował pracownikom poradni i szkół za ogrom pracy, szczególnie w czasie pandemii i poprosił o  dalszą pracę.

Wiceminister edukacji i nauki Marzena Machałek dodała, że od kilku lat prowadzimy prace z ekspertami nad zbudowaniem systemu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego w oparciu o dobrą diagnozę.

- Około 30 proc. uczniów w szkołach doświadcza różnych problemów i te dzieci potrzebują pomocy, wsparcia na najwyższym poziomie. Robimy dużo jako państwo, ale potrzebne jest jeszcze większe międzyresortowe wsparcie rodzin, w których są dzieci niepełnosprawne lub zagrożone niepełnosprawnością, już nawet od momentu stwierdzenia zagrożenia w okresie prenatalnym. Potrzebne są szkoły specjalne. Ich specjaliści powinni być wsparciem dla nauczycieli i uczniów ze szkół ogólnodostępnych. W tych szkołach jest ok. 70 proc. uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego – podkreśliła wiceminister Marzena Machałek.

Specjalistyczne Centra Wspierania Edukacji Włączającej

We wrześniu br. pilotażową dwuletnią działalność rozpoczną Specjalistyczne Centra Wspierania Edukacji Włączającej (SCWEW). Powstanie 16 placówek w całej Polsce, przy szkołach specjalnych. Będą one wsparciem dla szkół w lepszej organizacji edukacji włączającej.

W SCWEW wsparcie uzyskają nauczyciele, rodzice i uczniowie. Placówki będą prowadziły szkolenia, działalność doradczą, np. w zakresie dostosowania miejsca pracy osoby uczącej się, doboru sprzętu specjalistycznego, wyboru podręczników, materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych. Nauczyciele otrzymają wsparcie, które pomoże im wybrać najlepsze metody pracy z uczniem z niepełnosprawnością. Uczniowie będą mogli uczestniczyć w zajęciach specjalistycznych i korzystać z zasobów szkół specjalnych. Rodzice natomiast będą mieli możliwość konsultacji, doradztwa, korzystania z grup wsparcia, a nawet zajęć terapeutycznych.

Mamy zabezpieczone środki finansowe na funkcjonowanie Specjalistycznych Centrów Wspierania Edukacji Włączającej. To kwota 35 mln zł. Dodatkowe finansowanie to 52 mln zł przeznaczone na szkolenia nauczycieli do edukacji włączającej.

Obecnie pracujemy nad ostatecznym kształtem projektu ustawy, który będziemy mogli przedstawić do konsultacji publicznych.

Departament Informacji i Promocji
Ministerstwo Edukacji i Nauki