W ramach czasu pracy, nieprzekraczającego 40 godzin na tydzień oraz ustalonego wynagrodzenia, nauczyciel jest obowiązany do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo. Z kolei nauczyciel zatrudniony w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć powinien być dostępny 1 godzinę w ciągu 2 tygodni. W tym czasie, odpowiednio do potrzeb, będzie prowadził konsultacje dla uczniów, wychowanków lub ich rodziców.

Powyższy przepis doprecyzowuje przeznaczenie jednej godziny pracy nauczyciela poza tygodniowym obowiązkowym wymiarem zajęć (pensum). Dyrektor, organizując pracę szkoły, powinien zadbać o najkorzystniejsze dla uczniów, rodziców oraz nauczycieli wykorzystanie czasu konsultacji.

Przepisy nie określają żadnego obowiązku rejestrowania i sprawozdawania się przez nauczycieli z czasu i sposobu przeprowadzenia konsultacji. Jest to zadanie służbowe wykonywane w ramach tygodniowego 40-godzinnego czasu pracy.  

W wielu szkołach konsultacje były organizowane już wcześniej. Doprecyzowanie przepisu w nowelizacji Karty Nauczyciela ma zapewnić wszystkim uczniom i rodzicom możliwość skorzystania z takiej formy wsparcia ze strony kadry pedagogicznej.

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy – Karta Nauczyciela ilekroć w ustawie jest mowa o nauczycielach bez bliższego określenia - rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1 ust. 1 tej ustawy, zaś zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela ilekroć w ustawie jest mowa o   szkołach bez bliższego określenia - rozumie się przez to przedszkola, szkoły i placówki oraz inne jednostki organizacyjne wymienione w art. 1 ust. 1, a także odpowiednio ich zespoły.

Przepis art. 42 ust. 2f ustawy – Karta Nauczyciela przewidujący obowiązek dostępności nauczyciela w szkole ma zatem zastosowanie do wszystkich nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej.