Zmiana wynika z rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 2 stycznia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej (Dz. U. z 2023 r., poz. 16). Dotychczasowa kwota minimalnego miesięcznego wynagrodzenia profesora w uczelni publicznej wynosiła 6410 zł, co oznacza wzrost o ok. 12,5 proc. 

Wysokość wynagrodzenia zasadniczego profesora stanowi punkt odniesienia dla ustalania wysokości miesięcznych wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelniach publicznych. Nauczyciele akademiccy zatrudnieni na stanowisku profesora będą zarabiać co najmniej 7210 zł. Natomiast wysokość wynagrodzenia zasadniczego profesora uczelni wyniesie co najmniej 83 proc. wynagrodzenia profesora, adiunkta 73 proc., zaś asystenta i pozostałych nauczycieli akademickich nie mniej niż 50 proc. wysokości wynagrodzenia profesora.

Rozporządzenie określa wyłącznie minimalną wysokość wynagrodzenia zasadniczego profesora. Do pensji podstawowej nauczycieli akademickich doliczyć należy także dodatki stażowe oraz możliwe przysługujące im dodatki (funkcyjne lub zadaniowe). Faktyczną wysokość wynagrodzeń w uczelniach oraz jednostkach naukowych kształtują samodzielnie jednostki, indywidualnie w odniesieniu do każdego pracownika, z uwzględnieniem posiadanych zasobów finansowych. 

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia profesora wzrosną również wynagrodzenia i świadczenia w całym systemie szkolnictwa wyższego i nauki, których wysokość jest relacjonowana do wysokości wynagrodzenia profesora, a w szczególności wysokość:

• dodatku funkcyjnego pracownika uczelni publicznej, w tym rektora, 
• miesięcznego stypendium doktoranckiego, 
• miesięcznego wynagrodzenia członków rady uczelni, 
• wynagrodzenia w postępowaniu w sprawie nadania stopnia doktora, stopnia doktora habilitowanego lub tytułu profesora oraz członków komisji habilitacyjnych, 
• miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego pracownika naukowego w jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk. 

Środki finansowe na pokrycie skutków wejścia w życie rozporządzenia zostały zabezpieczone w budżecie państwa na rok 2023 w ramach limitów wydatków przeznaczonych dla uczelni publicznych w ramach poszczególnych części budżetowych pozostających w dyspozycji ministrów nadzorujących uczelnie oraz dla jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk.

Przekazanie środków pozwalających na pokrycie skutków regulacji nastąpi po wejściu w życie ustawy budżetowej na rok 2023.