Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska w środę, 4 kwietnia br. wzięła udział w uroczystości powołania Rady Programowej ds. Kompetencji. W wydarzeniu zorganizowanym w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie uczestniczyły również Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwiga Emilewicz, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Rafalska oraz Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Patrycja Klarecka.

W skład Rady weszło 19 członków, przedstawicieli ministerstw, organizacji społecznych i gospodarczych, organizacji przedsiębiorców oraz zrzeszających instytucje edukacyjne. W pracach Rady Ministerstwo Edukacji Narodowej reprezentować będą wiceminister Marzena Machałek oraz Urszula Martynowicz, dyrektor Departamentu Strategii, Kwalifikacji i Kształcenia Zawodowego.

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wskazuje na konieczność ścisłej współpracy szkolnictwa z gospodarką. Pomoże w tym System Rad ds. Kompetencji, którego zadaniem są działania na rzecz dopasowania umiejętności pracowników do potrzeb przedsiębiorców. System składa się z trzech elementów: Sektorowych Rad ds. Kompetencji, Rady Programowej oraz Bilansu Kapitału Ludzkiego czyli badania dopasowania kompetencyjnego podaży i popytu na rynku pracy.

Budowanie nowoczesnych kadr dla polskiej gospodarki jest jednym ze strategicznych wyzwań zapisanych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Strategia, zgodnie z oczekiwaniami przedsiębiorców, wskazuje na potrzebę skonstruowania nowego modelu współpracy szkolnictwa z gospodarką – m.in. przez włączenie do systemu kształcenia praktyk zawodowych w przedsiębiorstwach czy aktywny udział przemysłu w przygotowaniu programów nauczania.

Minister Anna Zalewska podczas swojego wystąpienia podkreśliła, że powołanie Rady Programowej ds. Kompetencji pozwoli spojrzeć na rynek pracy i kształcenie dla rynku pracy nie tylko przez pryzmat szkolnictwa technicznego i branżowego, ale również przez edukację dorosłych i pracę nad doskonaleniem edukacji dorosłych.

- Cieszę się z powołania Rady Programowej do spraw Kompetencji. Jej powstanie w znacznej mierze przyczyni się do efektywniejszej koordynacji działań w całym obszarze uczenia się przez całe życie. Ważne jest tu również podniesienie świadomości znaczenia umiejętności kadr dla rozwoju gospodarczego kraju, co pozwoli na całościowe spojrzenie na potrzeby w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego we wszystkich sektorach. Dodatkowo Rada Programowa będzie mogła odegrać ważną rolę w tworzeniu Zintegrowanej Strategii Umiejętności – podkreśla Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska.

Szefowa MEN podkreśliła, że już w piątek, 6 kwietnia odbędzie się Kongres Powiatów „Dobry Zawód”, podczas którego zaprezentujemy kompleksowe zmiany dotyczące kształcenia zawodowego.

Rada Programowa ds. Kompetencji zajmie się skoordynowaniem prac rad sektorowych, a także wskazywaniem kierunków zmian w przepisach prawa i politykach publicznych w obszarze umiejętności obecnych oraz przyszłych pracowników. Wyznaczy ona również strategiczne cele w zakresie dopasowania oferty edukacyjnej do potrzeb gospodarki. Dodatkowo będzie rekomendować rozwiązania korzystne dla rozwoju systemu edukacyjnego i usunięcia luk kompetencyjnych na rynku pracy.

- System Rad ds. Kompetencji będzie odgrywał kluczową rolę w realizacji głównych zadań Strategii, którymi są uelastycznienie i dopasowanie szkolnictwa zawodowego oraz wyższego do potrzeb nowoczesnej gospodarki. Za koordynację działań Sektorowych Rad ds. Kompetencji odpowiedzialni będą członkowie Rady Programowej, których dzisiaj powołaliśmy. Ich zadaniem będzie ocena jakości wypracowanych ustaleń oraz doprowadzanie do ich wdrożenia – wskazała Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwiga Emilewicz.

Obecna na konferencji minister Elżbieta Rafalska wskazała, że MRPiPS prowadzi monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych oraz przygotowuje krótkoterminowe prognozy w ramach badania Barometr zawodów.

- Pozyskanie, ale również zatrzymanie wykwalifikowanych specjalistów staje się dużym wyzwaniem dla wielu pracodawców. Tymczasem, niedopasowanie kwalifikacji do potrzeb rynku pracy to jedne z najczęściej przytaczanych powodów bezrobocia, szczególnie wśród młodych ludzi – powiedziała Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Rafalska.

Sektorowe Rady ds. Kompetencji to miejsca współpracy biznesu, edukacji, nauki i instytucji branżowych. To inicjatywy oddolne, w których każdy sektor sam decyduje, kto powinien włączyć się w prace rady. Członkowie rad poznają swoje potrzeby, możliwości i ograniczenia i tworzą wspólne projekty, służące lepszemu przygotowaniu przyszłych kadr.

W ubiegłym roku rozpoczęły działalność rady dla branży budowlanej, finansowej, opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, IT, turystyki, mody i innowacyjnych tekstyliów. Obecnie tworzy się rada ds. motoryzacji, która ma zająć się m.in. przygotowaniem systemu edukacji do wyzwań technologicznych, takich jak elektromobilność czy pojazdy autonomiczne.

Rady analizują sytuację w danej branży i na tej podstawie przygotowują rekomendacje i ramy prawne dla efektywnego oraz praktycznego kształcenia specjalistów. Zachęcają także przedsiębiorców do angażowania się w procesy kształcenia, np. przez organizację praktyk i staży oraz współtworzenie podstawy programowej dla kształcenia w zawodach. Ważne jest również oddziaływanie na instytucje szkoleniowo-rozwojowe w przygotowaniu oferty dopasowanej do potrzeb sektora.

System dopełnia zestaw narzędzi do badań rynku pracy – ogólnopolski Bilans Kapitału Ludzkiego (BKL) i jego branżowe edycje. BKL to obszerny monitoring rynku pracy prowadzony przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim (UJ). BKL dostarcza cennych danych na temat luk kompetencyjnych w gospodarce oraz stanu rynku usług szkoleniowych.

- Podobne rozwiązania, które wspierają koordynację systemu edukacji z potrzebami gospodarki, funkcjonują już na całym świecie m.in. w Wielkiej Brytanii, Danii, Irlandii, Australii, Indiach czy Czechach. Do zadań PARP należy pomoc w budowaniu i rozwoju Rad Sektorowych, a także zapewnienie finansowania oraz obsługi merytorycznej Rady Programowej. Będziemy też regularnie dostarczać decydentom w przedsiębiorstwach i administracji publicznej wyniki kolejnych edycji badań w ramach Bilansu Kapitału Ludzkiego – mówi Prezes PARP Patrycja Klarecka.

Najnowsze wyniki Bilansu Kapitału Ludzkiego PARP wraz z UJ zaprezentują w połowie tego roku. W czerwcu br. Agencja ogłosi także konkurs na sfinansowanie szkoleń z zakresu zbieżnego z rekomendacjami działających Rad Sektorowych. Konkurs ten będzie ponawiany co 6 miesięcy, w miarę powstawania nowych Rad oraz pojawiania się kolejnych rekomendacji w zakresie zapotrzebowania na kompetencje kluczowe z punktu widzenia rozwoju danego sektora.

Wyniki badań Bilansu Kapitału Ludzkiego (PARP, UJ) z lat ubiegłych wskazują, że ¾ przedsiębiorców deklarowało problem ze znalezieniem kandydatów do pracy odpowiadających ich potrzebom. Twierdzą oni, że nie mają czasu na uczenie kandydatów podstawowych umiejętności, deklarują jednak możliwość ich doszkalania. Pracodawcy oczekują, że to system edukacji da uczniom odpowiednie umiejętności potrzebne do rozpoczęcia pracy.

Z tych samych badań wynika, że ok. 30% pracodawców nie inwestowało w rozwój swoich pracowników, natomiast 25% spośród tych pracodawców, którzy korzystali z edukacji pozaformalnej, nie była zadowolona z jej efektów. Jako główną przyczyną braku zainteresowania podnoszeniem kompetencji swoich załóg przedsiębiorcy wskazywali brak oferty odpowiadającej na ich potrzeby, zaś problemy te w największym stopniu dotyczyły najmniejszych firm w Polsce.

Departament Informacji i Promocji Ministerstwo Edukacji Narodowej