Na potrzebę zwiększenia skuteczności oddziaływania organu sprawującego nadzór pedagogiczny wskazują liczne sygnały od kuratorów oświaty, rodziców, nauczycieli oraz związków zawodowych zrzeszających nauczycieli. Najczęściej sygnały te dotyczą informacji o działaniach niezgodnych z prawem, które niekorzystnie wpływają na jakość edukacji oraz warunki rozwoju uczniów i wychowanków.

Najważniejsze rozwiązania

1. Określony został sposób postępowania w sytuacji, w której dyrektor szkoły lub placówki uchyla się lub nie realizuje zaleceń wydanych przez kuratora oświaty.

• Kurator będzie miał możliwość wezwania dyrektora szkoły lub placówki do wyjaśnienia przyczyn niezrealizowania zaleceń.
• Jeśli dyrektor nadal nie będzie realizował zaleceń, kurator będzie mógł wystąpić do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora w czasie roku szkolnego, bez wypowiedzenia.

2. Wprowadzono zmiany dotyczące powierzania stanowiska dyrektora szkoły lub placówki oraz powoływania na to stanowisko. Chodzi m.in. o konieczność uzyskania pozytywnej opinii kuratora, w przypadku gdy organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki osobę, która nie jest nauczycielem albo gdy organ prowadzący powierza stanowisko dyrektora na okres krótszy niż 5 lat szkolnych.
3. Zwiększona została – z 3 do 5 – liczba przedstawicieli kuratora w komisjach konkursowych na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki.
4. Zwiększony został nadzór nad zajęciami prowadzonymi w szkole przez stowarzyszenia i inne organizacje.

• Dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje – uzyskać szczegółową informację o planie działania na terenie szkoły oraz konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji na terenie szkoły lub placówki.
• Udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia.
• Rozwiązanie wpłynie na zwiększenie świadomości uczniów i rodziców w zakresie treści zawartych w zaproponowanych programach.

5. Doprecyzowana została kwestia opiniowania przez kuratora zamiaru likwidacji lub przekształcenia szkoły lub placówki przez organ prowadzący.
6. Wzmocniony został nadzór nad szkołami i placówkami niepublicznymi. Kurator będzie mógł wydać osobie prowadzącej taką szkołę lub placówkę polecenie niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności dotyczących nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce oraz określa się konsekwencje wynikające z braku realizacji tego polecenia.

• Rozwiązanie to pozwoli kuratorowi skutecznie reagować na napotykane problemy. Chodzi np. o brak kontaktu z dyrektorem szkoły lub placówki, brak odpowiedzi na pisma przesyłane do dyrektora albo osoby prowadzącej czy nieudostępnianie dokumentacji.
• Sytuacje te najczęściej dotyczą szkół i placówek, w których występowały skargi na ich funkcjonowanie zgłaszane kuratorowi przez rodziców, pełnoletnich uczniów, nauczycieli lub inne podmioty.

7. Wprowadzono przepis zobowiązujący dyrektora szkoły lub placówki do organizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość w sytuacji zawieszenia zajęć z powodu wystąpienia na danym terenie zagrożenia bezpieczeństwa uczniów.
8. Wprowadzono rozwiązania umożliwiające realizację zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość na wniosek rodzica w przypadku:

• dzieci i uczniów objętych indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym nauczaniem;
• uczniów hospitalizowanych w podmiotach leczniczych, w których nie zorganizowano szkoły specjalnej.

Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które wejdą w życie w innych terminach.