Samorządowcy poznali dzisiaj założenia Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027, zakres wsparcia regionu, biznesu oraz rozwoju Śląska. W kończącej się perspektywie finansowej na lata 2014-2020 jednostki samorządu terytorialnego są kluczowym beneficjentem środków unijnych dostępnych w regionalnych programach operacyjnych. Podczas spotkania minister Puda podsumował osiągnięcia samorządu województwa śląskiego pod względem korzystania z Funduszy Europejskich.

Projekty realizowane na Podbeskidziu ze wsparciem funduszy unijnych z perspektywy finansowej 2014-2020 otrzymały łącznie 6 mld zł dofinansowania UE. Łączna wartość realizowanych inwestycji wyniosła 10,2 mld zł. Największą kwotę dofinansowania UE konsumują projekty na terenie powiatu bielskiego – otrzymały one 1,46 mld zł dofinansowania UE. Na kolejnych miejscach znalazły się powiat oświęcimski (1,06 mld zł dofinansowania UE) i miasto Bielsko-Biała (1 mld zł dofinansowania UE).

Wdrażanie Funduszy Europejskich wymaga ścisłej współpracy z samorządami. W przypadku Śląska te działania przebiegają wzorowo Władze samorządowe Podbeskidzia z sukcesem wykorzystują środki po to, by zwiększyć konkurencyjność subregionu i wpłynąć na poprawę jakości życia mieszkańców. Szczególnie aktywnie wspierają działania z zakresu transportu, badań i rozwoju ( B+R), innowacji i przedsiębiorczości. Poprzez inwestowanie w rozwój infrastruktury drogowej, rozbudowę sieci kanalizacji, gazowniczej czy internetowej stwarzają lepsze warunki dla potencjalnych inwestorów

– powiedział minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

Szef MFiPR przedstawił także strategiczne projekty planowane do wsparcia z Funduszy Europejskich dla Śląska w latach 2021-2027: (1) Ochrona i regeneracja obszarów cennych przyrodniczo wraz ze wsparciem ośrodków edukacji ekologicznej na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej; (2) Kompleksowa ochrona różnorodności biologicznej na obszarach miejskich i pozamiejskich na obszarze Subregionu Południowego Województwa Śląskiego - Aglomeracji Beskidzkiej; (3) Beskidzki HUB – Centrum innowacji Cyfrowych i nowoczesnych technologii.

Podczas spotkania z przedstawicielami samorządów subregionu południowego szef ministerstwa funduszy i polityki regionalnej przedstawił efekty i plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) w perspektywach finansowych 2014-20 i nadchodzącej 2021-27, których celem jest wzmocnienie współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym.

W latach 2014-2020 instrument ZIT realizowany był w 24 miejskich obszarach funkcjonalnych w Polsce, w tym w Subregionie Południowym Województwa Śląskiego. Liderem ZIT Subregion Południowy jest Gmina Miasto Bielsko-Biała, która realizuje zadania związane z wdrażaniem instrumentu ZIT jako Instytucja Pośrednicząca.

Łącznie w Subregionie Południowym jest realizowanych ponad 200 projektów. Najwięcej umów – 75 podpisano w obszarze efektywności energetycznej i OZE oraz niskoemisyjnego transport miejski – 25 umów. Około 105 mln euro, które zostały przeznaczone na realizację szeregu działań w zdecydowanej większości zostały już wykorzystane, a  poziom kontraktacji wynosi 90,4% %, co pokazuje, że ZIT Subregionu Południowego nie odstaje, a w niektórych przypadkach nawet prześciga inne Związki ZIT w efektywności wdrażania funduszy europejskich

– powiedział minister Grzegorz Puda.

ZIT w perspektywie 2021-2027 będą koncentrować się wyłącznie na wdrażaniu projektów zintegrowanych, tzn. takich, których oddziaływanie wykracza poza obszar gminy, na której są realizowane. Większy nacisk położymy też na partycypację społeczną. W ramach ZIT powstawać będą organy opiniodawczo-doradcze złożone z przedstawicieli partnerów społecznych.

Na realizację wymiaru terytorialnego w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 przeznaczone zostanie 1,017 mld euro. Kwota ta rozdysponowana zostanie pomiędzy 4 subregiony – centralny, zachodni, północny oraz południowy, który otrzyma 150 mln euro.

Największa część alokacji dla subregionu południowego przeznaczona zostanie na zrównoważony transport miejski (23,9 mln EUR), a także na sprawiedliwą transformację, w tym: działania z zakresu rekultywacji i ograniczenia negatywnych środowiskowych skutków działalności górniczej (20 mln EUR) oraz rozwój energetyki rozproszonej opartej na OZE (19 mln euro)

– zaznaczył minister Grzegorz Puda.

Wsparcie zostanie również zapewnione z poziomu krajowego – w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) przewidziana zostanie alokacja dedykowana 7 miejskim obszarom funkcjonalnych ośrodków subregionalnych, które w kończącej się perspektywie finansowej wdrażały instrument ZIT, w tym ZIT Subregionu Południowego. Wsparcie będzie dedykowane interwencji w rozwój bezemisyjnego transportu miejskiego.

Spotkanie z samorządowcami było również okazją do rozmowy o obszarach zmarginalizowanych, w tym po byłych PGR-ach.

Dziękuję Premierowi polskiego rządu Panu Mateuszowi Morawieckiemu za trzecią już edycję Programu Inwestycji Strategicznych, która wspiera tereny popegeerowskie. 4 mld złotych zostanie przeznaczonych na wsparcie 1871 inwestycji na tych terenach. Skorzysta z niego ponad 1300 gmin. Cieszy mnie, że województwo śląskie otrzymało ponad 207 mln zł. A do naszego subregionu południowego trafi z tego ponad 49 mln zł

– powiedział minister Grzegorz Puda.

I przypomniał także o zaangażowaniu funduszy unijnych w działania wspierające mieszkańców regionów popegeerowskich. 

Pomagamy mieszkańcom terenów popegeerowskich w wyrównywaniu szans na rozwój gospodarczy i społeczny. Projekt „Granty PPGR”, na który przeznaczyliśmy prawie 600 mln zł ze środków europejskich, ma na celu wyeliminowanie ograniczeń w dziedzinie cyfryzacji

– dodał minister Grzegorz Puda.

Efektem dobrej współpracy władz samorządowych i rządu w realizacji polityki rozwoju w polskich regionach jest podpisany w czerwcu kontrakt programowy dla województwa śląskiego na lata 2021-2027. To umowa, która będzie stanowić podstawę do negocjacji z Komisją Europejską programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027. Program gwarantuje regionowi ponad 5 mld euro – czyli ponad 23 mld zł.

Umowa partnerstwa jest kluczowym dokumentem strategicznym, który określa sposób i zasady wydatkowania środków unijnych przez kraj członkowski. Polska została największym beneficjentem polityki spójności na lata 2021-2027 i pozyska z funduszy europejskich ok. 76 mld euro – ok. 350 mld zł. Samorządy województw będą zarządzać około 44% funduszy dostępnych dla Polski. To w sumie 28,4 mld euro. Każde województwo będzie miało swój program regionalny, w ramach którego będzie dzielić pieniądze.