Krajowy Plan Działania

W dniu 8 października 2021 r. Rada Ministrów przyjęła Krajowy Plan Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2021-2024 (KPD).   Zakończono realizację pierwszej edycji Krajowego Planu Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2017-2020, która była przyjęta przez Radę Ministrów 29 maja 2017 r. oraz przygotowano Raport końcowy. Raport dotyczy wdrażania zadań mających na celu poprawę przestrzegania praw człowieka, których realizacja przebiegała w oparciu o harmonogramy opracowane przez poszczególne resorty i inne instytucje zaangażowane w realizację KPD i stanowi zbiorczą informację na temat wszelkich działań podejmowanych przez instytucje państwowe w tym zakresie.

Poprzez implementację Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka KPD służy zwiększeniu ochrony praw człowieka oraz umożliwieniu ofiarom naruszeń praw człowieka dochodzenia ich praw. KPD został zbudowany w oparciu o trzy filary zawarte w Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka opisanych poniżej.

Teksty Krajowych Planów Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka wraz z raportem z realizacji KPD za lata 2017-2020 dostępne są w sekcji "Materiały" na dole strony.

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka

W czerwcu 2011 r. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła Wytyczne dotyczące biznesu i praw człowieka (UN Guiding Principles on Business and Human Rights: Implementing the UN “Protect, Respect and Remedy” Framework).

Wytyczne ONZ sformułowano w 31 zasadach podzielonych na trzy grupy, nazywanych filarami:

I. Obowiązki państwa w zakresie zabezpieczenia praw człowieka (10 zasad),

II. Odpowiedzialność biznesu za poszanowanie praw człowieka (14 zasad),

III. Zwiększenie dostępu osób poszkodowanych do skutecznych środków zaradczych (7 zasad).

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka mają zastosowanie do wszystkich państw i wszystkich przedsiębiorstw, niezależnie od ich wielkości, branży, lokalizacji, własności i struktury. Wytyczne ONZ nie tworzą nowych praw człowieka, są zbiorem zagadnień wynikających z międzynarodowego prawa w zakresie praw człowieka, prezentując je z perspektywy działalności przedsiębiorstw.

Zachęcamy do obejrzenia filmu wprowadzającego do Wytycznych ONZ (z polskimi napisami).

KPD w praktyce

Rekomendacja Rady Europy

Kwestie dotyczące biznesu i praw człowieka zostały także uwzględnione w dokumentach przyjmowanych przez Radę Europy, między innymi w Rekomendacji CM/Rec(2016)3 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich Rady Europy.

Rekomendacja ma na celu udzielenie państwom członkowskim Rady Europy wskazówek dotyczących sposobu implementacji Wytycznych ONZ oraz wypełnienie luk w procesie ich wdrażania na poziomie europejskim.

Zachęcamy do zapoznania się z polską wersją Rekomendacji CM/Rec(2016)3 dostępną poniżej.

Konferencja nt. KPD

2 października 2017 r. w Ministerstwie Rozwoju odbyła się konferencja nt. realizacji Krajowego Planu Działań na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka na lata 2017-2020. Najistotniejszymi kwestiami omówionymi podczas konferencji były m.in. przeciwdziałanie współczesnemu niewolnictwu i pracy przymusowej, działania mające zapewnić ochronę sygnalistów, zapewnienie równowagi życia zawodowego i rodzinnego, poszanowanie praw człowieka w kontekście zamówień publicznych, zwiększenie ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym w kontekście sektora usług turystycznych jak również odpowiedzialność pośredników internetowych za treści publikowane w internecie.

Ustalenia i wnioski z ww. konferencji stanowiły wsparcie dla poszczególnych resortów i instytucji w planowaniu działań mających na celu realizację KPD.

Dodatkowe informacje nt. konferencji dostępne poniżej w notatkach w języku polskim i angielskim.

Debaty nt. poszanowania praw człowieka

Popularyzacji Krajowego Planu Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka służył m.in. cykl debat na temat Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, zorganizowany przez redakcję Rzeczpospolitej w 2018 r. , w którym wzięli udział przedstawiciele instytucji państwowych zaangażowanych w realizację KPD, przedstawiciele biznesu oraz organizacji pozarządowych.

Po zakończeniu cyklu debat Rzeczpospolita wydała publikację pt. „Biznes i prawa człowieka – odpowiedzialność, korzyści, etyka”.

Raportowanie nt. poszanowania praw człowieka

Ramy sprawozdawczości zgodnej z Wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka (UN Guiding Principles Reporting Framework) to narzędzie, pomocne w sporządzaniu przez przedsiębiorstwa sprawozdań na temat poszanowania praw człowieka, umożliwiające im również wywiązanie się z ich odpowiedzialności za poszanowanie praw człowieka.