Bliska współpraca i dobre stosunki sąsiedzkie leżą w interesie państw Europy Środkowo-Wschodniej. Wspólne, skoordynowane działania są szczególnie istotne dla regionów przygranicznych. Jakie czynniki ułatwiają a jakie utrudniają współpracę transgraniczną? Na co zwracać szczególną uwagę w budowaniu wzajemnych relacji? Na te i inne pytania odpowiadali uczestnicy debat, w których uczestniczyli przedstawiciele ministerstwa.

Wiceminister Hamryszczak podczas panelu „Współpraca w Europie Środkowo-Wschodniej – rola regionów w budowaniu wzajemnych relacji” podkreślał, że szansą na rozwój pogranicza polsko-ukraińskiego jest sprawna realizacja wspólnych projektów w ramach Programu Polska-Białoruś-Ukraina.

"W ramach programu poprawiamy dostępność komunikacyjną regionów przygranicznych, wspieramy bezpieczną turystykę, realizujemy ciekawe przedsięwzięcia w obszarze kultury, czy ochrony środowiska" – mówił wiceminister Adam Hamryszczak.

Owocem 15- letniej współpracy regionów przygranicznych Polski, Białorusi i Ukrainy jest sfinansowanie ze środków unijnych łącznie ponad 800 projektów.

"Program sprawia, że pogranicze staje się coraz lepszym miejscem życia dla mieszkańców i coraz atrakcyjniejszym miejscem dla inwestorów" – mówił wiceminister. 

Wśród realizowanych projektów transportowych na pograniczu polsko-ukraińskim Hamryszczak wymienił rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 885 Przemyśl-Hermanowice-granica państwa. Droga ta w połączeniu z planowanym przejściem granicznym będzie alternatywną trasą komunikacyjną dla istniejącego połączenia Przemyśl-Medyka-Lwów. Wiceminister przypomniał także o projektach chroniących środowisko. W miejscowości Schodnica powstaną dwie oczyszczalnie ścieków, a w trzech miejscowościach na terenie gminy Solina zbudowany zostanie system kanalizacji.

W opinii wiceministra Hamryszczaka ważnym impulsem do zacieśnienia współpracy w Europie Środkowo-Wschodniej może stać się Makroregionalna Strategia Unii Europejskiej dla Obszaru Karpat. Zainicjowane przez Polskę prace nad projektem strategii uzyskały poparcie krajów regionu. Podczas Forum Ekonomicznego w Krynicy we wrześniu 2018 r. przedstawiciele rządów Słowacji, Ukrainy, Węgier i Polski podpisali tzw. Deklarację Karpacką, wyrażającą wolę utworzenia makroregionalnej strategii UE dla regionu karpackiego. Deklaracja ta została przekazana do Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Komitetu Regionów. Obecnie trwają prace informacyjne i promocyjne służące wniesieniu inicjatywy do agendy europejskiej.

Kolejną ważną inicjatywą, o której wspomniał Adam Hamryszczak jest projekt „Wzrost konkurencyjności ukraińskich regionów oraz rozwój polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej”. Projekt realizowany jest przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju w ramach Polskiej Pomocy Rozwojowej. Jego głównym celem jest wspieranie wdrażania polityki rozwoju, w tym polityki wspierania przedsiębiorczości na Ukrainie na szczeblu regionalnym i centralnym oraz stymulowanie współpracy gospodarczej między Polską a Ukrainą.

Wiceminister Małgorzata Jarosińskia-Jedynak wzięła udział w dyskusji panelowej dotyczącej realizacji Inicjatywy na rzecz regionów rozwijających się (Catching-up Regions Initiative). Celem przedsięwzięcia jest identyfikacja czynników ograniczających wzrost w słabiej rozwiniętych regionach Unii Europejskiej i pomoc im w efektywnym wykorzystaniu środków przekazywanych w ramach polityki spójności. Projekt zainicjowany w 2016 r. przez Komisję Europejską jest wspierany przez Bank Światowy i Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.

"Dzięki inicjatywie Catching-Up Regions i indywidualnemu podejściu do problemów regionów można lepiej wdrażać regionalne programy operacyjne" – mówiła wiceminister Małgorzata Jarosińskia-Jedynak.

To już trzecia edycja przedsięwzięcia. Po województwach: lubelskim, małopolskim, podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim do programu przystąpiły województwa: zachodniopomorskie i kujawsko-pomorskie.

Wiceminister Adam Hamryszczak w debacie o polsko-słowackich projektach infrastrukturalnych skupił się na podsumowaniu realizacji Programu Interreg Polska-Słowacja.

"Prawie 56 mln euro wesprze rozwój infrastruktury drogowej usprawniającej komunikację między Polską a Słowacją oraz poprawiającej połączenia z Transeuropejską Siecią Transportową" – przypomniał wiceminister Hamryszczak.

W programie zakontraktowano 12 projektów. Realizacja 7 z nich została ukończona w maju 2018 roku. Dzięki niej zmodernizowano blisko 100 km dróg po obu stornach granicy. Przebudowano już połączenie drogowe: Prešov – Bardejov – Gorlice, Snina-Medzilaborce-Krosno, czy połączenie Jaworzynka – Čierne – Skalite. W realizacji jest 5 kolejnych projektów, np. połączenie z powiatu Čadca na Słowacji z miejscowościami turystycznymi powiatu cieszyńskiego - Wisłą, Ustroniem, Istebną oraz powiatu bielskiego – ze Szczyrkiem.