Działamy w dwóch obszarach – prawo i pieniądze. Oba są tak samo ważne. Nie da się uruchomić pieniędzy na walkę z koronawirusem bez zmian w prawie!

Prawo

W połowie marca Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wydało rekomendacje dla instytucji zajmujących się funduszami unijnymi, by łagodniej traktowały rozliczanie dotacji przez osoby, firmy, organizacje pozarządowe korzystające z funduszy europejskich. Dzięki nim mogliśmy na przykład wydłużyć nabory wniosków, przesunąć terminy rozliczania inwestycji czy sfinansować z funduszy UE wydatki na szkolenia i wyjazdy, które się nie odbyły przez koronawirusa.

Kolejnym krokiem była przygotowana w ekspresowym tempie specustawa funduszowa, czyli przeniesienie tych rekomendacji do prawa. Podstawowa zasada tej ustawy – zero obciążeń, same ułatwienia. Ustawa jest w Senacie (3 kwietnia przyjął ją Sejm).

Na telekonferencjach ministrów ds. polityki spójności z udziałem unijnej komisarz Elisy Ferreiry, minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak zgłaszała, że Komisja Europejska musi mocno poluzować procedury po to, żeby można było przesuwać pieniądze unijne na służbę zdrowia i dla przedsiębiorców. Zaproponowaliśmy koktajl antywirusowy, czyli projekt zmian w prawie unijnym, który by to umożliwił. Zostaliśmy wysłuchani. Nasze propozycje w dużej części znalazły się w nowym pakiecie działań Komisji Europejskiej na rzecz walki z koronawirusem.

Uzgodniliśmy z marszałkami województw i Komisją Europejską szybką ścieżkę dla nowych inwestycji w służbę zdrowia w związku z koronawirusem. Podstawowa zasada: minimum formalności, maksimum efektów – w czasie kryzysu wszystkie ręce na pokład. Wiemy, że marszałkowie korzystają z tej ścieżki. Sprzęt dla szpitali kupuje na przykład województwo mazowieckie.

Ekspresowo przygotowaliśmy i wysłaliśmy do Komisji Europejskiej dwa projekty rozporządzeń, dzięki którym przedsiębiorcy będą mogli między innymi:

• wykorzystać fundusze unijne na kapitał obrotowy (do tej pory nie było to możliwe),

• uzyskać pomoc z UE nawet wtedy gdy są w trudnej sytuacji (do tej pory w ogóle był zakaz udzielania wsparcia unijnego przedsiębiorstwom w trudnej sytuacji),

• otrzymać nawet 800 tysięcy euro dotacji (do tej pory limitem było 200 tysięcy euro).

Jedno z tych rozporządzeń, dotyczące udzielania pomocy z funduszy UE w formie pożyczek, poręczeń i gwarancji, obowiązuje od dziś.

Umożliwiliśmy wykorzystanie sprzętu, który w ostatnich latach uczelnie medyczne kupiły za fundusze unijne na potrzeby szkolenia studentów, do leczenia w szpitalach. To setki urządzeń, między innymi wysokiej klasy respiratory.

Przygotowaliśmy specjalne rekomendacje dla marszałków województw w sprawie możliwości przeznaczenia pieniędzy z Europejskiego Funduszu Społecznego na projekty zapewniające zdrowie i bezpieczeństwo osób przebywających w domach opieki społecznej czy domach dziecka. Daliśmy nie tylko możliwość zakupu maseczek i rękawiczek, ale tez np. sfinansowania tymczasowej przeprowadzki osób z takich ośrodków do bezpieczniejszych miejsc (np. do mieszkań wspomaganych).

Pieniądze

Razem z marszałkami województw przesunęliśmy 2,6 miliarda złotych z funduszy unijnych na dopłaty do wynagrodzeń pracowników. To pieniądze, które mogą uratować pół miliona miejsc pracy! Wsparcie rusza na dniach i będzie dostępne bez zbędnych formalności.

Przeznaczyliśmy dodatkowe 550 milionów złotych z programu Infrastruktura i Środowisko na służbę zdrowia. To pieniądze dla szpitali zakaźnych między innymi na respiratory, tomografy komputerowe, kardiomonitory, łóżka intensywnej terapii, ambulanse. Wygospodarowaliśmy też dodatkowe fundusze dla policji, straży pożarnej oraz kolejarzy, którzy będą mogli kupić środki do dezynfekcji pociągów. A wszystko w szybkiej ścieżce, bez zbędnych procedur. 

Wygospodarowaliśmy 180 milionów złotych z programu Polska Cyfrowa na laptopy dla polskich uczniów i nauczycieli - tak, aby można było kontynuować edukację w formule zdalnej.

Uruchamiamy nowe rozwiązania dla firm. Przykłady:

• 400 milionów złotych z programu Inteligentny Rozwój trafi na nowy antykryzysowy fundusz pożyczkowy, który uruchomimy w kwietniu z BGK. Pożyczka będzie połączona z dotacją – przedsiębiorca spłaci sam kapitał – maksymalnie 15 milionów złotych, a okres spłaty pożyczki to nawet 6 lat. Pieniądze będzie można przeznaczyć na bieżące działanie, między innymi na wynagrodzenia czy opłacenie faktur od dostawców;

• We współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego uruchomiliśmy w programie Inteligentny Rozwój nowe gwarancje Biznesmax z dopłatą do oprocentowania kredytu. Dzięki nim dostęp do finansowania i utrzymanie płynności firm w czasach pandemii będą łatwiejsze;

• 200 milionów złotych z programu Inteligentny Rozwój trafi do polskich przedsiębiorców i naukowców, którzy pracują nad diagnostyką, leczeniem i przeciwdziałaniem koronawirusowi. Wszystko w ramach specjalnego konkursu Szybka Ścieżka „Koronawirusy”;

• Wprowadziliśmy ułatwienia w kredycie technologicznym dla firm, które w tym trudnym czasie inwestują w innowacje. Przeznaczymy na to 350 milionów złotych w kolejnym naborze;

• 500 milionów złotych – tyle z funduszy unijnych w programie Polska Wschodnia trafi na dotacje na pokrycie kosztów kapitału obrotowego dla przedsiębiorców z województw lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego, których biznesy ucierpiały wskutek COVID-19;

• Wkrótce uruchomimy nawet 20 milionów złotych na nisko- albo nawet w ogóle nieoprocentowane pożyczki obrotowe dla podmiotów ekonomii społecznej (np. spółdzielni pracy, centrów integracji społecznej, organizacji pożytku publicznego). Pieniądze te będzie można przeznaczyć np. na wynagrodzenia, opłacenie faktur za dostawy, podtrzymanie produkcji. Podpisaliśmy już umowę w tej sprawie z Bankiem Gospodarstwa Krajowego;

• W marcu ogłosiliśmy zmiany w zasadach spłaty pożyczek dla podmiotów ekonomii społecznej. Wprowadziliśmy wakacje kredytowe i wydłużony okres spłaty. W przypadku trudnej sytuacji finansowej dajemy możliwość obniżenia oprocentowanie do 0% na okres do 12 miesięcy.