Umowa Partnerstwa to najważniejszy dokument określający, w co Polska zainwestuje Fundusze Europejskie na lata 2021-2027. Odpowiada na polskie potrzeby rozwojowe. Dotyczy 76 miliardów euro z unijnej polityki spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Stanowi to ponad 20% środków polityki spójności w całej Unii Europejskiej.

Dzięki współpracy wszystkich interesariuszy związanych z Polityką Spójności proces programowania perspektywy 2021-2027 zakończył się w zeszłym roku sukcesem. Wszystkie programy zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym zostały zatwierdzone oraz otrzymały pierwsze płatności zaliczkowe z budżetu UE

– rozpoczął posiedzenie minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

Z funduszy europejskich korzystamy już od niemal 20 lat i także w tej perspektywie Polska pozostanie największym beneficjentem polityki spójności spośród wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej.

Sukcesy negocjacyjne

Uzyskaliśmy zgodę KE na przesunięcia środków między kategoriami regionów. W wyniku tych przesunięć szczególnie chcieliśmy wesprzeć województwo wielkopolskie i dolnośląskie, a także region warszawski. Chcieliśmy, żeby poziom inwestycji utrzymywał się na wysokim poziomie, dlatego wynegocjowaliśmy z KE transfer środków z alokacji regionów słabiej rozwiniętych

– podkreśliła sekretarz stanu Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

Łączne przesunięcie 3,5 mld euro stanowi 6,23% alokacji pierwotnej kategorii regionu słabiej rozwiniętego.

Uzyskaliśmy też zgodę KE na przesunięcia środków do Funduszu Spójności. To dla nas szczególny fundusz, który pozwala nam rozwijać transport i dbać o środowisko. Ostatecznie, po długotrwałych negocjacjach, udało się nam wynegocjować transfer na poziomie 13,4% alokacji EFS+, czyli 2 mld euro. To najwyższy poziom transferu w UE na tle innych państw członkowskich, takich jak: Rumunia 11%, Czechy 10%, Węgry 10%.

Jednym z sukcesów negocjacyjnych jest także decentralizacja finansowa polityki spójności. Samorządy województw będą zarządzać aż 44 proc. środków dostępnych dla Polski. W porównaniu z poprzednią perspektywą regiony otrzymają większą alokację – 33,5 mld euro na lata 2021-2027. To najwyższy poziom decentralizacji środków od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i dowód na to, jak sukcesywnie rośnie rola samorządów w kształtowaniu polityki spójności i  współodpowiedzialność za jej realizację.

Kolejnym z ważnych tematów negocjacyjnych było wdrażanie nowego funduszu jakim jest Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Udało się nam, również osiągnąć sukces negocjacyjny i zwiększyliśmy dla Polski zasięg terytorialny dofinansowania z tego funduszu. Obejmie on nie tylko województwo śląskie, dolnośląskie i wielkopolskie, ale także województwo łódzkie i małopolskie. To blisko 4 mld euro na łagodzenie negatywnych skutków transformacji energetycznej w regionach, w których gospodarka w znacznym stopniu opiera się na przemyśle wydobywczym i energetyce konwencjonalnej

– dodał minister Grzegorz Puda.

W co zainwestujemy fundusze europejskie?

Podczas posiedzenia zostały zaprezentowane cele polityki spójności. Również Polska będzie koncentrować się na realizacji tych 6 celów.

• Bardziej konkurencyjna i inteligentna Europa – 12,95 mld euro
• Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa – 21,89 mld euro
• Lepiej połączona Europa – 15,74 mld euro
• Bardziej społeczna Europa – 16,64 mld euro
• Europa bliżej obywateli – 2,42 mld euro
• Sprawiedliwa transformacja – 3,69 mld euro

Podczas posiedzenia przyjęty został Regulamin pracy Komitetu do spraw Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027. W tej perspektywie finansowej to gremium składa się z prawie 130 członków reprezentujących stronę rządową, samorządowa oraz partnerów spoza administracji.

W posiedzeniu inaugurującym prace Komitetu ds. Umowy Partnerstwa w roli obserwatora udział brały przedstawicielki Komisji Europejskiej  Emma Toledano-Laredo, dyrektor ds. wdrażania w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO) oraz Muriel Guin, kierownik Działu ds. Polski, Czech i Słowacji, Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego (DG EMPL).

Dyrektor Emma Toledano-Laredo z KE doceniła powołanie Komitetu ds. Umowy Partnerstwa, który nie jest organem obowiązkowym w UE, jednak zapewnia realizację zasady partnerstwa. Zapewniła także o dalszym wsparciu Polski w procesie wdrażania polityki spójności.

Komitet ds. Umowy Partnerstwa jest głównym organem wspierającym Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w procesie wykorzystywania środków Unii Europejskiej. KUP tworzy 129 członków reprezentujących stronę rządową, samorządową i partnerów społecznych, partnerów gospodarczych oraz partnerów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie i środowiska akademickie oraz 3 obserwatorów, w tym przedstawicieli KE.KUP koordynuje realizację wszystkich programów ujętych w Umowie Partnerstwa i sprawdza czy wsparcie unijne przynosi oczekiwane efekty.