7-8 października 2024 roku Kraków stał się centrum najważniejszych debat o rozwoju miast i regionów w Polsce. IV Kongres Polityki Miejskiej i Regionalnej przyciągnął przedstawicieli samorządów, organizacji pozarządowych, ekspertów, badaczy oraz przedstawicieli sektora biznesowego. Uczestnicy wydarzenia omawiają kluczowe wyzwania rozwojowe stojące przed polskimi miastami i regionami oraz analizują, jak najlepiej dostosować polityki miejskie i regionalne do lokalnych potrzeb.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej z pełną intensywnością wdraża Krajową Politykę Miejską 2030, będącą odpowiedzią na wyzwania, z którymi mierzą się polskie miasta i inne jednostki samorządu terytorialnego. Skuteczność jej wdrożenia będzie miała bardzo duży wpływ na budowanie odporności/rezyliencji miast i miejskich obszarów funkcjonalnych. MFiPR Koncentruje się na działaniach i instrumentach zorientowanych terytorialnie, które odpowiadają aktualnym wyzwaniom stojącym przed miastami oraz miejskimi obszarami funkcjonalnymi.

Potrzebujemy własnej koncepcji rozwoju. Koncepcji, która jest kształtowana w Polsce już nie jako doganianie, dostosowywanie się, ale jako budowanie polskiego rozwoju na bazie naszego potencjału i potencjału poszczególnych regionów

– powiedziała minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podczas inauguracji Kongresu.

Policentryczny rozwój kraju

Szefowa resortu przypomniała także, że w MFiPR powstaje najważniejszy dokument strategiczny – nowa średniookresowa strategia rozwoju kraju do 2035 roku. Jednym z naszych celów jest policentryczny rozwój kraju, który jest ważnym potencjałem rozwojowym Polski. Zależy nam na utrzymaniu równomiernie rozłożonej sieci miast o zróżnicowanej wielkości i funkcjach.

Są cztery filary, cele rozwojowe, które stawiamy w średniookresowej strategii rozwoju kraju: po pierwsze bezpieczeństwo, po drugie przeciwdziałanie i równoczesne przygotowanie na kryzys demograficzny, konkurencyjna i innowacyjna gospodarka i najważniejszy - policentryczny czyli wieloośrodkowy rozwój Polski

– dodała minister Pełczyńska–Nałęcz.

Indywidualne podejście do rozwoju regionów

Podczas Kongresu uczestnicy dyskutują, jak skutecznie zarządzać inwestycjami oraz rozwojem miast, aby wspierać integrację różnych ośrodków w spójną sieć, co ma kluczowe znaczenie dla przyszłości Polski w kontekście wyzwań globalnych, takich jak kryzys energetyczny czy zmiany demograficzne.

Narzędzia polityki regionalnej są bardzo różne i muszą być bardzo indywidualnie dostosowane do potrzeb poszczególnych regionów.  Koncepcja rozwoju miast wypracowana przez IRMIR wskazuje na konieczność różnego podejścia i różnych potrzeb poszczególnych regionów. Bez zrozumienia i wiedzy jak powinien być kształtowany rozwój poszczególnego miasta, gminy i powiatu nie da się budować dobrej polityki regionalnej i dobrego rozwoju regionalnego całej Polski. Są dwa obszary które obecnie wydają się kluczowe w całościowej nawigacji polityki regionalnej. Pierwszy obszar to mieszkalnictwo, drugi - transport kolejowy

– powiedziała minister Pełczyńska-Nałęcz.

Wsparcie dla miast

Kongres skupia się na poszukiwaniu rozwiązań wspierających zarówno metropolie, jak i mniejsze ośrodki miejskie. Szczególnie zwraca uwagę na wyzwania, z jakimi zmagają się średnie i małe miasta, które często tracą dystans rozwojowy w stosunku do większych aglomeracji. Specjalną uwagę poświęcono małym i średnim miastom, które mimo wyzwań demograficznych i gospodarczych odgrywają kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju regionalnym.

W programie znalazły się liczne panele i sesje tematyczne poświęcone wybranym zagadnieniom, takim jak kształtowanie przestrzeni, rewitalizacja, mieszkalnictwo, integracja zarządzania obszarami funkcjonalnymi, zarządzanie rozwojem regionów, zrównoważony rozwój i koncepcja „smart city”, transformacja energetyczna, środowisko czy transport i miejska mobilność. Rozmowy dotyczą tego jak jest , ale też – co warto zmienić.

IV Kongres Polityki Miejskiej i Regionalnej to platforma dyskusji nad przyszłością rozwoju polskich miast i regionów oraz wyzwaniami, przed którymi stoimy w kontekście zmian demograficznych, klimatycznych i geopolitycznych. Organizatorem wydarzenia są Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej i Instytut Rozwoju Miast i Regionów.