Kolejny krok do uruchomienia programu FEnIKS – podpisanie porozumień o współpracy
14.12.2022
Minister kultury i dziedzictwa narodowego, minister klimatu i środowiska, minister zdrowia oraz Centrum Unijnych Projektów Transportowych będą realizować wybrane zadania z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027. Minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda wraz z przedstawicielami MKiDN, MKiŚ, MZ oraz CUPT podpisali w środę porozumienia w tej sprawie.
Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 to największy pod względem alokacji oraz liczby priorytetów rozwojowych program krajowy w całej Unii Europejskiej.
Podpisane dziś porozumienia regulują nasze międzyresortowe prawa i obowiązki oraz wyznaczają ramy współpracy na najbliższe kilka lat
– powiedział minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda podczas uroczystości podpisania porozumień w MFiPR.
Minister podkreślił, że reprezentowane instytucje posiadają ogromne doświadczenie między innymi w związku z wdrażaniem Programów Infrastruktura i Środowisko w latach 2007-2013 oraz 2014-2020.
Jestem przekonany, że dotychczasowa nasza owocna współpraca będzie kontynuowana z sukcesami podczas wdrażania programu FEnIKS
– mówił minister Grzegorz Puda. I dodał:
Celem jednego z największych programów z polityki spójności jest wsparcie zrównoważonego rozwoju kraju. Głównym kierunkiem wzrostu ma być budowa nowoczesnej infrastruktury technicznej i społecznej. Przyspieszenia nabierze również transformacja naszego kraju w kierunku gospodarki niskoemisyjnej.
Szef MFiPR podkreślił, że program będzie realizowany na obszarze całej Polski.
Wykonanie programu zadecyduje o sukcesie wykorzystania Funduszu Spójności, który jest głównym źródłem finansowania największych inwestycji w Polsce
– zaznaczył minister.
To jest dobra wiadomość dla Polski. Państwo polskie efektywnie działa także w obszarze środków europejskich. W poprzedniej perspektywie w sektorze kultury zrealizowaliśmy 146 projektów o wartości ponad 3 mld zł, z czego 1/3 to były środki z budżetu państwa, a 2/3 – z funduszy wspólnotowych. W tej perspektywie na kulturę będzie przeznaczone 600 mln euro, o 133 mln euro więcej niż w poprzedniej. Te pieniądze zostaną przeznaczone głównie na zwiększenie atrakcyjności infrastruktury kultury oraz atrakcyjności turystycznej miejsc dziedzictwa historycznego. Dziękuję za dobrą współpracę z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej. Jako instytucja pośrednicząca przyjmujemy współodpowiedzialność za sprawne wydatkowanie tych środków
– stwierdził wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
To kolejne środki, które będą stanowiły wsparcie w unowocześnianiu i profesjonalizowaniu placówek ochrony zdrowia. Celem zwiększania nakładów na polską ochronę zdrowia jest stałe podnoszenie standardów i tworzenie systemu przyjaznego dla pacjenta. Dzięki inwestycjom w infrastrukturę możemy poszerzać spektrum usług świadczonych w gabinetach lekarskich
– powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski.
W stosunku do lat ubiegłych widzimy znaczny wzrost wysokości środków. Jest on adekwatny do skali wyzwań w sektorze energetyki – mam tu na myśli zadania z zakresu efektywności energetycznej, OZE, infrastruktury elektroenergetycznej i gazowej. Bardzo mnie cieszy, że wzrosły też kwoty przeznaczone na projekty dotyczące adaptacji do zmian klimatu i ochronę środowiska. Aby wykorzystać tak duże środki musimy działać sprawnie i efektywnie. Nasi beneficjenci oraz instytucje posiadają jednak wieloletnie doświadczenie we wdrażaniu programów unijnych. Jestem więc przekonana, że sprostamy temu wyzwaniu z ogromnym pożytkiem dla całego społeczeństwa
– powiedziała wiceminister klimatu i środowiska Małgorzata Golińska.
Dzisiejsze podpisanie porozumienia w sprawie realizacji Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) to wyjątkowy moment dla CUPT jako jednostki pośredniczącej. W ramach największego programu krajowego CUPT będzie dysponował 12,9 mld euro na inwestycje transportowe. Nadal będziemy wspierać drogi, koleje, transport miejski, inwestycje intermodalne i w portach morskich
– zaznaczyła dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych Joanna Lech.
Partnerzy wdrażający program
Na mocy podpisanych porozumień minister kultury i dziedzictwa narodowego, minister klimatu i środowiska, minister zdrowia oraz Centrum Unijnych Projektów Transportowych będą pełnić funkcje Instytucji Pośredniczących w realizacji programu FEnIKS. Podpisane dokumenty regulują wzajemne prawa i obowiązki oraz wyznaczają ramy współpracy na najbliższe kilka lat.
W efekcie instytucje te będą odpowiadać za inwestycje w zakresie:
- bezpieczeństwa energetycznego Polski;
- rozwoju odnawialnych źródeł energii;
- ochrony środowiska;
- bezpiecznego i ekologicznego transportu;
- rozwoju ochrony zdrowia;
- kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Miliardy na inwestycje z FEnIKS-a
FEnIKS to największy program polityki spójności w Unii Europejskiej. Łączna kwota przeznaczona na inwestycje i inne przedsięwzięcia wyniesie blisko 29,3 mld euro (ok. 115 mld zł). Środki te pochodzą z Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, budżetu państwa.
O dofinansowanie będą mogły ubiegać się m.in.:
- samorządy terytorialne;
- przedsiębiorstwa;
- administracja publiczna;
- zarządcy infrastruktury kolejowej, drogowej, wodnej śródlądowej, terminali intermodalnych;
- przewoźnicy transportu miejskiego, intermodalnego i kolejowego;
- dostawcy usług energetycznych;
- właściciele i zarządcy budynków mieszkalnych;
- służby nadzoru ruchu, ratownicze, straży pożarnej i inne służby publiczne;
- podmioty zarządzające portami lotniczymi, portami morskimi i parkami narodowymi;
- instytucje ochrony zdrowia, instytucji kultury, nauki i edukacji;
- organizacje pozarządowe;
- kościoły i związki wyznaniowe.
Prace nad programem zaczęły się ponad trzy lata temu. Program powstał przy zaangażowaniu szerokiego grona partnerów: władz publicznych, partnerów społeczno-gospodarczych oraz organizacji pozarządowych. Negocjacje z Komisją Europejską trwały wiele miesięcy i zakończyły się 6 października tego roku zatwierdzeniem programu.