Sytuacja dzieci i rodzin w Polsce oraz możliwości inwestowania w dzieci przy udziale środków europejskich to temat międzynarodowej konferencji w Arłamowie. W spotkaniu uczestniczą samorządowcy i przedstawiciele organizacji na co dzień profesjonalnie pomagających rodzinom. Minister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak i przedstawiciele Komisji Europejskiej mówią o szansach i wyzwaniach związanych z nową unijną perspektywą finansową.

Środki unijne dla Polski na lata 2021-2027 będą stanowiły bardzo istotny wkład w osiągnięcie celów, które stawiamy sobie jako kraj w obszarze wczesnej edukacji i opieki nad najmłodszymi dziećmi. Zostaną one przeznaczone na kontynuację działań polegających na zwiększaniu dostępności do opieki dla dzieci do lat 3 i upowszechnieniu wysokiej jakości edukacji przedszkolnej. Musimy łączyć wysoką jakość opieki nad dziećmi i przystępną cenę, tak by polskie rodziny były pewne, że polskie państwo wspiera je w tym zakresie – podkreślała Jarosińska-Jedynak.

Minister funduszy i polityki regionalnej zaznaczyła, że wczesna edukacja i opieka nad dziećmi najmłodszymi przyczyniają się do wzrostu aktywności zawodowej rodziców. Taka pomoc rodzinie pozwala opiekunom na godzenie życia zawodowego z rodzinnym. Z uwagi na niski odsetek dzieci do lat 3 objętych opieką instytucjonalną, tj. ok. 13%, oraz niższą aktywność zawodową kobiet opiekujących się dziećmi w Polsce wciąż potrzebne są miejsca opieki nad najmłodszymi dziećmi, pomimo tego, że sytuacja w ostatnich latach uległa znacznej poprawie. Dotychczas ze środków krajowych i europejskich utworzono od 2014 r. ponad 80 tys. miejsc opieki, a dla osiągnięcia tzw. celów barcelońskich powinniśmy utworzyć jeszcze ponad 100 tys. miejsc.  

W kolejnej perspektywie finansowej ważnym wyzwaniem będzie objęcie szczególną uwagą uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnościami. Potrzebne jest pokonanie barier ograniczających uczniów w procesie edukacyjnym oraz tworzenie warunków dla edukacji, z której będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani. Jest to jeden z priorytetów rządowego Programu Dostępność Plus. Mamy wiele do zrobienia w zakresie edukacji włączającej. W Polsce nadal mamy bardzo wysoki odsetek - 37% - uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, którzy uczą się w placówkach specjalnych, podczas gdy w UE jest to niespełna 2%. Zapewnienie skutecznej edukacji włączającej to jeden z priorytetów rządowego Programu Dostępność Plus.

Przy udziale środków Europejskiego Funduszu Społecznego wspierana będzie pomoc w sytuacjach, gdy rodzina przeżywa rozmaite trudności opiekuńczo-wychowawcze i usługi aktywnej integracji dla osób opuszczających pieczę zastępczą. EFS pomaga również w aktywizacji zawodowej oraz poprawie sytuacji na rynku pracy. Jedno z nowszych rozwiązań w zakresie wsparcia profilaktyki zdrowia psychicznego to Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego.

Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży to kolejny obszar, w którym EFS inicjuje pozytywne zmiany. Szacuje się, że co piąty nastolatek doświadcza zaburzeń psychicznych lub behawioralnych, a ponad połowa zaburzeń psychicznych zaczyna się w okresie dojrzewania.  Obecna procedura leczenia w większości przypadków prowadzi do hospitalizacji. Tymczasem znacznej części hospitalizacji można zapobiec poprzez opracowanie systemu środowiskowego wsparcia - opartego na społeczności, który jest w stanie zareagować jak najwcześniej. Jedno z takich rozwiązań – Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego - uruchomione na warszawskich Bielanach w ramach projektu innowacyjnego PO WER - zostanie zaprezentowane drugiego dnia konferencji.

Międzynarodowa konferencja dotycząca inwestowania w dzieci z funduszy europejskich w okresie programowania 2021-27 towarzyszy Konwentowi Marszałków Województw RP. Tematem konwentu są wyzwania dla województw w perspektywie finansowej 2021-2027 oraz rola polityki senioralnej w perspektywie Unii Europejskiej.