W ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności Polska będzie miała do dyspozycji 57 mld euro na dotacje i pożyczki. Podstawą do sięgnięcia po te pieniądze będzie Krajowy Plan Odbudowy, który powstaje w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

Proces, który prowadzimy, to swego rodzaju inwentaryzacja potrzebnych inwestycji. Nasze pierwsze zadanie to wybranie tych, które będą mogły zostać sfinansowane z Krajowego Planu Odbudowy. Drugie to wskazanie projektów, które mogłyby zostać wsparte z innych źródeł, na przykład ze środków polityki spójności w nowej perspektywie – mówi minister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

Szefowa MFiPR podkreśla, że prace nad KPO mają szerszy wymiar i nie są związane tylko z wyborem inwestycji.

Inwestycje są środkiem do realizacji celu. A celem są reformy w określonych obszarach. Krajowy Plan Odbudowy będzie też wskazywał te obszary – znajdzie się w nim diagnoza, propozycje rozwiązań i efekty, które chcemy osiągnąć. Prowadzimy te prace jako resort odpowiedzialny całościowo za politykę rozwoju kraju – zaznacza minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

Do KPO MFiPR wybierze przedsięwzięcia najbardziej dojrzałe do realizacji. Proces wstępnej identyfikacji projektów i programów do KPO odbywał się przez ostatnie 2 miesiące. Inwestycje były zgłaszane przez marszałków poszczególnych województw, resorty i instytucje centralne, a także partnerów społecznych.

Teraz trwa analiza zgłoszonych inwestycji w oparciu o Mapę Drogową KPO - narzędzia do porządkowania zgłoszonych propozycji projektów do Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności. Trzeba to zrobić, bo tylko najlepiej przygotowane i wpisujące się w zalecenia KE propozycje mają szansą na akceptację i dofinansowanie.

Zakładamy, że w miarę postępu prac nad KPO oraz nad unijnym rozporządzeniem w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, Mapa Drogowa KPO będzie modyfikowana oraz uszczegóławiana i uzupełniana. Czasu nie jest dużo, inwestycje trzeba wybrać jak najszybciej z dwóch powodów. Po pierwsze, chcemy żeby te pieniądze pilnie trafiły do Polski i pomogły w gospodarczym restarcie. Po drugie, czekają nas jeszcze rozmowy z Komisją Europejską. Już teraz jesteśmy w roboczym kontakcie ze służbami KE żeby późniejsza dyskusja się nie przeciągała – informuje minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

---

Fundusz Odbudowy ma dwa główne cele: odbudowę i przywracanie odporności gospodarki oraz przygotowanie na przyszłe, nieprzewidziane okoliczności. Podstawą do sięgnięcia po pieniądze unijne z tego instrumentu będzie Krajowy Plan Odbudowy (KPO), który musi przygotować każde państwo.

Polska będzie czwartym największym beneficjentem Funduszu Odbudowy w pierwszej fazie dystrybucji środków. W drugiej fazie Polska może liczyć na szóstą, najwyższą alokację spośród wszystkich państw członkowskich, choć finalny podział znany będzie w połowie 2022 r.

Polska otrzyma na realizację KPO w formie dotacji 23,1 mld euro i może otrzymać 34,2 mld euro na pożyczki. Środki dotacyjne na KPO są dzielone w proporcji 70%, które będzie przyznane przez KE do końca 2022 r. – w przypadku Polski to 18,9 mld euro. 30% środków z puli będzie przyznanych do końca 2023 r. - w przypadku dotacji dla Polski może to być 4,1 mld euro. O tym, czy dostaniemy środki w 2023 r. będzie decydował przegląd wskaźników gospodarczych - w szczególności spadek realnego PKB w 2020 r. i 2021 r. Poza dotacjami dla Polski dostępna będzie także pula pożyczek.

1198 projektów, które wpłynęły do MFiPR dotyczą różnych dziedzin, w tym energetyki, ochrony środowiska, transportu, innowacji i przedsiębiorczości, zdrowia, cyfryzacji i spójności terytorialnej. 557 nadesłały regiony, a 641 resorty. Trwają robocze rozmowy z KE dotyczące kryteriów wyboru projektów do KPO. Ważne jest zakończenie prac nad rozporządzeniami unijnymi regulującymi Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. To warunkuje tempo prac nad KPO.

KPO powinien określać reformy i inwestycje wzmacniające potencjał wzrostu i odporności gospodarczej i społecznej państwa oraz zwiększające spójność terytorialną. Powinny one ponadto pozytywnie wpływać na zielone i cyfrowe przemiany społeczno-gospodarcze.