Instytucje kultury przygotowują dostępne wydarzenie kulturalne, ale także zbudują sieć kontaktów zarówno pomiędzy sobą, jak i z organizacjami zajmującymi się kwestiami osób z niepełnosprawnościami. Projekt "Kultura bez barier" otrzymał dofinansowane z Funduszy Europejskich z Programu Wiedza Edukacja Rozwój.

To kolejna inicjatywa związana z rządowym Programem Dostępność Plus. Już od kilku lat obserwujemy pozytywne zmiany. Wiele instytucji kultury już przekonało się, że ich oferta powinna być dostosowana do potrzeb różnych odbiorców. Oferowane są nie tylko spektakle, zajęcia czy produkcje przygotowane z myślą o dzieciach czy seniorach, ale również takie, które są kierowane do np. osób z określoną niepełnosprawnością. Wciąż jednak musimy pracować nad tym, by dostępnych miejsc na kulturalnej mapie Polski było więcej

- zaznaczyła Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej i przewodnicząca Rady Dostępności.

Podmioty, które otrzymają grant w ramach projektu „Kultura bez barier”, będą realizowały zaplanowane projekty przy wsparciu Lidera i Partnerów projektu. Będzie też wymiana doświadczeń i ocena efektów. Po weryfikacji model zostanie przekazany do stosowania przez różnorodne instytucje sektora kultury. Doświadczenia zostaną zamieszczone w opracowaniu opisującym wypracowany ramowy model zapewnienia dostępności oferty i zasobów instytucji kultury.

Doświadczanie kultury i czynny udział w jej tworzeniu to jedne z najistotniejszych potrzeb człowieka. Ich zaspokojenie jest nie tylko źródłem przyjemności czy rozrywki, lecz przede wszystkim fundamentalną formą udziału w życiu wspólnoty i kluczowym budulcem tożsamości. Dlatego zapewnienie dostępności zasobów kultury i wydarzeń kulturalnych osobom z niepełnosprawnościami jest ważnym wyzwaniem oraz naszą odpowiedzialnością. Naszym celem jest umożliwienie partycypacji w kulturze grupie niestety często z niej wykluczonej

- powiedział Jarosław Sellin, wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu.

Potrzebna "Kultura bez barier"

Z przeprowadzonego na zlecenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w badanie w 2017 r. badania potrzeb osób z niepełnosprawnościami wynika, że dostęp do kultury należy do potrzeb o małym stopniu zaspokojenia. Aż 72 procent badanych twierdzi, że w obiektach kultury nie ma możliwości posługiwania się językiem migowym. Na niedostosowanie obiektów kultury do potrzeb wskazuje też 36 procent badanych osób z dysfunkcją ruchu.

Lider projektu - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) będzie współpracował z partnerem zagranicznym, którym jest Institut fur Bildung und Kultur (IBK) i działający przy nim Kompetenzzentrum fur Kulturelle Bildung im Alter und Inklusion (KUBI), a także z Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Fundacją Kultury bez Barier.

W spotkaniu zapowiadającym projekt "Kultura bez barier" uczestniczyli: Paweł Wdówik - sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, Krzysztof Michałkiewicz - prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Robert Więckowski - wiceprezes Zarządu Fundacji Kultura bez Barier oraz Leszek Buller - dyrektor Centrum Projektów Europejskich.

Dostępność Plus dziś

Realizowanych jest już ponad 100 działań na rzecz dostępności w ramach Programu Dostępność Plus. Środki które "pracują" na dostępność to już w tej chwili ponad 8,7 mld zł. Przeznaczamy je na inwestycje w transport, edukację, ochronę zdrowia i w wielu innych obszarach. To także cały szereg działań szkoleniowych skierowanych do różnych grup odbiorców, pokazujących z jednej strony czym są szczególne potrzeby, a z drugiej na czym polega projektowanie uniwersalne, czy komunikacja bez barier.

Od prawie 2 lat dzięki programowi Dostępność Plus działa ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. W sferze publicznej jej odziaływanie widoczne jest w zwiększającej się stale liczbie dostosowanych do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami obiektów publicznych (m.in. przychodni, szkół, instytucji kultury). Dzięki ustawie w całej Polsce działa już ponad 2 tysiące koordynatorów dostępności, którzy czuwają nad realizacją wymagań ustawowych.

Powstał Fundusz Dostępności, z którego można finansować inwestycje i usprawnienia dla osób z niepełnosprawnościami czy seniorów. Niebawem rusza system certyfikacji dostępności, dzięki któremu coraz więcej miejsc i firm, w tym tych związanych z kulturą, będzie mogło uzyskać certyfikaty miejsca i obiektu dostępnego. Czyli takiego, który dba o potrzeby wszystkich użytkowników.