Komisja Europejska opublikowała projekt nowego rozporządzenia, które uwzględnia wiele spośród polskich propozycji dotyczących rewizji Transeuropejskiej Sieci Transportowej. W skład TEN-T wchodzą strategiczne europejskie szlaki kolejowe, drogowe, lotnicze, morskie i śródlądowe drogi wodne, a także tzw. infrastruktura punktowa, np. porty lotnicze i morskie oraz terminale drogowo-kolejowe.

To wspaniały świąteczny prezent. W ocenie Komisji Europejskiej kluczowe inwestycje Programu CPK powinny stanowić priorytety unijnej polityki inwestycyjnej, a ich realizacja stać się wkładem Polski w europejski system transportu. To bardzo dobra wiadomość, która otwiera przed spółką CPK możliwość skutecznego wnioskowania o kolejne środki unijne

– mówi Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK.

Szprychy kolejowe CPK jako element niskoemisyjnego i ekologicznego transportu wpisują się w priorytety inwestycyjne UE. Co do części lotniskowej projektu, to za sprawą wpisania do sieci TEN-T spółka CPK zyskuje możliwość ubiegania się o dofinansowania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony, systemów zarządzania ruchem lotniczym, infrastruktury przeładunkowej i stacji kolejowej w rejonie terminalu

– mówi Grzegorz Puda, minister funduszy i polityki regionalnej.

W tzw. sieci bazowej TEN-T znajduje się przygotowywana przez CPK linia Kolei Dużych Prędkości Warszawa-Łódź-Poznań/Wrocław (tzw. igrek). Wymagania są takie, że sieć bazowa powinna zostać zrealizowana przez kraje członkowskie – przy wykorzystaniu środków UE – do końca 2030 r., co wpisuje się w plany inwestycyjne CPK. W planach UE trasa kolejowa Warszawa-Łódź-Poznań/Wrocław to część składowa Europejskiego Korytarza Transportowego Morze Północne - Bałtyk. W planach inwestycyjnych CPK jest to tzw. szprycha nr 9.

Do kategorii projektów rozszerzonej sieci bazowej (tzw. Extended Core Network) – z wysokim priorytetem przy przyznawaniu środków unijnych – których budowa powinna zostać ukończona do 2040 r., Komisja Europejska wpisała tzw. CMK Północ. To przygotowywane przez spółkę CPK przedłużenie istniejącej Centralnej Magistrali Kolejowej na północ: przez CPK do Warlubia jako element „szprychy” nr 1. Przebieg istniejącej linii CMK i jej planowanego przedłużenia przez CPK jest zgodny z korytarzem sieci bazowej „Bałtyk – Adriatyk”.

Dobre wiadomości dotyczą także „szprychy” nr 7, a konkretnie odcinka Katowice-Ostrawa przez prawie 90-tysięczne Jastrzębie Zdrój, czyli obecnie największe miasto w Polsce bez dostępu do sieci kolejowej. Ten polsko-czeski transgraniczny projekt CPK, stanie się elementem korytarza: Bałtyk – Adriatyk. Został on także zaliczony przez Brukselę do rozszerzonej sieci bazowej TEN-T.

Sukcesem CPK jest to, że w sieć kompleksową TEN-T wpisano trzy przygotowywane odcinki CPK, których celem jest zmniejszenie wykluczenia transportowego:

• fragment „szprychy” nr 3 przez Mazowsze, Podlasie i Mazury: Ostrołęka – Łomża – Giżycko
• odcinek „szprychy” nr 6 Łętownia - Rzeszów (to kolejowy łącznik w stronę Podkarpacia)
• odcinek: Milanów – Biała Podlaska – Fronołów (fragment odcinka łączącego największe miasta Polski Wschodniej: Białystok, Lublin i Rzeszów).

Według Komisji Europejskiej, realizacja tych zadań powinna zostać ukończona nie później niż w 2050 r. Tu także nie ma kolizji z planami spółki, bo jak wynika z harmonogramów, najdłuższe spośród inwestycji kolejowych CPK potrwają do 2034 r.

To już drugi w ostatnim czasie bardzo pozytywny sygnał ze strony Komisji Europejskiej, po przyznaniu CPK rekordowego udziału w puli CEF Reflow. To także szczególne zobowiązanie dla naszego zespołu, jeżeli uwzględnić że sieć bazowa TENT ma zostać ukończona do 2030 r.

– mówi Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.

W tym miesiącu spółka CPK podpisała umowy dotyczące dofinansowania z CEF. Z tej puli pozyskała ok. 110 mln zł na przygotowywany już projektu budowlany tunelu CPK Łodzi i prace przygotowawcze dla linii między Warszawą, Sieradzem i Poznaniem. W związku z ogłoszeniem naboru do CEF 2 CPK przygotowała już wnioski o dofinansowanie dla projektów o łącznej wartości 4,4 mld zł.

CPK realizuje w sumie osiem kontraktów na wymagane prawem prace przygotowawcze, a konkretnie studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe (STEŚ). Dotyczą one kolejowych odcinków: Warszawa – Łódź – Wrocław – granica polsko-czeska, Katowice – Ostrawa, Łętownia – Rzeszów, Zamość – Bełżec i Ostrołęka – Łomża – Giżycko, a także kolejowego węzła CPK (w rejonie ogłoszonej w ubiegłym tygodniu preferowanej lokalizacji Portu Solidarność). W sumie oznacza to prace przygotowawcze dla prawie 1 000 km nowych linii.

Spółka CPK przygotowuje budowę w sumie 10 kolejowych szprych, prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i nowego lotniska. W sumie to 30 zadań inwestycyjnych i prawie 1 800 km nowych linii kolejowych, które mają zostać zrealizowane do końca 2034 r.

Inwestycje przygotowywane są we współpracy z inwestorami z krajów sąsiednich, np. czeskim zarządcą infrastruktury kolejowej Správą železnic (w przypadku linii Katowice - Ostrawa i Wrocław – Praga).

Sieć korytarzy transportowych TEN-T łączy prawie 450 miast lotnisk, portów i terminali na terenie UE.