Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz spotkała się w Brukseli z dyrektor generalną w Dyrekcji Generalnej ds. Budżetu (DG BUDGET) Stephanie Riso i dyrektor generalną w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO) Themis Christophidou.

Debata o transformacji na Forum Kohezyjnym

Na 9. Forum Kohezyjnym minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz wzięła udział w panelu eksperckim pn. „Potrójna transformacja – kotwica konkurencyjności, wzrostu i sprawiedliwości społecznej”.  
Punktem wyjścia do debaty były dane i ustalenia zawarte w dwóch niedawno opublikowanych dokumentach – 9. Raporcie Kohezyjnym oraz Raporcie grupy wysokiego szczebla ds. przyszłości polityki spójności, powołanej przez komisarz Elisę Ferreirę. Oba wskazują na potrzebę dalszego prowadzenia silnej polityki ukierunkowanej terytorialnie. Jej celem jest wsparcie regionów we wdrażaniu niezbędnych zmian strukturalnych i poprawie jakości życia ich mieszkańców. 

Polityka spójności spełnia misję zmniejszania różnic gospodarczych, społecznych i regionalnych w całej Unii Europejskiej

– powiedziała minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. 

Szefowa MFiPR podkreśliła, że odkąd Polska przystąpiła do UE, nasza gospodarka uległa całkowitej przemianie. W latach 2004-2021 osiągnęliśmy trzeci co do wielkości skumulowany wzrost PKB wśród krajów UE, zaraz po Irlandii i Malcie. W ciągu minionych 20 lat polska gospodarka urosła o 99,1%, czyli podwoiła się.

Polska inwestuje w potrójną transformację: ekologiczną, cyfrową i społeczną. W tym celu korzystamy z zasobów UE z polityki spójności lub Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), a także z pieniędzy krajowych

– zaznaczyła minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. 

W sumie 30% środków polityki spójności na lata 2021-2027 (prawie 22 mld euro) zostanie przeznaczonych na bardziej ekologiczną i niskoemisyjną Europę, a kolejne 23%, czyli ponad 16,5 mld euro, na Europę bardziej społeczną i włączającą.

Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałecz zgodziła się ze stwierdzeniem zawartym Raporcie grupy wysokiego szczebla, że polityka spójności powinna napędzać transformację regionalną i lokalną oraz uwzględniać wyjątkowe atuty, wyzwania i potrzeby regionów. 

Szefowa MFiPR powiedziała też, że transformacja klimatyczna stanowi dla Polski ogromną szansę na realizację wielu inwestycji, wzrost zatrudnienia oraz zwiększenie konkurencyjności. Zielona transformacja i zielone innowacje są dla nas motorami wzrostu, które przyniosą społeczeństwu konkretne korzyści i przełożą się poprawę jakości życia obywateli. Jednocześnie, jeśli chodzi zwłaszcza o bardzo ambitne cele klimatyczne UE, musimy pamiętać, że państwa członkowskie, a nawet poszczególne regiony mają różne punkty wyjścia. Dla Polski osiągnięcie celu zeroemisyjnej gospodarki jest ogromnym wyzwaniem. Dlatego ten ogromny wysiłek transformacyjny wymaga znacznych inwestycji i odpowiedniego czasu.

Równocześnie minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podkreśliła, że polityka klimatyczna powinna na pierwszym miejscu stawiać przede wszystkim ludzi i ich potrzeby, ponieważ akceptacja społeczna ma kluczowe znaczenie dla powodzenia tej polityki.

Spotkania z przedstawicielami Komisji Europejskiej

Podczas dwudniowej wizyty w Brukseli szefowa MFiPR odbyła również spotkania z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Rozmowa z dyrektor generalną w Dyrekcji Generalnej ds. Budżetu (DG BUDGET) Stephanie Riso dotyczyła wdrażania KPO w Polsce oraz nowej, unijnej perspektywy finansowej, ze szczególnym uwzględnieniem polityki spójności. Polska bierze aktywny udział w tej dyskusji na forum Unii Europejskiej. 

Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zaznaczyła podczas rozmowy, że biorąc pod uwagę aktualne wyzwania związane z bezpieczeństwem, zmianami klimatycznymi i demograficznymi oraz konkurencyjnością UE, potrzebujemy również odnowionej polityki spójności.

Na spotkaniu z dyrektor generalną w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO) Themis Christophidou omówiona została kwestia prezydencji Polski w UE w drugiej poł. 2025 r. oraz stanowisko naszego kraju ws przyszłości polityki spójności po 2027 r. Szefowa MFiPR podkreśliła, że spójność we wszystkich swoich wymiarach stanowi spoiwo demokracji i jest motorem integracji europejskiej oraz warunkiem realizacji wartości europejskich w sferze społecznej.

Cykliczny Raport o Spójności 

27 marca 2024 r. Komisja Europejska opublikowała 9. Raport Kohezyjny. Wykazuje w nim, że polityka spójności spełnia swoją misję zmniejszania różnic gospodarczych, społecznych i terytorialnych w całej UE. Raport przewiduje, że każde euro zainwestowane w minione i obecne programy unijne potroi się do 2043 r., co odpowiada rocznej stopie zwrotu, która wynosi ok. 4%. To dowód na to, że polityka spójności jest skuteczna i potrzebna.

Komisja Europejska publikuje takie sprawozdanie co 3 lata. Ocenia w nim aktualny stan spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE, przedstawiając poczynione postępy i wyciągnięte wnioski oraz pokazując rolę UE jako siły napędowej rozwoju regionalnego.

Raport opiera się na danych: analizuje ewolucję spójności zgodnie z szerokim zakresem wskaźników, takich jak dobrobyt, zatrudnienie, poziom edukacji i zarządzanie. Obraz tego, co zostało osiągnięte i co należy jeszcze zrobić, ma ukierunkować politykę i inwestycje UE, aby pomóc regionom osiągnąć zrównoważony i trwały długoterminowy wzrost.