– Do tej pory Polska zagospodarowała ponad 1 miliard euro i zrealizowała setki projektów dzięki wsparciu Funduszy norweskich i EOG. Niezmiennie pozostajemy największym beneficjentem tych środków. W ramach inaugurowanej właśnie III edycji pula wynosi ponad 809 milionów euro, czyli prawie 3,5 miliarda złotych – podkreślał minister Jerzy Kwieciński.

W konferencji wzięli też udział między innymi minister środowiska Henryk Kowalczyk, wiceszef resortu zdrowia Sławomir Gadomski, wiceprezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Adam Banaszak, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Wojciech Kamieniecki, Dyrektor Generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji Paweł Poszytek oraz przedstawiciele norweskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Biura Mechanizmów Finansowych w Brukseli.

W ramach nowej edycji Funduszy norweskich i EOG zostały już uruchomione trzy pierwsze programy: „Edukacja”, „Badania” i „Rozwój Lokalny”. Dzięki dzisiejszemu podpisaniu umów w sprawie realizacji czterech kolejnych programów: „Kultura”, „Sprawy Wewnętrzne”, „Zdrowie”, „Rozwój Przedsiębiorczości i Innowacje”, zdecydowana większość Funduszy edycji 2014-2021 staje się dostępna do wykorzystania. To szansa między innymi na realizację cennych inicjatyw promujących przedsiębiorczość w obszarze kultury, jeszcze skuteczniejsze zwalczanie przestępczości, wzmocnioną profilaktykę i ograniczanie nierówności społecznych w zdrowiu oraz wspieranie innowacyjności i konkurencyjności polskich przedsiębiorstw.

88 milionów euro dla kultury
Program „Kultura” będzie koncentrował się na roli, jaką kultura i dziedzictwo kulturowe odgrywają w rozwoju lokalnym i regionalnym z naciskiem na zatrudnienie i przedsiębiorczość w tym obszarze. Budżet programu to ponad 88 milionów euro (75 milionów euro stanowią środki Mechanizmu Finansowego EOG, a przeszło 13 milionów euro wkład krajowy). Jego wdrażaniem zajmuje się ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego we współpracy z partnerami z państw-darczyńców: Norweską Radą Sztuki i Norweskim Dyrektoriatem ds. Dziedzictwa Kulturowego.

– Celem programu jest rozwój współpracy kulturalnej, przedsiębiorczości kulturalnej i poprawa zarządzania dziedzictwem. Na realizację zadań z zakresu kultury w ramach dwóch poprzednich edycji Mechanizmów przeznaczyliśmy ponad 190 mln euro, co pozwoliło na realizację 134 partnerskich działań artystycznych i 56 projektów inwestycyjnych. Wśród tych ostatnich można wymienić chociażby renowację zamku w Malborku czy budowę Centrum Edukacji Morskiej w Gdańsku. W obecnej perspektywie na rzecz kultury przeznaczonych zostanie 88 mln euro, to drugi, po programie „Środowisko”, największy budżet w ramach Mechanizmu Finansowego EOG – powiedziała Monika Smoleń-Bromska, dyrektor Departamentu Funduszy i Spraw Europejskich w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Program będzie uwzględniał działania i inicjatywy w sztuce i kulturze, które promują włączenie mniejszości etnicznych i narodowych. Ponadto, w programie przewiduje się wsparcie dziedzictwa żydowskiego w Polsce. O wsparcie w ramach uruchamianego programu będą mogły się ubiegać między innymi publiczne instytucje kultury, publiczne szkoły artystyczne i publiczne uczelnie artystyczne, organizacji pozarządowe, jednostki samorządu terytorialnego czy kościoły i związki wyznaniowe.

Poprawa bezpieczeństwa

„Sprawy Wewnętrzne” to program wdrażany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji we współpracy z Centrum Obsługi Projektów Europejskich MSWiA oraz Norweskim Ministerstwem Sprawiedliwości i Bezpieczeństwa Publicznego i Norweskim Dyrektoriatem Obrony Cywilnej. Jego całkowity budżet to 23,5 miliona euro (20 milionów euro stanowią środki Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a ponad 3,5 miliona euro wkład krajowy).

Program jest realizowany w trzech obszarach:

• azyl i migracje – uwzględnia między innymi działania, które koncentrują się na wspieraniu dobrowolnych powrotów oraz na wsparciu i usługach dla małoletnich bez opieki, ubiegających się o azyl i dla innych grup o specjalnych potrzebach;

• wsparcie międzynarodowej współpracy policyjnej i zwalczanie przestępczości, w tym działania zmierzające do poprawy zdolności dochodzeniowej i do zwiększenia zdolności do pracy z organizacjami międzynarodowymi takimi jak Europol, Eurojust, Interpol i Frontex;

• działania służące zapobieganiu klęskom żywiołowym i gotowości na wypadek takich klęsk.

W ramach programu wdrażane będą projekty predefiniowane – czyli ustalone między stronami na etapie negocjacji.

– Projekty predefiniowane realizowane będą przez Policję, Straż Graniczną, Urząd ds. Cudzoziemców, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego (…) w partnerstwach z instytucjami norweskimi, tj. Norweską Szkołą Policyjną, KRIPOS – jednostką policji norweskiej zajmująca się m.in. zwalczaniem zorganizowanej przestępczości, ID-Centre – urzędem zajmującym się m.in. wparciem dla Policji i innych urzędów administracji w ustalaniu tożsamości cudzoziemców, Norweskim Dyrektoriatem Obrony Cywilnej DSB, Norweskim Wojskowym Instytutem Badawczym FFI – mówiła Magdalena Zdrojewska, zastępca dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich MSWiA.

Wdrażana będzie także inicjatywa polsko-norweska dot. poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym.  Dodatkowo, operator programu przewiduje realizację otwartych naborów wniosków, skierowanych do instytucji publicznych (z sektora finansów publicznych), organizacji pozarządowych oraz organizacji międzynarodowych. Operator planuje dwa nabory wniosków – jeden w obszarze współpracy i zwalczania przestępczości oraz drugi w obszarze azylu i migracji.

Fundusze na zdrowie

Ministerstwo Zdrowia będzie operatorem programu „Zdrowie”, wdrażanego we współpracy z Norweskim Dyrektoriatem do Spraw Zdrowia. Budżet programu to ponad 23,5 miliona euro (20 milionów euro stanowią środki Norweskiego Mechanizmu Finansowego i  ponad 3,5 miliona euro wkład krajowy).

– Ministerstwo Zdrowia bierze udział już w trzeciej edycji funduszy norweskich, co wskazuje na fakt, że zdrowie Polaków jest traktowane przez nas bardzo poważnie. Program „Zdrowie” oferuje szerokie spektrum działań w obszarze telemedycyny i polityki e-zdrowia, zdrowego stylu życia dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem opieki psychiatrycznej, dzięki którym, mam nadzieję, znacząco zmniejszymy społeczne nierówności w zdrowiu – pokreślił wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski.

Cel programu to wzmocniona profilaktyka i ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu. Program koncentruje się na działaniach w obszarze telemedycyny i polityki e-zdrowia, zdrowego stylu życia dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem opieki psychiatrycznej. O wsparcie w ramach programu będą mogły się ubiegać szpitale ponadregionalne i instytuty naukowe, będące częścią systemu ochrony zdrowia. Dofinansowane będą działania z zakresu testowania w praktyce rozwiązań telemedycznych i z zakresu e-zdrowia w wybranych działach medycyny, np. kardiologii, geriatrii, psychiatrii, opieki paliatywnej oraz działania z zakresu profilaktyki zdrowia.

Szansa dla MŚP

„Rozwój Przedsiębiorczości i Innowacje” to program prowadzony przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości we współpracy z Innovation Norway. Jego budżet to 100 milionów euro, z których 85 milionów euro stanowią środki Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a 15 milionów euro wkład krajowy.

– Żeby dostosować się do dynamicznie zmieniających się potrzeb polskiego biznesu, stale rozszerzamy zakres wsparcia przedsiębiorczości. Dlatego z dużą satysfakcją przyjęliśmy decyzję o powierzeniu naszej Agencji realizacji programu grantów norweskich dla przedsiębiorców. Cieszymy się, że doceniono doświadczenie PARP w dystrybucji wsparcia dla MŚP. Program „Rozwój przedsiębiorczości i innowacje” jest największym z programów dla przedsiębiorców realizowanych dotychczas w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego w Polsce – powiedział Adam Banaszak, zastępca Prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Program pozwoli na wzmocnienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw przede wszystkim poprzez wsparcie w opracowaniu i wdrażaniu innowacyjnych technologii, rozwiązań, procesów, produktów i usług. O wsparcie w ramach uruchamianego programu będą mogły ubiegać się mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa. W programie przewidziano cztery komponenty, w ramach których ogłaszane będą nabory wniosków dotyczące:

• wsparcia innowacji w zakresie zielonych technologii (green industry innovation);

• wsparcia niebieskich innowacji – innowacyjne technologie w obszarze wód morskich i śródlądowych (blue growth);

• wsparcia technologii w zakresie poprawy jakości życia (welfare technology);

• wsparcia w postaci małych grantów na rozwój innowacyjności przedsiębiorstw zarządzanych przez kobiety we wszystkich trzech powyższych obszarach tematycznych.