Umowa Partnerstwa to najważniejszy dokument określający, w co Polska zainwestuje Fundusze Europejskie na lata 2021-2027. Chodzi o 76 miliardów euro z unijnej polityki spójności (72,2 miliarda euro) i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (3,8 miliarda euro). Projekt Umowy Partnerstwa przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Podczas konsultacji minister Tadeusz Kościński oraz wiceministrowie Waldemar Buda, Małgorzata Jarosińska-Jedynak i Jacek Żalek spotkali się z samorządowcami, przedsiębiorcami, partnerami społecznymi i gospodarczymi, przedstawicielami organizacji pozarządowych a także mieszkańcami wszystkich 16 województw.

Na lipcowym szczycie Rady Europejskiej premier Mateusz Morawiecki wynegocjował największy w historii budżet dla Polski. To fundusze, które wraz ze środkami krajowymi umożliwią odbudowę gospodarki po pandemii i inwestowanie w dalszy rozwój regionów

– mówi Tadeusz Kościński, minister finansów, funduszy i polityki regionalnej.

Efekty konsultacji

Konsultacje były otwarte dla wszystkich zainteresowanych. W spotkaniach online, które odbyły się w każdym województwie, uczestniczyło łącznie około 4100 osób. W trakcie transmisji można było zadawać pytania za pomocą czatu. Do 22 lutego przez formularz dostępny na portalu funduszeeuropejskie.gov.pl można było również zgłaszać uwagi do założeń zaprezentowanych w Umowie Partnerstwa. Takich zgłoszeń wpłynęło w sumie 5013.

Zgłoszone uwagi zostaną przeanalizowane przez ekspertów z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Następnie po przyjęciu ostatecznej wersji Umowy Partnerstwa oraz projektów programów krajowych przez rząd i projektów programów regionalnych przez zarządy województw odbędą się negocjacje formalne programów i Umowy Partnerstwa z Komisją Europejską.

Mamy plan

Pieniądze dostępne w ramach polityki spójności zostaną przeznaczone na realizację inwestycji w innowacje, przedsiębiorczość, cyfryzację, infrastrukturę, ochronę środowiska, energetykę, edukację i sprawy społeczne.

Umowa Partnerstwa to nasz biznesplan inwestowania funduszy unijnych. Pieniądze te wraz ze środkami krajowymi będą wspierać najważniejsze potrzeby rozwojowe Polski. Od lat jesteśmy w unijnej czołówce efektywnego inwestowania tych funduszy

– dodaje minister Tadeusz Kościński.

Polskie potrzeby rozwojowe nie są jedynym czynnikiem wpływającym na sposób inwestowania tych środków. Znaczenie mają również priorytety unijne, takie jak badania, innowacje, cyfryzacja, klimat i środowisko, a także rozporządzenia wydawane na poziomie UE. Wynika z nich, że na przykład 30% środków budżetu Unii Europejskiej powinno wspierać klimatyczne działania Unii – polityka spójności też musi się do tego przyczynić.

Z kolei środki z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji zostaną skierowane na łagodzenie skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu. Skorzystają z niego województwa: śląskie, małopolskie, dolnośląskie, wielkopolskie, lubelskie i łódzkie.

Ile dla kogo

Podobnie jak w latach 2014-2020 również w nowej rozpoczynającej się perspektywie na lata 2021-2027 około 60% funduszy z polityki spójności trafi do programów realizowanych na poziomie krajowym. Pozostałe 40% otrzymają programy regionalne, zarządzane przez marszałków województw.

Poszczególne województwa dostaną na programy regionalne od 736 milionów do 2,3 miliarda euro. Pieniądze na programy regionalne podzielono według algorytmu opartego na obiektywnych kryteriach, między innymi liczbie ludności i PKB na jednego mieszkańca.

Pieniądze na programy regionalne podzielono według algorytmu opartego na danych statystycznych, między innymi na liczbie ludności i PKB na mieszkańca. 75% środków zostało już podzielonych, a 25% przeznaczono na rezerwę programową do podziału na późniejszym etapie programowania w czasie negocjacji kontraktu programowego.

W puli z rezerwy jest 7,1 miliarda euro do podziału między wszystkie województwa w ramach uzgodnień kontraktu programowego. Kluczowe dla rządu i samorządu wojewódzkiego projekty, zgłoszone przez marszałków do kontraktów programowych, mogą liczyć na dodatkowe fundusze. 2 marca Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej rozpoczęło rozmowy z marszałkami województw dotyczące kontraktów programowych. Spotkania potrwają do maja.