Polsko-litewska współpraca na rzecz rozwoju regionów przygranicznych
30.12.2024
30 grudnia odbyło się spotkanie minister Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz z litewskim Ministrem Spraw Wewnętrznych Vladislavem Kondratovičem oraz przedstawicielami rządu Litwy. Spotkanie dotyczyło kluczowych tematów współpracy polsko-litewskiej w zakresie zarządzania funduszami unijnymi oraz wyzwań polityki spójności w obliczu zmian geopolitycznych i gospodarczych.
Podczas rozmów omówiono wsparcie dla regionów wschodnich przygranicznych Unii, przyszłość programów Interreg oraz priorytety polityki spójności w kontekście Prezydencji Polski w Radzie UE w 2025 roku.
Polityka spójności – fundament rozwoju regionów
Polska i Litwa z powodzeniem realizują już czwartą edycję programu Interreg Litwa-Polska 2021-2027, który obejmuje wsparcie dla regionów przygranicznych z budżetem blisko 100 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Minister Pełczyńska-Nałęcz podkreśliła znaczenie programu dla rozwoju społeczno-gospodarczego regionów pogranicza. Zapewniła o dalszym wsparciu ze strony polskiego rządu i jeszcze dokładniejszym monitorowaniu postępów programu i reagowaniu na pojawiające się wyzwania.
Wspólne stanowisko na przyszłość
Podczas spotkania omówiono również wspólne stanowisko Polski i Litwy wobec przyszłości polityki spójności po 2027 roku.
Jak zaznaczyła szefowa MFiPR, programy Interreg po 2027 r. zasługują na odpowiednie finansowanie w przyszłym budżecie UE, aby skutecznie zaspokajać potrzeby regionów przygranicznych i obywateli, którzy tam mieszkają i prowadzą działalność gospodarczą. Muszą też być bardziej dostosowane do potrzeb każdego regionu przygranicznego.
Polska i Litwa są sygnatariuszami Wspólnej Deklaracji ws. przyszłej polityki spójności podpisanej przez 11 państw UE. Dokument ten wskazuje na konieczność utrzymania wysokiego poziomu finansowania polityki spójności oraz adaptacji do wyzwań takich jak depopulacja, starzenie się społeczeństw, czy skutki rosyjskiej agresji na Ukrainę.
Silne regiony w odpowiedzi na wyzwania geopolityczne
Szczególną uwagę poświęcono trudnej sytuacji regionów przygranicznych z Rosją i Białorusią. Oba kraje podpisały w listopadzie 2024 r. wspólną deklarację podkreślającą potrzebę dodatkowego wsparcia dla tych obszarów. Polska w pełni popiera inicjatywy wspierające regiony graniczące z państwami-agresorami. To nie tylko kwestia inwestycji, ale również bezpieczeństwa i stabilności wschodniej granicy UE.
Prezydencja Polski w Radzie UE – nowe możliwości dla regionów
Minister Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała, że w ramach polskiej Prezydencji w Radzie UE w 2025 roku szczególny nacisk zostanie położony podkreślenia znaczenia polityki spójności i silniejszych regionów jako istotnych czynników zwiększających bezpieczeństwo gospodarcze UE.
Szefowa MFiPR podkreśliła, że spójność społeczno-gospodarcza i terytorialna w Unii Europejskiej jest gwarancją bezpieczeństwa i budowania odporności w Europie. To także kluczowy warunek pogłębienia integracji europejskiej, zwiększenia konkurencyjności, pokoju społecznego i poprawy jakości życia obywateli UE.
Ministrowie podkreślili, że polityka spójności musi nadal odgrywać kluczową rolę w realizacji długoterminowych celów UE, w tym poprawy demografii, sprawiedliwej transformacji oraz wzmocnienia współpracy między rządami a samorządami. Dzięki temu można wspólnie budować bezpieczną i odporną Europę przyszłości.