Fundusze europejskie i KPO to szansa dla samorządów na dalszy rozwój i kontynuację realizacji kluczowych zadań - w szczególności infrastrukturalnych. Obecnie istnieje już wiele mechanizmów finansowych, które pomagają jednostkom samorządu terytorialnego z mniejszymi wkładami własnymi w ich staraniach o dofinansowanie projektów z środków UE. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej – w ramach Kontraktu Programowego – również przekazało województwom ponad 8,7 mld zł z budżetu państwa na obniżenie wymaganego wkładu własnego samorządów

– powiedział wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jacek Karnowski na inauguracji Konwentu Marszałków Województw RP.   

Zwiększeniu możliwości realizacji inwestycji służyła też, przygotowana i wprowadzona przez obecny rząd, reforma dochodów jednostek samorządu terytorialnego

– dodał wiceszef MFiPR. 

Środki unijne dla samorządów

Budżet programów regionalnych na lata 2021-2027 to gigantyczny zastrzyk środków unijnych, które przyczynią się do realizacji inwestycji w polskich regionach. Najwięcej środków zostanie przeznaczonych na:

• finansowanie inwestycji środowiskowych i obniżających emisyjność gospodarki – 8,4 mld euro;
• działania mające na celu włączenie społeczne i wsparcie najbardziej potrzebujących – 8 mld euro;
• inwestycje infrastrukturalne na rzecz najbardziej potrzebujących – 2,7 mld euro;
• bezpośrednie wsparcie przedsiębiorców i innowacyjności gospodarki – 3,5 mld euro;
• wsparcie projektów transportowych w programach regionalnych – 3,7 mld euro. 

Debata o przyszłości polityki spójności

Przez ostatnie 20 lat polityka spójności jest kluczowym źródłem finansowania inwestycji rozwojowych. Odgrywała i nadaj odgrywa rolę katalizatora i stabilizatora pozytywnych zmian strukturalnych w Polsce. 

Dzięki funduszom unijnym polskie regiony osiągnęły znaczący postęp społeczno-gospodarczy i instytucjonalny. W perspektywie finansowej po 2027 roku polityka spójności powinna pozostać główną polityką inwestycyjną UE, wspieraną odpowiednim budżetem, co najmniej równym obecnemu. Kontynuacja tej polityki umożliwi dalsze niwelowanie dysproporcji międzyregionalnych i wewnątrzregionalnych

– podkreślił wiceminister Jacek Karnowski. 

Przyszła polityka spójności nadal powinna opierać się na zasadach zdecentralizowanego zarządzania i partnerstwa, wzmacniając rolę regionów w przygotowywaniu i realizacji programów. Takie podejście zbliża Unię Europejską do obywateli i realizuje unijną zasadę subsydiarności

– powiedział wiceminister Jacek Karnowski. 

W tym kontekście stanowisko polskiego rządu jest zgodne z postulatem Związku Województw RP, który akcentuje znaczenie zarządzania dzielonego pomiędzy Komisją Europejską, państwami członkowskimi i samorządami. Podkreśla też konieczność umieszczenia spójności wśród priorytetów polityk UE.

Konwent Marszałków Województw RP

Koncepcja powołania Konwentu Marszałków Województw RP pojawiła się w 1999 r. Celem Konwentu jest analiza problematyki samorządów poszczególnych regionów, opiniowanie propozycji zmian legislacyjnych dotyczących działań województw. Stanowi platformę wspólnej dyskusji, funkcjonuje też jako ciało opiniodawczo-doradcze Związku Województw RP.

W drugim półroczu 2024 r. prezydencję w Konwencie Marszałków Województw RP sprawuje Województwo Zachodniopomorskie.